| মোৰ দেশ | |
| শ্ৰেণী (Class) | 9 (নৱম শ্ৰেণীৰ) |
| বিষয় (Subject) | অসমীয়া (Assamese) |
| কিতাপৰ নাম (Book) | সাহিত্য চয়নিকা (Sahity Sayanika) |
| উপলব্ধ | প্ৰশ্নৰ উত্তৰ (Question Answer) |
| পাঠ (Lesson – 5) | মোৰ দেশ |
| পাঠ্যক্ৰম | (SEBA ) |
মোৰ দেশ Class 9
পাঠটোৰ সাৰাংশ
“মোৰ দেশ” হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ এক সুন্দৰ স্বদেশপ্ৰেমমূলক কবিতা। এই কবিতাত কবিয়ে নিজৰ দেশৰ প্ৰতি থকা গভীৰ ভালপোৱা, শ্ৰদ্ধা আৰু একাত্মবোধক অতি আন্তৰিকতাৰে প্ৰকাশ কৰিছে।
কবিয়ে নিজৰ দেশক প্ৰাণ আৰু গানৰ উৎস বুলি অভিহিত কৰিছে। তেওঁৰ প্ৰতিটো কাম আৰু চিন্তাৰ মাজত দেশৰ “শইচ-সোণোৱালী ভৱিষ্যত”ৰ সপোন লুকাই আছে। তেওঁৰ জীৱন আৰু যৌৱনৰ প্ৰতিটো মুহূৰ্ততে সেই সপোনৰেই কলৰোল ধ্বনিত হয়। কবিয়ে বহু দেশ ভ্ৰমণ কৰিছে, বহু বন্ধুৰ লগত সময় কটাইছে, কিন্তু তেওঁৰ বাবে নিজৰ দেশেই সকলো যাত্ৰাৰ শেষ ঠিকনা। নিজৰ দেশৰ বুকুৰ উমতেই তেওঁ ভালপোৱাৰ আনন্দ আৰু জীৱনৰ নতুন অৰ্থ বিচাৰি পাইছে।
কবিতাটোত কবিয়ে দেশৰ প্ৰতি থকা তেওঁৰ গভীৰ দায়বদ্ধতাৰ কথাও প্ৰকাশ কৰিছে। তেওঁ দেশৰ বাবেই জীয়াই আছে আৰু দেশৰ বাবেই মৰণকো সাৱটি ল’বলৈ সাজু। তেওঁ নিজকে দেশৰ ৰণুৱা, বনুৱা, হালোৱা আদি সকলো শ্ৰেণীৰ মানুহৰ মাজৰ এজন বুলি গণ্য কৰিছে। তেওঁ অনৈক্যৰ মাজত ঐক্য আৰু বিৰোধৰ মাজত সংহতিৰ সম্ভাৱনা হৈ জীয়াই থাকিব বিচাৰে।
কবিতাটোৰ শেষৰফালে কবিয়ে শত্ৰু-মিত্ৰ সকলোকে চিনি পোৱাৰ কথা কৈছে আৰু বিশ্বাসেৰে তেওঁলোকৰ অন্তৰ জয় কৰাৰ কথা কৈছে। তেওঁ শান্তিৰ চৰাইক নিজৰ ভঁৰালৰ এমুঠি ধান আৰু পৰাণৰ গান দি আদৰিব বিচাৰে। কবিয়ে নিজৰ দেশক এক “কল্লোলিত সপোনৰ উত্তাল তৰংগ” বুলি কৈছে, যি তেওঁক গভীৰৰ পৰা গভীৰতলৈ আৰু আদৰ্শৰ কঠিন পৰ্বতলৈ লৈ যায়। এইদৰে, কবিতাটোত কবিৰ স্বদেশপ্ৰেমৰ এক বলিষ্ঠ আৰু আৱেগিক ছবি ফুটি উঠিছে।
গুৰুত্বপূৰ্ণ শব্দাৰ্থ
| শব্দ | অৰ্থ |
| ঐশ্বৰ্য | বিপুল ধন-সম্পত্তি; বিভূতি। |
| কলৰোল | কলৰৱ; বহুজনৰ মিলিত কণ্ঠৰ ধ্বনি। |
| পৰাণ | প্ৰাণ। |
| প্ৰাচুৰ্য | উভৈনদী অৱস্থা; আধিক্য। |
| সুবাস | ভাল গোন্ধ; সুগন্ধি। |
| শইচ-সোণোৱালী | শস্যৰে পৰিপূৰ্ণ সোণালী ৰঙৰ। |
| সংহতি | একতা; মিলন। |
| সম্ভাৰ | সামগ্ৰী; বস্তু। |
| স্নিগ্ধ | কোমল; শীতল; শান্ত। |
| উত্তাল | অতিশয় ওখ-ডাঙৰ (ঢৌ)। |
পাঠভিত্তিক প্ৰশ্নাৱলী
ভাব-বিষয়ক
১। (ক) হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ ক‘ত জন্ম হৈছিল?
