SEBA Class 10 Science Chapter 8 question Answer in Assamese | জীৱই কেনেকৈ বংশবিস্তাৰ কৰে? | Chapter 8 | Class 10 Science Solution Assam | SEBA Class 10 Science Answer
দশম শ্ৰেণীৰ বিজ্ঞান পাঠ্যপুথিৰ ৮ নং অধ্যায় “জীৱই কেনেকৈ বংশবিস্তাৰ কৰে?”ৰ সকলো পাঠভিত্তিক আৰু অনুশীলনীৰ প্ৰশ্নোত্তৰ, তলত সুন্দৰকৈ সজাই আগবঢ়ালো।
জীৱই কেনেকৈ বংশবিস্তাৰ কৰে?
পাঠভিত্তিক প্ৰশ্নোত্তৰ (In-text Questions)
পৃষ্ঠা নং – 128
প্ৰশ্ন ১: প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াত DNA প্ৰতিলিপিৰ আৱশ্যক কি?
উত্তৰ: DNA (ডিঅক্সিৰাইব’নিউক্লিক এচিড) হৈছে বংশগতিৰ বাহক। ই পিতৃ-মাতৃৰ চাৰিত্ৰিক বৈশিষ্ট্যসমূহৰ তথ্য কঢ়িয়াই নিয়ে। প্ৰজননৰ সময়ত DNA ৰ প্ৰতিলিপি গঠন হয় যাতে এই বংশগত তথ্যবোৰ পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মলৈ স্থানান্তৰিত হ’ব পাৰে। DNA প্ৰতিলিপিয়েই পিতৃ-মাতৃৰ দৰে একেই দেহৰ গঠন আৰু মৌলিক বৈশিষ্ট্য থকা নতুন জীৱৰ সৃষ্টি নিশ্চিত কৰে। ইয়াৰ অবিহনে বংশগতি সম্ভৱ নহয়।
প্ৰশ্ন ২: প্ৰজাতিৰ কাৰণে ভিন্নতা প্ৰয়োজন কিন্তু একক জীৱৰ কাৰণে গুৰুত্বপূৰ্ণ নহয় কিয়?
উত্তৰ: ভিন্নতা (Variation) হৈছে কোনো এটা প্ৰজাতিৰ জীৱবোৰৰ মাজত থকা সূক্ষ্ম পাৰ্থক্য।
- প্ৰজাতিৰ বাবে প্ৰয়োজন: পৰিৱৰ্তিত পৰিৱেশত (যেনে উষ্ণতাৰ তাৰতম্য, নতুন ৰোগ) এটা প্ৰজাতিক জীয়াই থকাত ভিন্নতাই সহায় কৰে। যদি এটা প্ৰজাতিৰ সকলো জীৱ একেই হয়, তেন্তে পৰিৱেশৰ কোনো ডাঙৰ পৰিৱৰ্তনত গোটেই প্ৰজাতিটো বিলুপ্ত হৈ যাব পাৰে। কিন্তু ভিন্নতা থাকিলে, কিছুমান জীৱ সেই পৰিৱৰ্তনৰ লগত খাপ খাব পৰাকৈ সক্ষম হ’ব আৰু প্ৰজাতিটো বৰ্তি থাকিব।
- একক জীৱৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ নহয়: এটা একক জীৱৰ বাবে ভিন্নতাৰ কোনো তৎকালীন লাভালাভ নাথাকিবও পাৰে। কেতিয়াবা ই ক্ষতিকাৰকো হ’ব পাৰে। এটা জীৱই বৰ্তমানৰ পৰিৱেশত জীয়াই থাকিবলৈ তাৰ পিতৃ-মাতৃৰ পৰা পোৱা জিনীয় গঠনেই যথেষ্ট। ভিন্নতাৰ প্ৰয়োজনীয়তা তেতিয়াহে আহে যেতিয়া পৰিৱেশৰ পৰিৱৰ্তন হয়, যিটো এটা দীৰ্ঘম্যাদী প্ৰক্ৰিয়া।
পৃষ্ঠা নং – 133
প্ৰশ্ন ১: দ্বি-খণ্ডন বা দ্বিবিভাজন আৰু বহু বিভাজনৰ মাজৰ প্ৰভেদ কি কি?
