| Class (শ্ৰেণী ) | Class 6 (ষষ্ঠ শ্ৰেণী) |
| Medium (মাধ্যম) | Assamese Medium (অসমীয়া ) |
| Subject (পাঠ্যপুথি) | Social Science (সমাজ বিচিত্ৰা) |
| Chapter No | 12 (দ্বাদশ অধ্যায়) |
| পাঠ (Lesson) | সমাজ: পৰিয়াল, প্ৰতিৱেশী আৰু ৰাইজ |
| Available | Question Answer |
Class 6 Social Science Chapter 12
সমাজ: পৰিয়াল, প্ৰতিৱেশী আৰু ৰাইজ
পাঠটোৰ সাৰাংশ
এই পাঠটোত সমাজৰ মূল ভেটিসমূহ, যেনে— পৰিয়াল, প্ৰতিৱেশী আৰু ৰাইজৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে। এই গোটবোৰে কেনেকৈ এখন সুস্থ সমাজ গঢ়ি তোলাত সহায় কৰে, তাৰ বিষয়ে ইয়াত বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
১. পৰিয়াল (Family):
পৰিয়াল হ’ল সমাজৰ প্ৰাথমিক গোট। ইয়াৰ সদস্যসকলৰ মাজত শাৰীৰিক, মানসিক আৰু আৱেগিকভাৱে সহায়-সহযোগিতাৰ এক নিবিড় সম্পৰ্ক থাকে।
- পৰিয়ালৰ গঠন: পৰিয়াল জন্মসূত্ৰে, বিবাহসূত্ৰে বা দত্তকসূত্ৰে গঠিত হ’ব পাৰে।
- পৰিয়ালৰ প্ৰকাৰ:
- যৌথ পৰিয়াল: ককা-আইতা, মা-দেউতা, খুৰা-খুৰী আৰু তেওঁলোকৰ ল’ৰা-ছোৱালী একেলগে বসবাস কৰে।
- একক পৰিয়াল: কেৱল মা-দেউতা আৰু তেওঁলোকৰ ল’ৰা-ছোৱালী একেলগে থাকে।
- পৰিয়ালৰ ভূমিকা: পৰিয়ালে এজন ব্যক্তিক জন্মৰ পৰা আদৰ-যত্ন কৰে, শিক্ষা-দীক্ষা দিয়ে আৰু সামাজিক নীতি-নিয়ম, যেনে— কৰ্মই ধৰ্ম, ত্যাগ, সেৱা আদি শিকায়। পৰিয়ালৰ পৰাই এজন ব্যক্তি সমাজৰ এজন সুস্থ নাগৰিক হিচাপে গঢ় লৈ উঠে। ভাৰতীয় পৰম্পৰাত “বসুদৈৱ কুটুম্বকম্” (গোটেই বিশ্বই এক পৰিয়াল) ধাৰণাৰে পৰিয়ালৰ ভূমিকাক অতি উচ্চ স্থান দিয়া হৈছে।
২. প্ৰতিৱেশী (Neighbours):
আমাৰ ঘৰৰ ওচৰ-পাজৰে বসবাস কৰা পৰিয়ালসমূহকে প্ৰতিৱেশী বোলা হয়। পৰিয়ালৰ পিছতেই প্ৰতিৱেশীসকল আমাৰ আটাইতকৈ ওচৰৰ সামাজিক গোট।
- ভূমিকা: বিপদ-আপদ, বিয়া-বাৰু, উৎসৱ-অনুষ্ঠান আদিত প্ৰতিৱেশীসকলে ইজনে-সিজনক সহায়-সহযোগিতা আগবঢ়ায়।
