“উন্মেষ” পাঠ্যপুথিৰ দ্বিতীয় পাঠ “শহা আৰু সিংহ (পঞ্চতন্ত্ৰৰ সাধু)”-ৰ সম্পূৰ্ণ পাঠভিত্তিক প্ৰশ্ন-উত্তৰ আৰু টোকা তলত আগবঢ়োৱা হ’ল।
শহা আৰু সিংহ – Class 6 Assamese lesson 2
পাঠ ২: শহা আৰু সিংহ (পঞ্চতন্ত্ৰৰ সাধু)
মূল লেখক: বিষ্ণু শৰ্মা
ইয়াত “শহা আৰু সিংহ” সাধুটোৰ সম্পূৰ্ণ পাঠভিত্তিক প্ৰশ্ন-উত্তৰ, সাৰাংশ আৰু অন্যান্য কাৰ্যকলাপসমূহ পৰীক্ষাৰ উপযোগী হোৱাকৈ সজাই তোলা হৈছে।
পাঠটোৰ সাৰাংশ
“শহা আৰু সিংহ” পঞ্চতন্ত্ৰৰ এটি জনপ্ৰিয় আৰু শিক্ষামূলক সাধু। সাধুটোত দেখুওৱা হৈছে যে শাৰীৰিক বলতকৈ বুদ্ধি সদায় শ্ৰেষ্ঠ।
এসময়ত এখন অৰণ্যত মন্দমতি নামৰ এটা অহংকাৰী আৰু শক্তিশালী সিংহ আছিল। সি প্ৰতিদিনে অকাৰণতে বহুতো জীৱ-জন্তু বধ কৰিছিল, যাৰ ফলত অৰণ্যৰ প্ৰাণীবোৰৰ মাজত তীব্ৰ আতংকৰ সৃষ্টি হৈছিল। নিজৰ প্ৰাণ ৰক্ষা কৰিবলৈ এদিন সকলো জীৱ-জন্তুৱে মিলি সিংহৰ ওচৰলৈ গৈ এটা প্ৰস্তাৱ দিলে। প্ৰস্তাৱ অনুসৰি, সিহঁতে প্ৰতিদিনে সিংহৰ ভোক নিবাৰণৰ বাবে একোটাকৈ জন্তু পাল পাতি পঠিয়াই থাকিব, যাতে সিংহই অনাহকত চিকাৰ কৰিব নালাগে। সিংহই এই প্ৰস্তাৱত মান্তি হ’ল।
এদিন এটা শহাৰ পাল পৰিল। শহাটো আছিল অতি চতুৰ। সি সিংহৰ ওচৰলৈ যাওঁতে পলম কৰিলে আৰু বাটত এটা বুদ্ধি ভাবি উলিয়ালে। পলমকৈ যোৱাৰ বাবে যেতিয়া ভোকাতুৰ সিংহই তাক গালি পাৰিলে, তেতিয়া শহাই বিনম্ৰভাৱে ক’লে যে সি অকলে অহা নাছিল, তাৰ লগত আৰু চাৰিটা শহা আছিল। কিন্তু বাটত আন এটা সিংহই সিহঁতক বাধা দি বাকীকেইটাক নিজৰ ওচৰত বন্ধকত ৰাখি তাক পঠিয়াইছে।
এই কথা শুনি মন্দমতি সিংহটো ক্ৰোধত জ্বলি উঠিল আৰু সেই দ্বিতীয় সিংহটোক শাস্তি দিবলৈ শহাক লগত লৈ ওলাল। চতুৰ শহাই সিংহটোক এটা গভীৰ কুঁৱাৰ ওচৰলৈ লৈ গ’ল আৰু ক’লে যে শত্ৰু সিংহটো তাতেই লুকাই আছে। সিংহই যেতিয়া কুঁৱাৰ পানীত জুমি চালে, তেতিয়া সি নিজৰ প্ৰতিবিম্বটোকে আন এটা সিংহ বুলি ভাবি ল’লে। খঙৰ ভমকত সি প্ৰতিবিম্বটোক আক্ৰমণ কৰিবলৈ কুঁৱাটোত জঁপিয়াই দিলে আৰু তাতেই তাৰ সলিল সমাধি ঘটিল।
এইদৰে, চতুৰ শহাই নিজৰ বুদ্ধিৰ বলেৰে শক্তিশালী সিংহটোক পৰাস্ত কৰি অৰণ্যৰ সকলো জীৱ-জন্তুক তাৰ অত্যাচাৰৰ পৰা ৰক্ষা কৰিলে।
সম্পূৰ্ণ পাঠভিত্তিক প্ৰশ্ন আৰু উত্তৰ
পাঠভিত্তিক
১। তলত দিয়া প্ৰশ্নসমূহৰ শুদ্ধ উত্তৰটো বাছি উলিয়াই সঠিক ❍ বৃত্তটো পূৰ কৰা—
- জীৱ-জন্তুবোৰে অৰণ্যৰপৰা সিহঁত নোহোৱা হৈ যাব বুলি কিয় ভয় কৰিছিল?