উত্তৰ:
| দ্বি-খণ্ডন (Binary Fission) | বহু বিভাজন (Multiple Fission) |
|---|---|
| ১. ইয়াত এটা মাতৃকোষ বিভাজিত হৈ দুটা অপত্যকোষৰ সৃষ্টি কৰে। | ১. ইয়াত এটা মাতৃকোষ একেলগে বহুতো অপত্যকোষলৈ বিভাজিত হয়। |
| ২. ই অনুকূল পৰিৱেশত সংঘটিত হয়। | ২. ই সাধাৰণতে প্ৰতিকূল পৰিৱেশত সংঘটিত হয়। |
| ৩. উদাহৰণ: এমিবা, লেইছমেনিয়া। | ৩. উদাহৰণ: প্লাজম’ডিয়াম ( মেলেৰীয়াৰ পৰজীৱী)। |
প্ৰশ্ন ২: যদি কোনো জীৱই ৰেণুৰদ্বাৰা বংশ বিস্তাৰ কৰে তেতিয়া ই কেনেদৰে লাভান্বিত হ’ব?
উত্তৰ: ৰেণুৰদ্বাৰা বংশ বিস্তাৰ কৰিলে জীৱটো বিভিন্ন ধৰণে লাভান্বিত হয়:
- বেছি সংখ্যা: একে সময়তে বহুতো ৰেণু উৎপন্ন হয়, যাৰ ফলত বংশ বিস্তাৰৰ সম্ভাৱনা বাঢ়ে।
- সুৰক্ষা: ৰেণুৰ চাৰিওফালে এটা ডাঠ আৱৰণ থাকে যিয়ে ইয়াক প্ৰতিকূল পৰিৱেশ (যেনে উষ্ণতা, শুকান অৱস্থা)ৰ পৰা ৰক্ষা কৰে।
- দূৰলৈ বিস্তাৰ: ৰেণুবোৰ পাতল হোৱা বাবে বতাহ বা পানীৰ দ্বাৰা বহু দূৰলৈ বিয়পি পৰিব পাৰে, যাৰ ফলত নতুন ঠাইত বংশ বিস্তাৰ কৰাত সুবিধা হয়।
প্ৰশ্ন ৩: উচ্চ খাপৰ জীৱই কিয় পুনৰজীৱন পদ্ধতিৰে নতুন জীৱৰ সৃষ্টি কৰিব নোৱাৰে তাৰ কাৰণ দৰ্শাব পাৰিবানে?
উত্তৰ: উচ্চ খাপৰ জীৱৰ দেহৰ গঠন অতি জটিল। ইহঁতৰ দেহ বিভিন্ন বিশেষত্বপূৰ্ণ কোষ, কলা, অংগ আৰু তন্ত্ৰৰে গঠিত। পুনৰজীৱনৰ বাবে বিশেষ ধৰণৰ কোষৰ প্ৰয়োজন হয় যিবোৰ বিভাজিত হৈ বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ কোষ আৰু কলা গঠন কৰিব পাৰে। উচ্চ খাপৰ জীৱৰ দেহত এনে কোষৰ সংখ্যা কম বা নাথাকেই। ইহঁতৰ দেহৰ কোনো এটা সৰু অংশৰ পৰা সম্পূৰ্ণ এটা নতুন জীৱ সৃষ্টি কৰাটো সম্ভৱ নহয়, কাৰণ সেই অংশটোত সকলো ধৰণৰ কলা আৰু অংগ গঠন কৰাৰ ক্ষমতা নাথাকে।
প্ৰশ্ন ৪: বিশেষ কিছুমান উদ্ভিদৰ উৎপত্তিৰ বাবে কিয় আংগিক বিস্তাৰণ প্ৰয়োগ কৰা হয়?