উত্তৰ: হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ যোৰহাটত জন্ম হৈছিল।
(খ) হীৰেন ভট্টাচাৰ্যই সম্পাদনা কৰা দুখন কাকতৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: হীৰেন ভট্টাচাৰ্যই সম্পাদনা কৰা দুখন কাকত হ’ল ‘চিত্ৰবন’ আৰু ‘সাদিনীয়া নাগৰিক’। (পাঠ্যপুথিত উল্লেখ নাই যদিও এইটো এটা সাধাৰণ তথ্য)।
(গ) দেশৰ প্ৰতিটো পুৱাই কবিৰ বাবে কি লুকাই আনিছে?
উত্তৰ: দেশৰ প্ৰতিটো পুৱাই কবিৰ বাবে ঐশ্বৰ্যৰ বিপুল সম্ভাৰ লুকাই আনিছে।
২। ‘মোৰ দেশ’ কবিতাটোৰ মূলভাৱ লিখা।
উত্তৰ: ‘মোৰ দেশ’ কবিতাটোৰ মূলভাৱ হ’ল গভীৰ স্বদেশপ্ৰেম। কবিয়ে নিজৰ দেশক প্ৰাণতকৈয়ো আপোন বুলি গণ্য কৰিছে আৰু দেশৰ ভৱিষ্যতৰ বাবে সপোন ৰচিছে। তেওঁৰ বাবে দেশৰ মানুহেই তেওঁৰ আপোন, আৰু তেওঁ অনৈক্যৰ মাজত ঐক্যৰ প্ৰতীক হৈ জীয়াই থাকিব বিচাৰে। দেশৰ বাবে জীয়াই থকা আৰু মৰিবলৈ সাজু থকাৰ যি প্ৰতিশ্ৰুতি, তাৰ মাজেৰে কবিৰ দেশপ্ৰেমৰ নিভাঁজ ৰূপ প্ৰকাশ পাইছে।
৩। ব্যাখ্যা কৰা :
(ক) অনৈক্যৰ মাজত ঐক্য হৈ, বিৰোধৰ মাজত
সংহতিৰ সম্ভাৱনা হৈ মই আছোঁ।
উত্তৰ: উক্ত কবিতাফাঁকি আমাৰ পাঠ্যপুথি “অসমীয়া সাহিত্য চয়নিকা (নতুন)”-ৰ অন্তৰ্গত হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ “মোৰ দেশ” নামৰ কবিতাটিৰ পৰা তুলি অনা হৈছে।
এই ফাঁকিৰ জৰিয়তে কবিয়ে দেশৰ বৈচিত্ৰ্যৰ মাজত থকা একতাৰ আদৰ্শক প্ৰকাশ কৰিছে।
ভাৰতবৰ্ষ এখন বিভিন্ন ভাষা, ধৰ্ম আৰু সংস্কৃতিৰ দেশ। ইয়াত বহুতো অনৈক্য আৰু বিৰোধ থকাটো স্বাভাৱিক। কিন্তু কবিয়ে নিজকে সেই অনৈক্যৰ মাজত ঐক্যৰ প্ৰতীক হিচাপে আৰু বিৰোধৰ মাজত সংহতি বা মিলনৰ সম্ভাৱনা হিচাপে উপস্থাপন কৰিছে। তেওঁ দেশৰ সকলো মানুহক একতাৰ ডোলেৰে বান্ধি ৰাখিব বিচাৰে আৰু দেশৰ অখণ্ডতাক অটুট ৰাখিবলৈ প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ।
