| অৰুণিমা সিনহা | |
| বিষয় | অসমীয়া (Assamese) |
| কিতাপখনৰ নাম | অসমীয়া সাহিত্য চয়নিকা |
| পাঠৰ নাম | অৰণ্য যাত্ৰা |
| শ্ৰেণী | দশম (X) |
| অধ্যায় (Chapter) | অধ্যায় 11 |
| পাঠ্যক্ৰম (Syllabus) | ছেবা (SEBA) |
অধ্যায় ১১: অৰণ্যযাত্ৰা
অধ্যায়টোৰ সাৰাংশ
“অৰণ্যযাত্ৰা” পাঠটো এখন বিদ্যালয়ৰ অষ্টম আৰু নৱম শ্ৰেণীৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ কাজিৰঙা অভয়াৰণ্যলৈ কৰা এক শিক্ষামূলক ভ্ৰমণৰ কাহিনী। এই কাহিনীৰ মাজেৰে লেখিকাই লিংগ সমতা, আত্মনিৰ্ভৰশীলতা, প্ৰকৃতি প্ৰেম, দলীয় অনুশাসন আৰু ভুলৰ পৰা শিক্ষা লোৱাৰ দৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়বোৰ সুন্দৰভাৱে দাঙি ধৰিছে।
কাহিনীৰ কেন্দ্ৰীয় চৰিত্ৰ পাহি আৰু তাইৰ ককায়েক পল। কাজিৰঙালৈ যোৱাৰ খবৰে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ মাজত আনন্দৰ জোৱাৰ তোলে। যাত্ৰাৰ প্ৰস্তুতিৰ সময়তে পলৰ চৰিত্ৰৰ মাজেৰে ল’ৰাই ঘৰুৱা কাম নকৰা বা নিজৰ বস্তু নিজে নোচোৱা এক সাধাৰণ সামাজিক মনোভাৱক প্ৰশ্ন কৰা হৈছে। পাহিৰ মাকৰ জৰিয়তে লেখিকাই বুজাইছে যে ল’ৰা-ছোৱালী উভয়েই আত্মনিৰ্ভৰশীল হোৱা উচিত, কিয়নো বয়স অনুযায়ী নিজৰ কাম নিজে কৰিব নাজানিলে ভৱিষ্যতে আনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল হ’বলগীয়া হয়।
যাত্ৰাপথত শিক্ষকসকলে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক দলীয় কাম-কাজৰ দায়িত্ব দিয়ে, য’ত ল’ৰা-ছোৱালীৰ মাজত কামৰ বিভাজনকলৈ হোৱা তৰ্কৰ মাজেৰে লিংগ সমতাৰ ধাৰণাটো স্পষ্ট কৰা হয়। কাজিৰঙাত উপস্থিত হোৱাৰ পিছত, পল, আফতাব আৰু সৌৰভে শিক্ষকৰ অনুমতি অবিহনে দুঃসাহসিক অভিযানত গৈ এখন ফুটা নাৱত উঠি বিলৰ মাজত বিপদত পৰে। তেওঁলোকক কেইগৰাকীমান স্থানীয় গাঁৱলীয়া ছোৱালীয়ে উদ্ধাৰ কৰে। এই ঘটনাই তেওঁলোকক শিকায় যে নজনা কামত মৰসাহ দেখুওৱা উচিত নহয় আৰু আত্মৰক্ষাৰ জ্ঞান অবিহনে কেৱল সাহস দেখুওৱাটো মূৰ্খামি।
এই ঘটনাৰ বাবে শিক্ষকসকলে ভ্ৰমণ বাতিল কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয় যদিও, পল আৰু তাৰ বন্ধুকেইটাই নিজৰ ভুল স্বীকাৰ কৰাত আৰু বাকী ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ অনুৰোধত শিক্ষকসকল মান্তি হয়। ইয়াৰ জৰিয়তে ভুল স্বীকাৰ কৰাৰ মহত্ত্ব আৰু ক্ষমাৰ আদৰ্শ দেখুওৱা হৈছে।
শেষত, কাজিৰঙা দৰ্শনৰ সময়ত শিক্ষকসকলে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক গঁড়, কাজিৰঙাৰ ইতিহাস (লেডী কাৰ্জনৰ কাহিনী), আৰু প্ৰকৃতি সংৰক্ষণৰ গুৰুত্বৰ বিষয়ে শিক্ষা দিয়ে। ভ্ৰমণৰ শেষত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে উপলব্ধি কৰে যে পাঠ্যপুথিৰ জ্ঞানৰ উপৰিও এনেধৰণৰ যাত্ৰাৰ পৰা জীৱনৰ বহুতো ব্যৱহাৰিক শিক্ষা লাভ কৰিব পাৰি।
পাঠ্যপুথিৰ প্ৰশ্নাৱলী (Chapter End Excises)
ভাব-বিষয়ক
১। চমুকৈ উত্তৰ লিখা:
(ক) বিদ্যালয়ৰ অষ্টম আৰু নৱম শ্ৰেণীৰ শিক্ষাৰ্থীসকলক কোনখন অৰণ্যলৈ নিয়াৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল?