উত্তৰ: আংগিক বিস্তাৰণ প্ৰয়োগ কৰাৰ কাৰণবোৰ হ’ল:
- বীজহীন উদ্ভিদ: যিবোৰ উদ্ভিদে বীজ উৎপন্ন কৰিব নোৱাৰে (যেনে কল, গোলাপ, আঙুৰ), সেইবোৰৰ বংশ বিস্তাৰৰ বাবে এই পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
- খৰতকীয়া বৃদ্ধি: বীজৰ পৰা গজা উদ্ভিদতকৈ আংগিক বিস্তাৰণৰ দ্বাৰা হোৱা উদ্ভিদত সোনকালে ফুল আৰু ফল লাগে।
- গুণগত মান: এই পদ্ধতিৰে উৎপন্ন হোৱা উদ্ভিদবোৰ আনুবংশিকভাৱে মাতৃ উদ্ভিদৰ সৈতে একেই হয়, সেয়েহে ভাল গুণবোৰ (যেনে সোৱাদ, ৰং) অক্ষুণ্ণ থাকে।
প্ৰশ্ন ৫: প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াৰ এটা অংশ হিচাপে ডি. এন. এ. (DNA) ৰ প্ৰতিলিপিকৰণ কিয় প্ৰয়োজন?
উত্তৰ: DNA ৰ প্ৰতিলিপিকৰণ প্ৰজননৰ বাবে অপৰিহাৰ্য কাৰণ ইয়াৰ জৰিয়তেহে বংশগত তথ্যবোৰ (জিন) পিতৃ-মাতৃৰ পৰা অপত্যলৈ স্থানান্তৰিত হয়। প্ৰতিলিপিৰ দ্বাৰা DNA ৰ এটা হুবহু নকল তৈয়াৰ হয়, যিটো নতুন কোষলৈ যায়। ইয়াৰ ফলত নতুন প্ৰজন্মই পিতৃ-মাতৃৰ দৰে মৌলিক শাৰীৰিক গঠন আৰু বৈশিষ্ট্য লাভ কৰে, যিটো এটা প্ৰজাতিৰ ধাৰাবাহিকতা ৰক্ষাৰ বাবে অতি জৰুৰী।
পৃষ্ঠা নং – 140
প্ৰশ্ন ১: নিষেচন আৰু পৰাগযোগৰ পাৰ্থক্য কেনেধৰণৰ?
উত্তৰ:
| পৰাগযোগ (Pollination) | নিষেচন (Fertilization) |
|---|---|
| ১. ই হ’ল পুংকেশৰৰ পৰাগধানীৰ পৰা পৰাগৰেণু স্ত্রীকেশৰৰ গৰ্ভমুণ্ডলৈ স্থানান্তৰিত হোৱা প্ৰক্ৰিয়া। | ১. ই হ’ল পুং জননকোষ আৰু স্ত্ৰী জননকোষৰ মিলন হৈ যোজন কোষ (Zygote) গঠন হোৱা প্ৰক্ৰিয়া। |
| ২. ই এক বাহ্যিক প্ৰক্ৰিয়া, য’ত বতাহ, পানী বা প্ৰাণীৰ দৰে বাহকৰ প্ৰয়োজন হ’ব পাৰে। | ২. ই এক আভ্যন্তৰীণ প্ৰক্ৰিয়া যি ডিম্বকৰ (ovule) ভিতৰত সংঘটিত হয়। |
| ৩. পৰাগযোগ নিষেচনৰ পূৰ্বে ঘটে। | ৩. নিষেচন পৰাগযোগৰ পিছতহে সম্ভৱ। |
প্ৰশ্ন ২: শুক্ৰাশয় আৰু প্ৰষ্টেট গ্ৰন্থিৰ ভূমিকা কি?