- সম্পৰ্ক: এখন সুস্থ সমাজ গঢ়িবলৈ প্ৰতিৱেশীসকলৰ মাজত সমতা, একতা আৰু সহযোগিতাৰ মনোভাৱ থকাটো অতি জৰুৰী। উমৈহতীয়া সম্পদ, যেনে— ৰাস্তা-ঘাট, পুখুৰী, শিক্ষানুষ্ঠান আদিৰ যতন লোৱাত সকলোৱে মিলি-জুলি কাম কৰে।
৩. ৰাইজ (Community):
ৰাইজ বুলিলে সাধাৰণতে এখন গাঁও বা অঞ্চলৰ সকলো বাসিন্দাক একেলগে বুজোৱা হয়। অসমৰ সামাজিক জীৱনত ৰাইজৰ ভূমিকা অপৰিসীম।
- ভূমিকা: “ৰাইজেই ৰজা” বোলা হয়, কাৰণ ৰাইজে সমাজৰ নীতি-নিয়ম ৰক্ষা কৰে, বিবাদ মীমাংসা কৰে আৰু সামাজিক কাম-কাজ পৰিচালনা কৰে।
- ৰাজহুৱা কাম: ৰাইজে ভেলাঘৰ সজা, নামঘৰৰ ভাওনা পতা, হুঁচৰি গোৱা আদি উমৈহতীয়া কাম-কাজত একত্ৰিতভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰে।
- সামূহিক গোট: কোনো বিশেষ উদ্দেশ্যত একগোট হোৱা লোকৰ সমষ্টিকে সামূহিক গোট বোলা হয়, যেনে— চহৰৰ আৱাসিক কল্যাণ সমিতি।
মুঠতে, পৰিয়াল, প্ৰতিৱেশী আৰু ৰাইজ— এই তিনিওটা গোটৰ পাৰস্পৰিক সহায়-সহযোগিতা আৰু একতাৰ জৰিয়তে এখন সুস্থ আৰু শৃংখলিত সমাজ গঢ় লৈ উঠে।
সম্পূৰ্ণ পাঠভিত্তিক প্ৰশ্ন আৰু উত্তৰ
অনুশীলনী – ১ (পৃষ্ঠা ১০১)
১. তলৰ প্ৰশ্নবোৰৰ উত্তৰ লিখা-
(ক) পৰিয়াল বুলিলে কি বুজা?
উত্তৰ: পৰিয়াল হ’ল সমাজৰ প্ৰাথমিক গোট, য’ত সদস্যসকলে শাৰীৰিক, মানসিক আৰু আৱেগিকভাৱে ইজনে-সিজনক সহায়-সহযোগিতা কৰি একেলগে বসবাস কৰে।
(খ) পৰিয়াল এটাত সদস্য কি কি প্ৰকাৰে যোগ হয়?
উত্তৰ: পৰিয়াল এটাত সদস্য তিনি প্ৰকাৰে যোগ হয়— জন্মসূত্ৰে, বিবাহ সূত্ৰে আৰু দত্তকসূত্ৰে।
(গ) পৰিয়াল এটা সুচাৰুৰূপে পৰিচালনা কৰিবলৈ সদস্যসকলে কি কৰিব লাগে?
উত্তৰ: পৰিয়াল এটা সুচাৰুৰূপে পৰিচালনা কৰিবলৈ সদস্যসকলে ইজনে-সিজনক সহায়-সহযোগিতা কৰিব লাগে, মৰম-চেনেহ আৰু সন্মানৰ মনোভাৱ ৰাখিব লাগে আৰু ঘৰুৱা কাম-কাজত মিলি-জুলি অংশগ্ৰহণ কৰিব লাগে।
(ঘ) ভাৰতীয় পৰম্পৰাত পৰিয়াল সম্বন্ধে কি কোৱা হৈছে?
উত্তৰ: ভাৰতীয় পৰম্পৰাত পৰিয়ালৰ ভূমিকাক অতি উচ্চ স্থান দিয়া হৈছে আৰু গোটেই বিশ্বকে এটা পৰিয়াল হিচাপে গণ্য কৰি “বসুদৈৱ কুটুম্বকম্” বুলি কোৱা হৈছে।
২. পৰিয়ালৰ পৰা আমি কি কি পাওঁ?