উত্তৰ: বিদ্যালয়ৰ অষ্টম আৰু নৱম শ্ৰেণীৰ শিক্ষাৰ্থীসকলক কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানলৈ নিয়াৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল।
(খ) পল আৰু পাহি কোন কোন শ্ৰেণীত পঢ়ে?
উত্তৰ: পল নৱম শ্ৰেণীত আৰু পাহি অষ্টম শ্ৰেণীত পঢ়ে।
(গ) পলে কোনবোৰ কাম ছোৱালীৰ বুলি পাহিক কৈছিল?
উত্তৰ: পলে খোৱা কাঁহী-বাটি ধোৱা, কাপোৰ-কানি জাপি থোৱা আদি কামবোৰ ছোৱালীৰ বুলি পাহিক কৈছিল।
(ঘ) লৰ্ড কাৰ্জন কোন?
উত্তৰ: লৰ্ড কাৰ্জন ভাৰতৰ এজন ব্ৰিটিছ ভাইচৰয় আছিল। তেওঁৰ পত্নী মেৰী কাৰ্জনৰ অনুৰোধতে কাজিৰঙা বনাঞ্চল সংৰক্ষণৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছিল।
২। ল‘ৰা-ছোৱালীৰ কামৰ পাৰ্থক্য দেখি পাহিয়ে মাকক কি কৈছিল? মাকে ইয়াৰ প্ৰত্যুত্তৰত পাহিক কি বুজনি দিছিল?
উত্তৰ: ল’ৰা-ছোৱালীৰ কামৰ পাৰ্থক্য দেখি পাহিয়ে মাকক সুধিছিল যে ল’ৰা আৰু ছোৱালীৰ কামবোৰ কোনে পৃথক কৰিলে। তাইৰ ককায়েক পলে কিয় নিজৰ কামবোৰ নিজে নকৰে আৰু সেইবোৰ তাই বা মাকে কৰি দিব বুলি ভাবে।
ইয়াৰ প্ৰত্যুত্তৰত মাকে হাঁহি মাৰি বুজাইছিল যে বয়স অনুযায়ী যি কাম কৰিব লাগে, সেয়া ল’ৰা-ছোৱালী উভয়েই শিকিব লাগে। কাৰণ, নিজৰ প্ৰয়োজনীয় কামখিনি কৰিব নাজানিলে ভৱিষ্যতে আনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল হ’বলগীয়া হ’ব আৰু তেতিয়া সময়ে আৰু মানুহেও ঠগিব পাৰে।
৩। প্ৰকৃতিৰ কোনবোৰ সুন্দৰ নিয়মে পাহিক আকৃষ্ট কৰে?
উত্তৰ: পাহিৰ ঘৰৰ চৌহদত থকা গছ-লতাবোৰৰ মাজত থকা সুন্দৰ নিয়মবোৰে তাইক আকৃষ্ট কৰে। তাই লক্ষ্য কৰে যে প্ৰতিজোপা গছৰ ৰং আৰু পাতৰ আকাৰ ভিন্ন, তামোল গছৰ কাষতে থকা আমগছজোপাৰ চেহেৰাৰ মিল নাই, তথাপি সিহঁত ওচৰা-উচৰিকৈ মিলা-প্ৰীতিৰে থাকে। কলগছৰ কাষতে থকা নেমুগছৰ কাঁইটেও কলগছক কেতিয়াও নবিন্ধে। প্ৰকৃতিৰ এই সুন্দৰ নিয়ম আৰু সহাৱস্থানেই পাহিক আকৃষ্ট কৰে।
৪। কাজিৰঙালৈ যাবলৈ ওলাওঁতে পাহি আৰু পলক মাক আৰু দেউতাকে কি উপদেশ দিছিল?