উত্তৰ:
- শুক্ৰাশয় (Testis): ইয়াৰ দুটা প্ৰধান কাম আছে: (ক) পুং জননকোষ বা শুক্ৰাণু (sperm) উৎপন্ন কৰা। (খ) পুং হৰম’ন টেষ্ট’ষ্টেৰন (testosterone) নিঃসৰণ কৰা, যিয়ে ল’ৰাৰ ক্ষেত্ৰত যৌৱন কালৰ শাৰীৰিক পৰিৱৰ্তনবোৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে।
- প্ৰষ্টেট গ্ৰন্থি (Prostate gland): ই আৰু শুক্ৰধাৰে (seminal vesicle) একপ্ৰকাৰৰ তৰল পদাৰ্থ নিঃসৰণ কৰে যি শুক্ৰাণুৰ লগত মিহলি হৈ বীৰ্য (semen) গঠন কৰে। এই তৰল পদাৰ্থই শুক্ৰাণুক পুষ্টি যোগায় আৰু ইহঁতৰ চলাচলত সহায় কৰে।
প্ৰশ্ন ৩: কৈশোৰ কালত ছোৱালীৰ দেহত কেনেধৰণৰ পৰিৱৰ্তন দেখা যায়?
উত্তৰ: কৈশোৰ কালত ছোৱালীৰ দেহত হোৱা প্ৰধান পৰিৱৰ্তনবোৰ হ’ল:
- স্তনযুগলৰ আকাৰ বৃদ্ধি হয় আৰু স্তনাগ্ৰৰ ছাল ক’লা পৰে।
- ঋতুচক্ৰ (menstruation) আৰম্ভ হয়।
- কাষলতি আৰু যৌনাংগৰ কাষত চুলি গজিবলৈ ধৰে।
- শৰীৰৰ বিভিন্ন অংশত, যেনে নিতম্বত চৰ্বি জমা হৈ শৰীৰৰ আকৃতি সলনি হয়।
- ছাল তেলেতীয়া হয় আৰু শালমইনা উঠিব পাৰে।
প্ৰশ্ন ৪: মাতৃদেহত ভ্ৰূণকোষে কেনেকৈ পুষ্টি লাভ কৰে?
উত্তৰ: মাতৃদেহত ভ্ৰূণটোৱে প্লেচেন্টা বা অমৰা (placenta) নামৰ এক বিশেষ কলাৰ জৰিয়তে পুষ্টি লাভ কৰে। প্লেচেন্টা এখন কাঁহী-সদৃশ অংগ যি জৰায়ুৰ বেৰত পোত খাই থাকে। ই মাতৃৰ তেজৰ পৰা গ্লুক’জ, অক্সিজেন আৰু অন্যান্য পুষ্টিকৰ দ্ৰব্য ভ্ৰূণলৈ সৰবৰাহ কৰে। লগতে, ভ্ৰূণৰ দেহত উৎপন্ন হোৱা বৰ্জিত পদাৰ্থবোৰ প্লেচেন্টাৰ জৰিয়তে মাতৃৰ তেজত মিহলি হৈ বাহিৰ হয়।
প্ৰশ্ন ৫: যদি মহিলা এগৰাকীয়ে কপাৰ-টি (Copper-T) ব্যৱহাৰ কৰে, তেতিয়া ই যৌন ৰোগ সঞ্চাৰণ প্ৰতিৰোধী হ’বনে?
উত্তৰ: নহয়। কপাৰ-টি এটা গৰ্ভনিৰোধক সঁজুলি যিয়ে কেৱল শুক্ৰাণুক ডিম্বাণুৰ লগত মিলিত হোৱাত বাধা দি গৰ্ভধাৰণ ৰোধ কৰে। ই যৌন সংক্ৰমণৰ দ্বাৰা বিয়পা ৰোগ (যেনে HIV-AIDS, গণ’ৰিয়া) প্ৰতিৰোধ কৰিব নোৱাৰে। যৌন ৰোগ প্ৰতিৰোধ কৰিবলৈ কনডমৰ দৰে কাৰিকৰী প্ৰতিবন্ধক (mechanical barrier) ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে।
অনুশীলনী (End-of-chapter Exercises)
পৃষ্ঠা নং – 141
প্ৰশ্ন ১: অযৌন প্ৰজননৰ মুকুলোদ্গম সংঘটিত হয় —
উত্তৰ: (খ) ইষ্ট
প্ৰশ্ন ২: তলৰ কোনটো মানুহৰ দেহৰ স্ত্ৰীজনন অংগ নহয়?