উত্তৰ: পৰিয়ালৰ পৰা আমি জন্মৰ পৰা আদৰ-যত্ন, শাৰীৰিক আৰু মানসিক নিৰাপত্তা, শিক্ষা-দীক্ষা, সামাজিক আদৰ্শ আৰু মূল্যবোধ, যেনে— কৰ্মই ধৰ্ম, ত্যাগ, সেৱা, দান আদিৰ জ্ঞান লাভ কৰোঁ। পৰিয়ালেই আমাক এজন সুস্থ সামাজিক ব্যক্তি হিচাপে গঢ় লৈ উঠাত সহায় কৰে।
অনুশীলনী – ২ (পৃষ্ঠা ১০৪)
১. তলৰ প্ৰশ্নবোৰৰ উত্তৰ দিয়া-
(ক) প্ৰতিৱেশী মানে কি?
উত্তৰ: আমাৰ ঘৰৰ ওচৰ-পাজৰে বসবাস কৰা পৰিয়ালসমূহকে প্ৰতিৱেশী বোলা হয়।
(খ) ৰাইজ বুলিলে কি বুজা?
উত্তৰ: ৰাইজ বুলিলে সাধাৰণতে এখন গাঁও বা অঞ্চলৰ সকলো বাসিন্দাক একেলগে বুজোৱা হয়। ই এক বৃহৎ সামাজিক গোট যিয়ে সমাজৰ নীতি-নিয়ম আৰু কাম-কাজ পৰিচালনা কৰে।
(গ) ৰাইজে সহযোগিতাৰে পালন কৰা যিকোনো দুটা উৎসৱ উল্লেখ কৰা।
উত্তৰ: ৰাইজে সহযোগিতাৰে পালন কৰা দুটা উৎসৱ হ’ল— ভোগালী বিহুৰ উৰুকাত ভেলাঘৰ সাজি ভোজ-ভাত খোৱা আৰু নামঘৰত ভাওনা পতা।
(ঘ) সামূহিক গোটৰ এটা উদাহৰণ দিয়া।
উত্তৰ: সামূহিক গোটৰ এটা উদাহৰণ হ’ল চহৰ অঞ্চলৰ আৱাসিক কল্যাণ সমিতি।
২. সমাজ এখন সুচাৰুৰূপে চলাত প্ৰতিৱেশীৰ ভূমিকা সম্বন্ধে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰ: সমাজ এখন সুচাৰুৰূপে চলাত প্ৰতিৱেশীৰ ভূমিকা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। প্ৰতিৱেশীসকলে বিপদ-আপদ, উৎসৱ-পাৰ্বণ আৰু বিভিন্ন সামাজিক কাম-কাজত ইজনে-সিজনক সহায়-সহযোগিতা আগবঢ়ায়। তেওঁলোকৰ মাজত থকা একতা, সমতা আৰু সহযোগিতাৰ মনোভাৱে সমাজখনত শান্তি-শৃংখলা বজাই ৰখাত সহায় কৰে। উমৈহতীয়া সম্পদৰ যতন লোৱা আৰু সামাজিক সমস্যা সমাধান কৰাতো প্ৰতিৱেশীয়ে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।
৩. অসমৰ জনজীৱনত ৰাইজৰ ভূমিকা বৰ্ণনা কৰা।
উত্তৰ: অসমৰ জনজীৱনত ৰাইজৰ ভূমিকা অপৰিসীম, সেয়েহে “ৰাইজেই ৰজা” বুলি কোৱা হয়।
- সামাজিক ন্যায়: ৰাইজে গাঁৱৰ বিবাদ মীমাংসা কৰে আৰু ন্যায় প্ৰদান কৰে।
- উমৈহতীয়া কাম: ৰাইজে ৰাজহুৱা কাম-কাজ, যেনে— ভেলাঘৰ সজা, নামঘৰৰ ভাওনা পতা, বিয়া-সবাহ আদি পৰিচালনা কৰে।
- পৰম্পৰা ৰক্ষা: ৰাইজে সমাজৰ পৰম্পৰাগত ৰীতি-নীতি, উৎসৱ-পাৰ্বণ আদি জীয়াই ৰখাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।
- সামাজিক নিয়ন্ত্ৰণ: ৰাইজে সমাজৰ নীতি-নিয়ম ভংগ কৰা লোকক শাসন কৰে আৰু সামাজিক শৃংখলা বজাই ৰাখে।
মুঠতে, ৰাইজ অসমীয়া সমাজৰ অভিভাৱক আৰু চালিকা শক্তি।