(খ) মোৰ জীৱনৰ আঁহে আঁহে,
মোৰ যৌৱনৰ কোঁহে কোঁহে সেই সপোনৰ কলৰোল।
উত্তৰ: উক্ত কবিতাফাঁকি আমাৰ পাঠ্যপুথি “অসমীয়া সাহিত্য চয়নিকা (নতুন)”-ৰ অন্তৰ্গত হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ “মোৰ দেশ” নামৰ কবিতাটিৰ পৰা তুলি অনা হৈছে।
এই ফাঁকিৰ জৰিয়তে কবিয়ে দেশৰ প্ৰতি থকা তেওঁৰ গভীৰ ভালপোৱা আৰু ভৱিষ্যতৰ সপোনক প্ৰকাশ কৰিছে।
কবিয়ে দেশৰ বাবে এক “শইচ-সোণোৱালী ভৱিষ্যত”ৰ সপোন দেখে। এই সপোন তেওঁৰ বাবে কেৱল এক কল্পনা নহয়, বৰঞ্চ ই তেওঁৰ জীৱন আৰু যৌৱনৰ প্ৰতিটো অংশতে, অৰ্থাৎ তেওঁৰ সমগ্ৰ সত্তাতে বিয়পি আছে। তেওঁৰ জীৱনৰ প্ৰতিটো স্পন্দনতে সেই সপোনৰেই কলৰোল বা ধ্বনি-প্ৰতিধ্বনি শুনা যায়। ই কবিৰ দেশৰ প্ৰতি থকা গভীৰ একাত্মবোধৰ পৰিচায়ক।
৪। কবিতাটোত কবিৰ দেশপ্ৰেমৰ স্বৰূপ কেনেদৰে প্ৰকাশ পাইছে, বুজাই লিখা।
উত্তৰ: কবিতাটোত কবিৰ দেশপ্ৰেমৰ স্বৰূপ অতি গভীৰ আৰু আন্তৰিক। তেওঁ দেশক কেৱল এখন ভৌগোলিক সীমা হিচাপে নহয়, বৰঞ্চ নিজৰ প্ৰাণ, গান আৰু সপোনৰ উৎস হিচাপে গণ্য কৰিছে। তেওঁ দেশৰ বাবে জীয়াই থকা আৰু মৰিবলৈও সাজু। তেওঁ নিজকে দেশৰ সাধাৰণ মানুহ, যেনে— ৰণুৱা, বনুৱা, হালোৱাৰ লগত একাত্ম কৰিছে। তেওঁৰ দেশপ্ৰেম কেৱল আৱেগিক নহয়, বৰঞ্চ ই এক সক্ৰিয় দায়বদ্ধতা। তেওঁ শত্ৰু-মিত্ৰ সকলোকে চিনি পায় আৰু বিশ্বাসেৰে সকলোৰে অন্তৰ জয় কৰিব বিচাৰে। এইদৰে, কবিতাটোত কবিৰ দেশপ্ৰেমৰ এক বলিষ্ঠ, উদাৰ আৰু সক্ৰিয় স্বৰূপ প্ৰকাশ পাইছে।
৫। প্ৰতিটো ঋতুৱে কবিক কি দি যায় বুলি কবিতাটোত উল্লেখ কৰিছে?
উত্তৰ: কবিতাটোত কোৱা হৈছে যে প্ৰতিটো ঋতুৱে কবিক জীৱনৰ আশীৰ্বাদ দি যায়।
৬। শান্তিৰ চৰাইজনীক আঁজলি ভৰাই কবিয়ে কি দিছে?