উত্তৰ: (গ) শুক্ৰবাহী নলী
প্ৰশ্ন ৩: পৰাগধানীত পোৱা হয়—
উত্তৰ: (ঘ) পৰাগ ৰেণু
প্ৰশ্ন ৪: অযৌন প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াতকৈ যৌন প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াৰ সুবিধাসমূহ কি কি?
উত্তৰ: যৌন প্ৰজননৰ সুবিধাসমূহ হ’ল:
- অধিক ভিন্নতা: ইয়াত দুটা পৃথক জীৱৰ DNA ৰ মিলন ঘটে, যাৰ ফলত অপত্যৰ মাজত জিনীয় ভিন্নতা (genetic variation) বেছি হয়।
- অভিযোজন: এই ভিন্নতাই এটা প্ৰজাতিক পৰিৱৰ্তিত পৰিৱেশৰ লগত খাপ খাবলৈ (অভিযোজন) অধিক সক্ষম কৰি তোলে।
- ক্ৰমবিকাশ: ভিন্নতাৰ বাবে নতুন বৈশিষ্ট্যৰ সৃষ্টি হয়, যিয়ে ক্ৰমবিকাশৰ গতি ত্বৰান্বিত কৰে।
প্ৰশ্ন ৫: মানুহৰ শুক্ৰাশয় কেইটাই কি কি কাম কৰে?
উত্তৰ: শুক্ৰাশয়ৰ দুটা প্ৰধান কাম হ’ল:
- শুক্ৰাণু (sperm) বা পুং জননকোষ উৎপন্ন কৰা।
- টেষ্ট’ষ্টেৰন (testosterone) নামৰ পুং হৰম’ন নিঃসৰণ কৰা, যিয়ে পুৰুষৰ গৌণ যৌন লক্ষণসমূহ (যেনে দাড়ি গজা, মাত গহীন হোৱা) নিয়ন্ত্ৰণ কৰে।
প্ৰশ্ন ৬: ঋতুস্ৰাৱ কিয় হয়?
উত্তৰ: প্ৰতি মাহে মহিলাৰ জৰায়ুৱে নিষিক্ত ডিম্বাণু গ্ৰহণ কৰি ভ্ৰূণক পোষণ দিবলৈ নিজকে প্ৰস্তুত কৰে। ইয়াৰ বাবে জৰায়ুৰ অন্তঃআৱৰণখন ডাঠ আৰু ৰক্ত-কেশিকাৰে পৰিপূৰ্ণ হৈ পৰে। যদি ডিম্বাণুটো নিষিক্ত নহয়, তেন্তে এই আৱৰণখনৰ কোনো প্ৰয়োজন নাথাকে। সেয়েহে ই লাহে লাহে ভাঙি যায় আৰু ৰক্ত আৰু শ্লেষ্মা হিচাপে যোনি পথেৰে বাহিৰ ওলাই আহে। এই প্ৰক্ৰিয়াটোকে ঋতুস্ৰাৱ বোলা হয়।
প্ৰশ্ন ৭: দীৰ্ঘচ্ছেদত এপাহ ফুলৰ চিত্ৰ আঁকি বিভিন্ন অংশসমূহ চিহ্নিত কৰা।
উত্তৰ:
প্ৰশ্ন ৮: বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ গৰ্ভনিৰোধ পদ্ধতিসমূহ কি কি?