উত্তৰ: কাজিৰঙালৈ যাবলৈ ওলাওঁতে দেউতাকে তেওঁলোকক শিক্ষকৰ লগত থাকিবলৈ আৰু তেওঁলোকৰ কথা মতে চলিবলৈ উপদেশ দিছিল। আনহাতে, মাকে কৈছিল যে কাজিৰঙা এখন বিশ্ববিখ্যাত অৰণ্য আৰু তাৰ পৰা বহুতো কথা শিকিবলগীয়া আছে। তেওঁলোকে যাতে যিমান পাৰে শিকে আৰু নিজৰ লগতে নিজৰ বয়-বস্তুবোৰো চম্ভালে।
৫। ‘কামত ল’ৰা-ছোৱালী বুলি ভাগ নাই। যেনেকৈ কাম ভাগ কৰি দিছোঁ তেনেকৈ কৰা।’—এই কথাষাৰৰ বক্তা কোন? তেওঁ কিয় এই কথাষাৰ ক’বলগীয়া হৈছিল আঁতিগুৰি মাৰি লিখা।
উত্তৰ: এই কথাষাৰৰ বক্তা হ’ল অংকৰ শিক্ষক ৰঞ্জিত হাজৰিকা ছাৰ।
কাজিৰঙালৈ যোৱা বাছখনত শিক্ষকসকলে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ মাজত কাম ভাগ কৰি দিছিল। সৌৰভ আৰু আফতাবক খাদ্য বিতৰণৰ দায়িত্ব দিয়াত, সৌৰভে আপত্তি কৰি কৈছিল যে সেইটো ছোৱালীৰ কাম, সিহঁতে ল’ৰা হিচাপে শাসনৰ দৰে টান কামহে কৰিব। তেতিয়া ল’ৰা-ছোৱালীৰ মাজত কামৰ কোনো বিভাজন নাই বুলি বুজাবলৈ আৰু দিয়া দায়িত্ব পালন কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দি শিক্ষকগৰাকীয়ে এই কথাষাৰ ক’বলগীয়া হৈছিল।
৬। কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত পল-আফতাবহঁত কি বিপদত পৰিছিল? এই বিপদৰ পৰা সিহঁতক কোনে উদ্ধাৰ কৰিছিল?
উত্তৰ: কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত পল, আফতাব আৰু সৌৰভে শিক্ষকৰ অনুমতি অবিহনে আলহীগৃহৰ পিছফালে থকা এখন বিলত ফুটা নাৱত উঠিছিল। নাওখন বিলৰ মাজলৈ যোৱাৰ পিছত ফুটাৰে পানী সোমাই টুলুং-ভুটুং হ’বলৈ ধৰে আৰু অৱশেষত নাওখন কাতি হৈ তিনিও পানীত পৰে।
এই বিপদৰ পৰা সিহঁতক সেইফালে মাছ মাৰি থকা দীপালী, ৰুমী, শেৱালি, জিনা আৰু লক্ষ্মী নামৰ পাঁচগৰাকী স্থানীয় গাঁৱলীয়া ছোৱালীয়ে সাঁতুৰি গৈ উদ্ধাৰ কৰিছিল।
৭। শিক্ষক-শিক্ষয়িত্ৰীসকলে অৰণ্য দৰ্শনৰ কাৰ্যসূচী কিয় বাতিল কৰিব খুজিছিল? ইয়াৰ পিছৰ পৰিস্থিতি কি হ’ল বহলাই লিখা।