উত্তৰ: শান্তিৰ চৰাইজনীক আঁজলি ভৰাই কবিয়ে নিজৰ ভঁৰালৰ এমুঠি ধান আৰু পৰাণৰ একোটি গান দিছে।
ভাষা-বিষয়ক
৭। সমাৰ্থক শব্দ লিখা :
- দেশ: ৰাষ্ট্ৰ, ৰাজ্য
- কাম: কৰ্ম, কাৰ্য
- কলৰোল: কলৰৱ, কোলাহল
- সাগৰ: সমুদ্ৰ, সিন্ধু
- সপোন: স্বপ্ন
- বন্ধু: মিত্ৰ, সখা
- শেষ: অন্ত, অৱসান
- সম্ভাৰ: সামগ্ৰী, বস্তু
- শইচ: শস্য, খেতি
- বুকু: বক্ষ, হৃদয়
- তৰংগ: ঢৌ, লহৰ
- কল্লোল: ডাঙৰ ঢৌ, কোলাহল
৮। বিপৰীতার্থক শব্দ লিখা :
- সপোন: দিঠক
- দেশ: বিদেশ
- জীৱন: মৰণ
- পাহাৰ: ভৈয়াম
- ঐক্য: অনৈক্য
- সংহতি: বিৰোধ
- শয়ন: জাগৰণ
- বিশ্বাস: অবিশ্বাস
- শত্ৰু: মিত্ৰ
Assamese Chapter 5 question Answer
অতিৰিক্ত গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰশ্নোত্তৰ
১. “মোৰ দেশ” কবিতাটোৰ কবি কোন?
উত্তৰ: “মোৰ দেশ” কবিতাটোৰ কবি হ’ল হীৰেন ভট্টাচাৰ্য।
২. হীৰেন ভট্টাচাৰ্যক কি কবি হিচাপে জনা যায়?
উত্তৰ: হীৰেন ভট্টাচাৰ্যক ‘সুগন্ধি পখিলাৰ কবি’ হিচাপে জনা যায়।
৩. কবিয়ে নিজৰ দেশক কি বুলি অভিহিত কৰিছে?
উত্তৰ: কবিয়ে নিজৰ দেশক তেওঁৰ ‘প্ৰাণৰো প্ৰাণৰ’ আৰু ‘গানৰো গানৰ’ বুলি অভিহিত কৰিছে।
৪. কবিৰ প্ৰতিটো কাম আৰু চিন্তাই দেশৰ বুকুত কি ৰচনা কৰে?
উত্তৰ: কবিৰ প্ৰতিটো কাম আৰু চিন্তাই দেশৰ বুকুত শইচ-সোণোৱালী ভৱিষ্যতৰ সপোন ৰচনা কৰে।
৫. কবিয়ে ভালপোৱাৰ আনন্দ আৰু জীৱনৰ নতুন অৰ্থ ক‘ত বিচাৰি পাইছে?
উত্তৰ: কবিয়ে নিজৰ দেশৰ বুকুৰ উমতেই ভালপোৱাৰ আনন্দ আৰু জীৱনৰ নতুন অৰ্থ বিচাৰি পাইছে।
৬. কবিয়ে নিজকে কাৰ কাৰ মাজত বিচাৰি পাইছে?
উত্তৰ: কবিয়ে নিজকে দেশৰ ৰণুৱা, বনুৱা আৰু হালোৱাৰ মাজত বিচাৰি পাইছে।
৭. কবিতাটোত কবিয়ে কিহৰ সম্ভাৱনা হৈ থকাৰ কথা কৈছে?
উত্তৰ: কবিতাটোত কবিয়ে বিৰোধৰ মাজত সংহতিৰ সম্ভাৱনা হৈ থকাৰ কথা কৈছে।
৮. কবিয়ে শত্ৰু-মিত্ৰক কেনেকৈ চিনি পাইছে আৰু কেনেকৈ জিনিছে?
উত্তৰ: কবিয়ে শয়নে-সপোনে দেশৰ আহ্বান শুনি শত্ৰু-মিত্ৰক চিনি পাইছে আৰু বিশ্বাসেৰে তেওঁলোকৰ অন্তৰ জিনিছে।
৯. কবিতাটোত উল্লেখ থকা হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ এখন কবিতাপুথিৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: ‘সুগন্ধি পখিলা’।
১০. “মোৰ দেশ — মোৰ কল্লোলিত সপোনৰ উত্তাল তৰংগই” — এই কথাষাৰীৰ তাৎপৰ্য কি?
উত্তৰ: এই কথাষাৰীৰ তাৎপৰ্য হ’ল যে কবিৰ বাবে তেওঁৰ দেশ কেৱল মাটিৰ সমষ্টি নহয়, ই তেওঁৰ সপোন, আদৰ্শ আৰু প্ৰেৰণাৰ উৎস। দেশৰ প্ৰতি থকা ভালপোৱাই তেওঁক এক উত্তাল তৰংগৰ দৰে গভীৰ চিন্তা আৰু মহান আদৰ্শৰ দিশে লৈ যায়।