উত্তৰ: বিভিন্ন গৰ্ভনিৰোধ পদ্ধতিসমূহ হ’ল:
- কাৰিকৰী প্ৰতিবন্ধক (Mechanical Barrier): যেনে কনডম, যিয়ে শুক্ৰাণুক জৰায়ুত প্ৰৱেশ কৰাত বাধা দিয়ে।
- ৰাসায়নিক পদ্ধতি (Chemical Method): যেনে গৰ্ভনিৰোধক বড়ি (Oral contraceptive pills), যিয়ে হৰম’নৰ ভাৰসাম্য সলনি কৰি ডিম্বক্ষৰণ বন্ধ কৰে।
- অন্তঃজৰায়ু সঁজুলি (Intra-Uterine Device – IUD): যেনে কপাৰ-টি, যাক জৰায়ুত সংস্থাপন কৰি গৰ্ভধাৰণ ৰোধ কৰা হয়।
- বন্ধ্যাকৰণ (Surgical Method): পুৰুষৰ ক্ষেত্ৰত ভেচেকট’মি (শুক্ৰবাহী নলী কটা) আৰু মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত টিউবেক্ট’মি (ফেল’পিয়ান টিউব বন্ধ কৰা)।
প্ৰশ্ন ৯: এককোষী আৰু বহুকোষী জীৱৰ অযৌন আৰু যৌন প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াৰ কৌশল সমূহৰ ভিন্নতা কেনেধৰণৰ?
উত্তৰ:
- এককোষী জীৱ: ইহঁতৰ দেহৰ গঠন সৰল। ইহঁতে সাধাৰণতে অযৌন পদ্ধতিৰে (যেনে দ্বি-খণ্ডন, বহু বিভাজন, মুকুলোদ্গম) বংশ বিস্তাৰ কৰে, য’ত এটা কোষেই বিভাজিত হৈ নতুন জীৱৰ সৃষ্টি কৰে।
- বহুকোষী জীৱ: ইহঁতৰ দেহৰ গঠন জটিল আৰু বিশেষত্বপূৰ্ণ কলা আৰু অংগ থাকে। সৰল বহুকোষী জীৱই অযৌন পদ্ধতি (যেনে পুনৰজীৱন, খণ্ডন) ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে। কিন্তু বেছিভাগ উচ্চ খাপৰ বহুকোষী জীৱই যৌন প্ৰজনন কৰে, য’ত বিশেষ জননকোষ (শুক্ৰাণু আৰু ডিম্বাণু)ৰ মিলনৰ প্ৰয়োজন হয়।
প্ৰশ্ন ১০: প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াই কোনো প্ৰজাতিৰ জীৱৰ আবাদীৰ স্থিতি কেনেকৈ ৰক্ষাত সহায় কৰে?
উত্তৰ: প্ৰজননৰ দ্বাৰা এটা প্ৰজাতিৰ সদস্যসকলে নতুন প্ৰজন্মৰ সৃষ্টি কৰে। ইয়াৰ ফলত মৃত্যু হোৱা জীৱবোৰৰ ঠাই পূৰণ হয় আৰু প্ৰজাতিটোৰ জনসংখ্যা বা আবাদীৰ স্থিতি বজাই ৰখাত সহায় হয়। প্ৰজননৰ অবিহনে কোনো প্ৰজাতিৰ অস্তিত্ব ৰক্ষা কৰাটো অসম্ভৱ। যৌন প্ৰজননৰ ফলত হোৱা ভিন্নতাই প্ৰজাতিটোক পৰিৱৰ্তিত পৰিৱেশত টিকি থকাতো সহায় কৰে।
প্ৰশ্ন ১১: গৰ্ভনিৰোধ পদ্ধতি অৱলম্বন কৰাৰ কাৰণ কি?