উত্তৰ: পল, সৌৰভ আৰু আফতাবে শিক্ষকৰ নিৰ্দেশ অমান্য কৰি অকলে দুঃসাহসিক অভিযানত গৈ বিপদত পৰাৰ বাবে শিক্ষক-শিক্ষয়িত্ৰীসকলে অৰণ্য দৰ্শনৰ কাৰ্যসূচী বাতিল কৰিব খুজিছিল। কাৰণ, তেওঁলোকে উপলব্ধি কৰিছিল যে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক সুৰক্ষিতভাৱে ঘৰলৈ ওভতাই নিয়াটো তেওঁলোকৰ প্ৰধান দায়িত্ব।
ইয়াৰ পিছত, গোটেই পৰিৱেশটো গম্ভীৰ হৈ পৰে। পাহিকে ধৰি আন ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে অনুৰোধ কৰে যাতে দোষ নকৰাসকলক শাস্তি দিয়া নহয়। পল আৰু তাৰ বন্ধুকেইটাইও নিজৰ ভুল স্বীকাৰ কৰি ক্ষমা খোজে আৰু ভৱিষ্যতে তেনে ভুল নকৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়ে। অৱশেষত, শিক্ষকসকলে তেওঁলোকক ক্ষমা কৰি দিয়ে আৰু অৰণ্য দৰ্শনৰ কাৰ্যসূচী বাহাল ৰাখে, এই চৰ্তত যে তেওঁলোকে নিজৰ অভিজ্ঞতাৰে এখন ৰচনা লিখি জমা দিব লাগিব।
৮। মহীচন্দ্ৰ মিৰি কোন? কাজিৰঙাক বিশ্ব দৰবাৰত চিনাকি কৰাই দিবলৈ তেওঁ কেনে ভূমিকা লৈছিল?
উত্তৰ: মহীচন্দ্ৰ মিৰি আছিল কাজিৰঙাৰ প্ৰথমজন ভাৰতীয় তথা অসমীয়া বন বিষয়া।
তেওঁ কাজিৰঙাৰ গঁড় আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ চিৰিয়াখানালৈ পঠিয়াইছিল। এই ঘটনাৰ জৰিয়তে তেওঁ কাজিৰঙা যে এশিঙীয়া গঁড়ৰ এক প্ৰধান বসতিস্থল, সেই কথাটো সমগ্ৰ বিশ্বক প্ৰথমবাৰৰ বাবে জনাইছিল। এইদৰে, বিশ্বৰ মানচিত্ৰত কাজিৰঙাক চিনাকি কৰি দিয়াত তেওঁ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল।
৯। নিগনা চিকাৰীৰ প্ৰকৃত নাম কি? তেওঁ কাক প্ৰথমে কাজিৰঙাৰ গঁড় দেখুৱাইছিল?
উত্তৰ: নিগনা চিকাৰীৰ প্ৰকৃত নাম আছিল বাপীৰাম হাজৰিকা।
তেওঁ ব্ৰিটিছ ভাইচৰয় লৰ্ড কাৰ্জনৰ পত্নী মেৰী কাৰ্জনক (লেডী কাৰ্জন) প্ৰথমে কাজিৰঙাৰ গঁড় দেখুৱাইছিল।
১০। কাজিৰঙালৈ যাত্ৰা কৰি কি কি বিশেষ শিক্ষা লাভ কৰিলে বুলি শিক্ষাৰ্থীসকলে শিক্ষক-শিক্ষয়িত্ৰীসকলক অৱগত কৰিছিল?