(ক) অৰণ্যখনত মন্দমতি নামৰ সিংহটো থকাৰ বাবে
(খ) মন্দমতিয়ে জধে-মধে জন্তুবোৰ বধ কৰাৰ বাবে
(গ) সিংহটোৱে শহাটোৰ বংশ নাশ কৰিম বুলি কোৱাৰ বাবে
(ঘ) হাবিখনলৈ অন্য এটা সিংহ অহা বুলি ভবাৰ বাবে
উত্তৰ: (খ) মন্দমতিয়ে জধে-মধে জন্তুবোৰ বধ কৰাৰ বাবে - মন্দমতিয়ে কুঁৱাটোৰ ভিতৰলৈ কিয় জাঁপ দিছিল?
(ক) কুঁৱাটো ফটফটীয়া পানীৰে ভৰি থকাৰ বাবে
(খ) কুঁৱাটোৰ ভিতৰত আন চাৰিটা শহা থকা বুলি ভবাৰ বাবে
(গ) ভোকত মন্দমতিৰ পেটে কাঁও-কাঁও কৰাৰ বাবে
(ঘ) কুঁৱাটোৰ ভিতৰত অন্য এটা সিংহ থকা বুলি ভবাৰ বাবে
উত্তৰ: (ঘ) কুঁৱাটোৰ ভিতৰত অন্য এটা সিংহ থকা বুলি ভবাৰ বাবে
২। তুমি ওপৰৰ উত্তৰকেইটা কিয় শুদ্ধ বুলি বাছি ল’লা? সহপাঠীৰ লগত আলোচনা কৰি কোৱা।
উত্তৰ: প্ৰথম প্ৰশ্নটোৰ উত্তৰ শুদ্ধ কাৰণ মন্দমতি সিংহই প্ৰতিদিনে প্ৰয়োজনতকৈ অধিক জীৱ-জন্তু বধ কৰিছিল, যাৰ বাবে অৰণ্যখন জন্তুশূন্য হোৱাৰ উপক্ৰম হৈছিল। দ্বিতীয় প্ৰশ্নটোৰ উত্তৰ শুদ্ধ কাৰণ শহাই সিংহটোক মিছা কথা কৈছিল যে কুঁৱাৰ ভিতৰত আন এটা সিংহ আছে। সিংহই কুঁৱাৰ পানীত নিজৰ প্ৰতিবিম্বটোকে দেখি আন এটা সিংহ বুলি ভাবি লৈছিল আৰু তাক আক্ৰমণ কৰিবলৈ জাঁপ মাৰিছিল।
৩। ‘শহা আৰু সিংহ’ সাধুটো কোৱা।
উত্তৰ: (শিক্ষাৰ্থীসকলে সাধুটো নিজৰ ভাষাত ক’বলৈ চেষ্টা কৰিব লাগে।)
৪। তলত দিয়া শব্দবোৰৰ অৰ্থ আঁচ টানি মিলাওঁ আহা—
উত্তৰ:
| শব্দ | অৰ্থ |
|---|---|
| ক্ষুধা | ভোক |
| নিবাৰণ | বাধাকৰণ, গুচোৱা কাৰ্য |
| প্ৰতিবিম্ব | ছাঁ, আৰ্চী বা পানীত ওলোৱা বস্তুৰ আকৃতি |
| হাজিৰ | উপস্থিত |
| বন্ধক | অইনৰ ওচৰত কোনো বস্তু থৈ ধাৰ লোৱা কাৰ্য |
| কেশৰ | সিংহৰ ডিঙিৰ দীঘল নোম |
| নিস্তাৰ | ৰক্ষা, উদ্ধাৰ |
৫। তলত দিয়া প্ৰশ্নকেইটাৰ উত্তৰ কোৱা আৰু লিখা।
(ক) অৰণ্যৰ জীৱ-জন্তুবোৰ কোনে জধে-মধে বধ কৰিছিল?