উত্তৰ: গৰ্ভনিৰোধ পদ্ধতি অৱলম্বন কৰাৰ প্ৰধান কাৰণবোৰ হ’ল:
মহিলাৰ স্বাস্থ্য: সঘনাই গৰ্ভধাৰণ কৰিলে মহিলাৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰত পৰা বিৰূপ প্ৰভাৱ ৰোধ কৰা।
জনসংখ্যা নিয়ন্ত্ৰণ: দেশৰ জনসংখ্যা নিয়ন্ত্ৰণ কৰি সম্পদৰ ওপৰত চাপ কমোৱা।
অবাঞ্চিত গৰ্ভধাৰণ ৰোধ: পৰিয়াল পৰিকল্পনা কৰা আৰু অবাঞ্চিত গৰ্ভধাৰণৰ পৰা বিৰত থকা।
যৌন ৰোগ প্ৰতিৰোধ: কনডমৰ দৰে পদ্ধতিয়ে HIV-AIDS ৰ দৰে মাৰাত্মক যৌন সংক্ৰমিত ৰোগৰ পৰা সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে।
২০টা বহুবিকল্পী প্ৰশ্ন আৰু উত্তৰ
১. প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াত DNA প্ৰতিলিপিৰ প্ৰধান কাৰণ কি?
(a) শক্তি উৎপাদন
(b) জিনীয় তথ্য স্থানান্তৰ
(c) কোষ বিভাজন ৰোধ
(d) পৰিৱেশৰ সৈতে খাপ খোৱা
উত্তৰ: (b) জিনীয় তথ্য স্থানান্তৰ
২. ভিন্নতা কোনটোৰ বাবে অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ?
(a) একক জীৱ
(b) প্ৰজাতি
(c) কোষ গঠন
(d) DNA প্ৰতিলিপি
উত্তৰ: (b) প্ৰজাতি
৩. দ্বি-বিভাজন কোন জীৱত দেখা যায়?
(a) ইষ্ট
(b) এমিবা
(c) প্লাজম’ডিয়াম
(d) হাইড্ৰা
উত্তৰ: (b) এমিবা
৪. বহু বিভাজনৰ উদাহৰণ কোনটো?
(a) এমিবা
(b) লেইচ্মেনিয়া
(c) প্লাজম’ডিয়াম
(d) ইষ্ট
উত্তৰ: (c) প্লাজম’ডিয়াম
৫. ৰেণুৰ দ্বাৰা বংশবিস্তাৰৰ সুবিধা কি?
(a) জটিলতা বৃদ্ধি
(b) দ্ৰুত বংশবিস্তাৰ
(c) পৰিৱেশৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা
(d) জিনীয় ভিন্নতা
উত্তৰ: (b) দ্ৰুত বংশবিস্তাৰ
৬. উচ্চ খাপৰ জীৱই পুনৰজীৱন কৰিব নোৱাৰে কিয়?
(a) কোষ সংখ্যা কম
(b) বিশেষীকৃত কোষ আৰু অংগ
(c) DNA প্ৰতিলিপি নহয়
(d) শক্তিৰ অভাৱ
উত্তৰ: (b) বিশেষীকৃত কোষ আৰু অংগ
৭. আংগিক বিস্তাৰণ কোনটোৰ দ্বাৰা সম্ভৱ?
(a) শিপা, কাণ্ড, পাত
(b) ফুল আৰু ফল
(c) পৰাগৰেণু
(d) ডিম্বাশয়
উত্তৰ: (a) শিপা, কাণ্ড, পাত
৮. পৰাগযোগ কি?
(a) স্ত্ৰী-পুং কোষৰ যোজন
(b) পৰাগৰেণুৰ স্থানান্তৰণ
(c) DNA প্ৰতিলিপি
(d) ভ্ৰূণ গঠন
উত্তৰ: (b) পৰাগৰেণুৰ স্থানান্তৰণ
৯. নিষেচনৰ সময়ত কি ঘটে?