উত্তৰ: কাজিৰঙালৈ যাত্ৰা কৰি শিক্ষাৰ্থীসকলে লাভ কৰা বিশেষ শিক্ষাসমূহ হ’ল:
- আত্মনিৰ্ভৰশীলতা: নিজৰ কাম নিজে কৰিব লাগে, আনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিব নালাগে।
- প্ৰকৃতিৰ গুৰুত্ব: গছ-গছনি মানুহ আৰু জীৱ-জন্তুৰ বন্ধু, গছ অবিহনে আমি জীয়াই থাকিব নোৱাৰোঁ।
- লিংগ সমতা: ল’ৰা আৰু ছোৱালী সকলো সমান, কামৰ কোনো লিংগ বিভাজন নাই।
- বিচক্ষণতা: আত্মৰক্ষাৰ জ্ঞান নোহোৱাকৈ কেৱল মৰসাহ দেখুওৱাটো মূৰ্খৰ কাম।
- অনুশাসন: দলীয়ভাৱে ক’ৰবালৈ গ’লে অনুশাসন আৰু শৃংখলা মানি চলাটো অত্যন্ত জৰুৰী।
ভাষা-বিষয়ক
১। বাক্য ৰচনা কৰা:
- ককাই-ভনী: ককাই-ভনীৰ মাজত কাজিয়া হ’লেও তেওঁলোকৰ মৰম অটুট থাকে।
- টুলুং-ভুটুং: পুৰণি নাওখন পানীত টুলুং-ভুটুং কৰি আছিল।
- চিঞৰ-বাখৰ: কাজিৰঙালৈ যোৱাৰ খবৰ শুনি ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে চিঞৰ-বাখৰ আৰম্ভ কৰিলে।
- মানুহ-দুনুহ: গাঁওখনৰ সেইফালে বিশেষ মানুহ-দুনুহৰ সমাগম নাই।
- তিতি-বুৰি: বৰষুণত তিতি-বুৰি সি ঘৰ আহি পালেহি।
২। মূৰ্দ্ধন্য ‘ণ’ হোৱাৰ কাৰণ দৰ্শোৱা:
- অৰণ্য: ‘ৰ’ৰ পিছত একেটা পদতে থকাৰ বাবে দন্ত্য ‘ন’ মূৰ্ধন্য ‘ণ’ হৈছে। (ঋ, ৰ, ষ-ৰ পিছত থকা ‘ন’ ‘ণ’ হয়)।
- অৰ্পণ: ‘ৰ’-ৰ পিছত ‘প’ বৰ্গৰ আখৰ (প) আৰু ‘অ’ থকাৰ পিছত ‘ন’ অহাত ই মূৰ্ধন্য ‘ণ’ হৈছে।
- কণ্ঠ: ‘ট’ বৰ্গৰ আখৰ ‘ঠ’ৰ লগত যুক্ত হোৱা বাবে দন্ত্য ‘ন’ মূৰ্ধন্য ‘ণ’ হৈছে।
- ওৰণি: ‘ৰ’ৰ পিছত স্বৰবৰ্ণ ‘অ’ থকাৰ পিছত ‘ন’ অহাত ই মূৰ্ধন্য ‘ণ’ হৈছে।
- পোৰণি: ‘ৰ’ৰ পিছত স্বৰবৰ্ণ ‘অ’ থকাৰ পিছত ‘ন’ অহাত ই মূৰ্ধন্য ‘ণ’ হৈছে।
- আড়ম্বৰপূৰ্ণ: ‘পূৰ্ণ’ শব্দটোত ‘ৰ’-ৰ পিছত থকা বাবে ‘ন’ ‘ণ’ হৈছে।
HSLC পৰীক্ষাৰ পূৰ্ববৰ্ষৰ প্ৰশ্নোত্তৰ (২০১৫-২০২৫)
চমু প্ৰশ্ন:
- “অৰণ্যযাত্ৰা” পাঠটিৰ লেখক কোন? (HSLC 2018)
উত্তৰ: “অৰণ্যযাত্ৰা” পাঠটিৰ লেখক হ’ল অনুৰাধা শৰ্মা পূজাৰী। - পাহি আৰু পল কোন শ্ৰেণীত পঢ়িছিল? (HSLC 2019)
উত্তৰ: পাহি অষ্টম শ্ৰেণীত আৰু পল নৱম শ্ৰেণীত পঢ়িছিল। - কাজিৰঙা কিহৰ বাবে বিশ্ববিখ্যাত? (HSLC 2020)
উত্তৰ: কাজিৰঙা এশিঙীয়া গঁড়ৰ বাবে বিশ্ববিখ্যাত। - মহীচন্দ্ৰ মিৰি কোন আছিল? (HSLC 2022)
উত্তৰ: মহীচন্দ্ৰ মিৰি কাজিৰঙাৰ প্ৰথমজন ভাৰতীয় তথা অসমীয়া বন বিষয়া আছিল।
দীঘল প্ৰশ্ন:
- “অৰণ্যযাত্ৰা” পাঠটোৱে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক কি কি নৈতিক শিক্ষা দিয়ে? বহলাই লিখা। (HSLC 2019, 2022)