উত্তৰ: অৰণ্যৰ জীৱ-জন্তুবোৰ মন্দমতি নামৰ সিংহটোৱে জধে-মধে বধ কৰিছিল।
(খ) শহাটোৱে মন্দমতিৰ ওচৰলৈ মুঠ পাঁচটা শহা অহা বুলি কৈছিল। দৰাচলতে কেইটা শহা আহিছিল?
উত্তৰ: দৰাচলতে কেৱল এটাই শহা আহিছিল।
(গ) কুঁৱাৰ পানীত প্ৰতিবিম্বটো দেখি মন্দমতিয়ে কি কৰিছিল?
উত্তৰ: কুঁৱাৰ পানীত নিজৰ প্ৰতিবিম্বটো দেখি মন্দমতিয়ে তাক আন এটা সিংহ বুলি ভাবি গৰজি উঠিছিল আৰু তাক আক্ৰমণ কৰিবলৈ কুঁৱাটোত জাঁপ দিছিল।
৬। তলত দিয়া প্ৰশ্নকেইটাৰ উত্তৰ দলত আলোচনা কৰি উত্তৰ লিখা।
(ক) অৰণ্যৰ জীৱ-জন্তুবোৰে আলোচনা কৰি কি সিদ্ধান্ত লৈছিল? সেইমতে কাম কৰিলে তেওঁলোকৰ কি লাভ হ’ব বুলি ভাবিছিল?
উত্তৰ: অৰণ্যৰ জীৱ-জন্তুবোৰে আলোচনা কৰি সিদ্ধান্ত লৈছিল যে সিহঁতে প্ৰতিদিনে একোটাকৈ জন্তু সিংহৰ আহাৰৰ বাবে পাল পাতি পঠিয়াই থাকিব। এনে কৰিলে সিংহই চিকাৰ কৰিবলৈ কষ্ট কৰিব নালাগে আৰু অনাৱশ্যকভাৱে বাকী জন্তুবোৰৰো প্ৰাণ ৰক্ষা পৰিব বুলি সিহঁতে ভাবিছিল।
(খ) কুঁৱাৰ পানীত শহাটোৱে তাৰ প্ৰতিবিম্বটো দেখি কি বুদ্ধি পাঙিছিল?
উত্তৰ: কুঁৱাৰ পানীত নিজৰ প্ৰতিবিম্বটো দেখি শহাটোৱে বুদ্ধি পাঙিছিল যে সি সিংহটোক সেই কুঁৱাৰ ওচৰলৈ আনিব আৰু ক’ব যে তাত আন এটা শক্তিশালী সিংহ আছে। সিংহই যেতিয়া কুঁৱাত নিজৰ প্ৰতিবিম্ব দেখিব, তেতিয়া তাক শত্ৰু বুলি ভাবি জঁপিয়াই পৰিব আৰু তাতেই তাৰ মৃত্যু হ’ব।
(গ) সিংহক পতিয়ন নিয়াবলৈ ভয়তে শহাই ইনাই-বিনাই কি কথা কৈছিল?
উত্তৰ: সিংহক পতিয়ন নিয়াবলৈ শহাই ইনাই-বিনাই কৈছিল যে সিহঁত পাঁচটা শহা একেলগে আহি থাকোঁতে বাটত আন এটা সিংহই সিহঁতক ভেটি ধৰিছিল। সেই সিংহটোৱে নিজকে সেই বনৰ ৰজা বুলি দাবী কৰিছিল আৰু চাৰিটা শহাক বন্ধকত ৰাখি মন্দমতি সিংহক মাতি আনিবলৈ তাক পঠিয়াইছিল।
(ঘ) কুঁৱাটোৰ ভিতৰত সঁচাকৈয়ে আন এটা সিংহ লুকাই আছিলনে? যদি নাছিল, মন্দমতিয়ে কিয় কুঁৱাটোত জাঁপ মাৰিছিল?