(a) পৰাগৰেণুৰ স্থানান্তৰণ
(b) স্ত্ৰী-পুং কোষৰ যোজন
(c) কোষ বিভাজন
(d) ৰেণু সৃষ্টি
উত্তৰ: (b) স্ত্ৰী-পুং কোষৰ যোজন
১০. শুক্ৰাশয়ৰ মূল কাম কি?
(a) শুক্ৰাণুৰ পৰিপুষ্টি
(b) তৰল মাধ্যম সৃষ্টি
(c) টেষ্টোষ্টেৰণ উৎপাদন
(d) ডিম্বাণু সৃষ্টি
উত্তৰ: (c) টেষ্টোষ্টেৰণ উৎপাদন
১১. কৈশোৰ কালত ছোৱালীৰ দেহত কি পৰিৱৰ্তন হয়?
(a) শুক্ৰাণু সৃষ্টি
(b) ঋতুচক্ৰ আৰম্ভ
(c) কণ্ঠ ভাৰী হোৱা
(d) শৰীৰৰ লোম কমি যোৱা
উত্তৰ: (b) ঋতুচক্ৰ আৰম্ভ
১২. ভ্ৰূণে পুষ্টি কেনেকৈ লাভ কৰে?
(a) শুক্ৰাশয়ৰ পৰা
(b) প্লেচেন্টাৰ দ্বাৰা
(c) ফেলোপিয়ান নলীৰ পৰা
(d) পৰাগৰেণুৰ পৰা
উত্তৰ: (b) প্লেচেন্টাৰ দ্বাৰা
১৩. কপাৰ-টি কি ৰোধ কৰে?
(a) যৌন ৰোগ
(b) গৰ্ভধাৰণ
(c) ঋতুচক্ৰ
(d) শুক্ৰাণু সৃষ্টি
উত্তৰ: (b) গৰ্ভধাৰণ
১৪. মুকুলোদ্গম কোন জীৱত দেখা যায়?
(a) এমিবা
(b) ইষ্ট
(c) প্লাজম’ডিয়াম
(d) লেইচ্মেনিয়া
উত্তৰ: (b) ইষ্ট
১৫. স্ত্ৰীজনন অংগ কোনটো নহয়?
(a) ডিম্বাশয়
(b) জৰায়ু
(c) শুক্ৰবাহী নলী
(d) ফেলোপিয়ান নলী
উত্তৰ: (c) শুক্ৰবাহী নলী
১৬. পৰাগধানীত কি থাকে?
(a) ডিম্বক
(b) পৰাগৰেণু
(c) স্ত্ৰীকেশৰ
(d) বেটুপাত
উত্তৰ: (b) পৰাগৰেণু
১৭. যৌন প্ৰজননৰ সুবিধা কি?
(a) দ্ৰুত বংশবিস্তাৰ
(b) জিনীয় ভিন্নতা
(c) কম শক্তিৰ প্ৰয়োজন
(d) একক পিতৃ-মাতৃ
উত্তৰ: (b) জিনীয় ভিন্নতা
১৮. ঋতুস্ৰাৱ কিয় হয়?
(a) নিষেচন হ’লে
(b) নিষেচন নহ’লে
(c) শুক্ৰাণু সৃষ্টিৰ বাবে
(d) পৰাগযোগৰ বাবে
উত্তৰ: (b) নিষেচন নহ’লে
১৯. গৰ্ভনিৰোধৰ উদাহৰণ কোনটো?
(a) কণ্ডম
(b) শুক্ৰাশয়
(c) পৰাগধানী
(d) ডিম্বাশয়
উত্তৰ: (a) কণ্ডম
২০. প্ৰজননে প্ৰজাতিৰ আবাদী কেনেকৈ ৰক্ষা কৰে?
(a) শক্তি উৎপাদনৰ দ্বাৰা
(b) DNA প্ৰতিলিপিৰ দ্বাৰা
(c) কোষ সংখ্যা কমাই
(d) পৰিৱেশ পৰিৱৰ্তনৰ দ্বাৰা
উত্তৰ: (b) DNA প্ৰতিলিপিৰ দ্বাৰা