উত্তৰ: “অৰণ্যযাত্ৰা” পাঠটোৱে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক কেইবাটাও গুৰুত্বপূৰ্ণ নৈতিক শিক্ষা দিয়ে:- আত্মনিৰ্ভৰশীলতা: পাঠটোৱে শিকায় যে ল’ৰা-ছোৱালী উভয়েই নিজৰ কাম নিজে কৰিবলৈ শিকিব লাগে। পলৰ চৰিত্ৰৰ জৰিয়তে পৰনিৰ্ভৰশীলতাৰ কু-ফল দেখুওৱা হৈছে।
- লিংগ সমতা: শিক্ষক হাজৰিকা ছাৰৰ জৰিয়তে পাঠটোৱে স্পষ্টভাৱে কৈছে যে কামৰ কোনো লিংগ বিভাজন নাই। ল’ৰা আৰু ছোৱালী উভয়েই সকলো কাম কৰিবলৈ সক্ষম।
- অনুশাসন আৰু জ্যেষ্ঠজনৰ প্ৰতি সন্মান: পলহঁতে শিক্ষকৰ কথা নুশুনি বিপদত পৰা ঘটনাই শিকায় যে জ্যেষ্ঠজনৰ নিৰ্দেশ মানি চলা উচিত আৰু দলীয় অনুশাসন ভংগ কৰিব নালাগে।
- ভুল স্বীকাৰ কৰাৰ মহত্ত্ব: পলহঁতে নিজৰ ভুল স্বীকাৰ কৰাৰ বাবে ক্ষমা লাভ কৰে। ই শিকায় যে ভুল কৰিলে তাক স্বীকাৰ কৰাৰ সাহস থাকিব লাগে।
- প্ৰকৃতি প্ৰেম আৰু সংৰক্ষণ: অৰণ্যৰ গছ-গছনি, জীৱ-জন্তু যে আমাৰ পৰিৱেশৰ বাবে কিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ, সেই বিষয়ে পাঠটোৱে এক সুন্দৰ বাৰ্তা দিয়ে।
- পল, আফতাব আৰু সৌৰভে কেনেকৈ বিপদত পৰিছিল আৰু তাৰ পৰা কেনেকৈ উদ্ধাৰ পাইছিল? এই ঘটনাৰ পৰা তেওঁলোকে কি শিক্ষা লাভ কৰিলে? (HSLC 2020)
উত্তৰ: (ওপৰৰ ৬ নং আৰু ১০ নং প্ৰশ্নৰ উত্তৰ চাওক।)
অতিৰিক্ত ১০টা সম্ভাৱ্য গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰশ্নোত্তৰ
- “অৰণ্যযাত্ৰা” পাঠটোৰ নামকৰণৰ সাৰ্থকতা বিচাৰ কৰা।
উত্তৰ: নামকৰণটো সাৰ্থক। কাৰণ, পাঠটো কেৱল এখন অৰণ্যলৈ কৰা যাত্ৰাৰ কাহিনী নহয়, ই জীৱনৰ বহুতো নৈতিক আৰু ব্যৱহাৰিক শিক্ষাৰ মাজেৰে কৰা এক মানসিক যাত্ৰাৰো কাহিনী। ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে এই যাত্ৰাৰ পৰা কেৱল প্ৰকৃতিৰ বিষয়েই নহয়, নিজৰ বিষয়ে আৰু সমাজৰ বিষয়েও বহু কথা শিকে। - লেডী কাৰ্জনৰ কাহিনীটো কি আছিল?
উত্তৰ: ব্ৰিটিছ ভাইচৰয় লৰ্ড কাৰ্জনৰ পত্নী মেৰী কাৰ্জন (লেডী কাৰ্জন) কাজিৰঙালৈ গঁড় চাবলৈ আহিছিল। তেওঁক নিগনা চিকাৰীয়ে গঁড় দেখুৱাইছিল। কাজিৰঙাত এনে এক বিৰল প্ৰাণী দেখি তেওঁ অভিভূত হয় আৰু এই বনাঞ্চলখন সংৰক্ষণ কৰিবলৈ তেওঁৰ স্বামী লৰ্ড কাৰ্জনক অনুৰোধ জনায়। তেওঁৰ অনুৰোধৰ ভিত্তিতেই কাজিৰঙা সংৰক্ষিত বনাঞ্চল হিচাপে গঢ় লৈ উঠে। - “Self Service” দেখি ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ প্ৰতিক্ৰিয়া কেনে আছিল?