উত্তৰ: নাই, কুঁৱাটোৰ ভিতৰত সঁচাকৈয়ে আন কোনো সিংহ লুকাই নাছিল। মন্দমতিয়ে কুঁৱাৰ পানীত দেখা নিজৰ প্ৰতিবিম্বটোকে আন এটা সিংহ বুলি ভুল বুজিছিল। খঙত একো নাই হৈ সি সেই প্ৰতিবিম্বটোক আক্ৰমণ কৰিবলৈ কুঁৱাটোত জাঁপ মাৰিছিল।
৭। কোনে, কাক আৰু কিয় কৈছিল লিখা।
(ক) “এনে কৰিলে আপুনি চিকাৰ ধৰিবলৈ একো কষ্ট কৰিব নালাগে আৰু অনায়াসে খাই-বই থাকিব পাৰিব।”
উত্তৰ: এই কথাষাৰ অৰণ্যৰ জীৱ-জন্তুবোৰে মন্দমতি সিংহক কৈছিল। কাৰণ সিংহই যাতে জধে-মধে সিহঁতক বধ নকৰে, তাৰ বাবে সিহঁতে প্ৰতিদিনে একোটাকৈ জন্তু সিংহৰ ওচৰলৈ পঠোৱাৰ প্ৰস্তাৱ দিছিল।
(খ) “কি! তাৰ ইমান সাহ! এতিয়াই মোক তাৰ ওচৰলৈ লৈ ব’ল। আজি মোৰ হাতৰপৰা সি কোনোমতেই নিস্তাৰ নাপাব।”
উত্তৰ: এই কথাষাৰ মন্দমতি সিংহই শহাটোক কৈছিল। কাৰণ শহাই তাক কৈছিল যে অৰণ্যত আন এটা সিংহৰ আবিৰ্ভাৱ হৈছে, যিজনে নিজকে বনৰ ৰজা বুলি দাবী কৰিছে। এই কথা শুনি মন্দমতি ক্ৰোধিত হৈছিল।
ভাষা-অধ্যয়ন
৮। বিপৰীত অৰ্থ বুজোৱা শব্দবোৰ পাঠৰপৰা বিচাৰি উলিয়াই লিখা।
উত্তৰ:
- নিৰ্বলী → বলী
- বৰ্জন → গ্ৰহণ
- সুখ → দুখ
- প্ৰজা → ৰজা
- স্থিৰ → অস্থিৰ/চঞ্চল
- অসন্মত → সন্মত
- দূৰ → ওচৰ
- চঞ্চল → স্থিৰ
৯। বাক্য ৰচনা কৰা—
- ৰাজত্ব: আগৰ দিনত ৰজাই প্ৰজাৰ ওপৰত ৰাজত্ব কৰিছিল।
- প্ৰস্তাৱ: সভাত গাঁওখনৰ উন্নতিৰ বাবে এটা ভাল প্ৰস্তাৱ লোৱা হ’ল।
- প্ৰতিবিম্ব: আমি আইনাত নিজৰ প্ৰতিবিম্ব দেখা পাওঁ।
- প্ৰতিধ্বনি: খালী কোঠালি এটাত চিঞৰিলে প্ৰতিধ্বনি শুনা যায়।
- অনায়াসে: ৰীণা এজনী চোকা ছোৱালী, তাই অনায়াসে অঙ্কটো সমাধান কৰিলে।
১০। দলত আলোচনা কৰি ফুলপাহৰ পাহিবোৰত থকা শব্দ ব্যৱহাৰ কৰি তলৰ দফাটো সম্পূৰ্ণ কৰা—
উত্তৰ:
জুমণিহতঁৰ ঘৰৰ কাষেৰে এটি নিজৰা কুলুকুলুকৈ বৈ গৈছে। ফুলনিখনত ফুলবোৰ লদলদকৈ ফুলি আছে। ফুলবোৰত ভোমোৰাই গুণগুণকৈ উৰি ফুৰিছে। নিয়ৰৰ টোপালবোৰ টোপাটোপকৈ সৰিছে। বিৰবিৰকৈ বতাহ বলিছে। গোলাপৰ পুলিটো লপহকৈ বাঢ়ি আহিছে। তাকে দেখি জুমণিয়ে খিলখিলকৈ হাঁহিছে।
১১। দুজনীয়া দলত বিভক্ত হৈ উদাহৰণ চাই অন্ত্যাংশত মিল থকা আন আন শব্দ গঠন কৰা—
উত্তৰ:
- গলগলীয়া → সলসলীয় → টলটলীয়া → মলমলীয়া
- টিকটিকীয়া → চিকচিকীয়া → লিকলিকীয়া → ফিকফিকীয়া
- জন্মক → কৰ্মক → ধৰ্মক → মৰ্মক