উত্তৰ: “Self Service” (আত্ম-সেৱা) দেখি বহুতো ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে, বিশেষকৈ পলে, আপত্তি কৰিছিল। তেওঁলোকে ভাবিছিল যে পইচা দি অহাৰ পিছত নিজে কাম কৰিবলগীয়া হোৱাটো অনুচিত। ই তেওঁলোকৰ পৰনিৰ্ভৰশীল মনোভাৱকে প্ৰতিফলিত কৰিছিল। - পাঠটোত উল্লেখ থকা দুগৰাকী শিক্ষকৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: অংকৰ শিক্ষক ৰঞ্জিত হাজৰিকা আৰু বিজ্ঞানৰ শিক্ষয়িত্ৰী মালৱিকা বাইদেউ। - পলহঁতক উদ্ধাৰ কৰা ছোৱালীকেইজনীৰ নাম কি কি আছিল?
উত্তৰ: দীপালী, ৰুমী, শেৱালি, জিনা আৰু লক্ষ্মী। - “তোমালোকে পৃথিৱীৰ ভিতৰতে যশস্যা থকা এখন অৰণ্যলৈ যাবলৈ ওলাইছা” — ইয়াত কোনখন অৰণ্যৰ কথা কোৱা হৈছে?
উত্তৰ: ইয়াত কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ কথা কোৱা হৈছে। - শিক্ষক হাজৰিকা ছাৰে গছ-গছনিক মানুহৰ কিহৰ লগত তুলনা কৰিছে?
উত্তৰ: শিক্ষক হাজৰিকা ছাৰে গছ-গছনিক মানুহৰ হাওঁফাওঁৰ লগত তুলনা কৰিছে, কাৰণ গছে আমাক জীয়াই থকাৰ প্ৰধান সমল অম্লজান (অক্সিজেন) দিয়ে। - ১৮২৬ চনৰ ইয়াণ্ডাবু সন্ধিৰ তাৎপৰ্য কি আছিল?
উত্তৰ: ১৮২৬ চনৰ ইয়াণ্ডাবু সন্ধিৰ জৰিয়তে অসমত মানৰ শাসনৰ অন্ত পৰে আৰু ব্ৰিটিছ শাসনৰ আৰম্ভণি হয়। পাঠটোৰ মতে, ইয়াৰ পিছতে কাজিৰঙা হাবিৰ কাষে-কাষে মানুহৰ গাঁও গঢ় লৈ উঠিছিল। - পাঠটোৰ শেষত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে কি উপলব্ধি কৰিলে?
উত্তৰ: পাঠটোৰ শেষত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে উপলব্ধি কৰিলে যে পাঠ্যপুথিয়ে দিব নোৱৰা বহুতো ব্যৱহাৰিক জ্ঞান এনেধৰণৰ ভ্ৰমণৰ পৰা লাভ কৰিব পাৰি আৰু এই অভিজ্ঞতাই তেওঁলোকৰ মনত আত্মবিশ্বাস বঢ়াই তোলে। - “অৰণ্যযাত্ৰা” পাঠৰ মূল চৰিত্ৰ পাহিৰ চৰিত্ৰৰ এটা ভাল গুণ উল্লেখ কৰা।
উত্তৰ: পাহিৰ চৰিত্ৰৰ এটা ভাল গুণ হ’ল তাইৰ দায়িত্ববোধ আৰু আত্মনিৰ্ভৰশীলতা। তাই নিজৰ কাম নিজে কৰাৰ লগতে ককায়েকৰ ভুলৰ বাবে সমগ্ৰ দলটোৱে শাস্তি পোৱাটো বিচৰা নাছিল, যি তাইৰ ন্যায়পৰায়ণতাৰো পৰিচায়ক।