- জিজিক → চিকমিক → টিকটিক → খিতখিত
১২। তলত দিয়া দফাটোৰ উপযুক্ত স্থানত যতি-চিহ্ন ব্যৱহাৰ কৰা —
উত্তৰ:
শহাটোৰ কথাখিনি শুনাৰ লগে লগে মন্দমতিয়ে কেশৰ ফুলাই গলগলীয়া মাতেৰে ক’লে, “কি! তাৰ ইমান সাহ? এতিয়াই মোক তাৰ ওচৰলৈ লৈ ব’ল। আজি মোৰ হাতৰপৰা সি কোনোমতেই নিস্তাৰ নাপাব।”
১৩। তোমালোকে পাঠটোত জীৱ-জন্তু, লাহে-ধীৰে আদি যুৰীয়া শব্দবোৰ পাইছা। এনেধৰণৰ শব্দ আমি দৈনন্দিন জীৱনত প্ৰায়ে ব্যৱহাৰ কৰোঁ। দলত ভাগ হৈ তালিকাত দিয়া ধৰণৰ বিভিন্ন যুৰীয়া শব্দ লিখা।
উত্তৰ:
- জা-জলপান: চাহ-তাহ, ভাত-পানী, মাছ-পুঠি
- জধে-মধে: যাৰে-তাৰে, য’তে-ত’তে, যেনে-তেনে
- জীৱন-মৰণ: জন্ম-মৃত্যু, জীয়াই-মৰাই, সুখ-দুখ
- বা-বাতৰি: খবৰ-খাতি, কথা-বতৰা, কাম-কাজ
- লাহে-ধীৰে: মনে-প্রাণে, চল-ফুৰ, ভাবি-গুণি
- তৰ্জন-গৰ্জন: কাজিয়া-পেচাল, হাই-উৰুমি, চিঞৰ-বাখৰ
জ্ঞান-সম্প্ৰসাৰণ
১৪। শহাটোৰ মনত খেলোৱা বুদ্ধিটো সঠিক আছিলনে? দলত আলোচনা কৰি নিজৰ মতামত প্ৰকাশ কৰা।
উত্তৰ: হয়, শহাটোৰ মনত খেলোৱা বুদ্ধিটো সঠিক আছিল। কাৰণ সেই বুদ্ধিৰ জৰিয়তে সি কেৱল নিজৰেই নহয়, বৰং অৰণ্যৰ সকলো জীৱ-জন্তুৰ প্ৰাণ ৰক্ষা কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল। অত্যাচাৰী আৰু অহংকাৰী শত্ৰুক পৰাস্ত কৰিবলৈ কেতিয়াবা শাৰীৰিক বলতকৈ বুদ্ধিৰ প্ৰয়োজন বেছি হয়। শহাই সেই কামকে কৰিছিল।
১৫। সাধুটোত শহাটোৱে বুদ্ধিৰে অৰণ্যৰ জীৱ-জন্তুবোৰৰ প্ৰাণ ৰক্ষা কৰিলে। তোমাৰ অঞ্চলত যদি এটা গঁড় বা হাতী হঠাৎ আহি ওলায়, তেতিয়া তুমি কি কৰিবা? ভাবি কোৱা আৰু লিখা।
উত্তৰ: (শিক্ষাৰ্থীৰ বাবে নমুনা উত্তৰ)
মোৰ অঞ্চলত যদি এটা গঁড় বা হাতী হঠাৎ আহি ওলায়, তেন্তে মই প্ৰথমে নিজে নিৰাপদ স্থানলৈ যাম আৰু ঘৰৰ ডাঙৰসকলক খবৰ দিম। তাৰপাছত বন বিভাগক ফোন কৰি অৱগত কৰিম। হাতী वा গঁড়টোক যাতে কোনেও জোকাই আমনি নকৰে বা শিলগুটি নামাৰে, তাৰ বাবে সকলোকে সচেতন কৰিম। কাৰণ তেনে কৰিলে সিহঁত অধিক আক্ৰমণাত্মক হৈ উঠিব পাৰে।
১৬। শহাটোৱে কৌশলেৰে মন্দমতিৰপৰা নিজৰ লগতে অৰণ্যৰ জীৱ-জন্তুবোৰক ৰক্ষা কৰিলে। শহাটোৱে অৱলম্বন কৰা এই কৌশলৰ লগত তুমি সহমত হয়নে? সপক্ষে আৰু বিপক্ষে যুক্তি দিয়া।
উত্তৰ:
- সপক্ষে যুক্তি: মই শহাটোৱে অৱলম্বন কৰা কৌশলৰ লগত সম্পূৰ্ণ সহমত। কাৰণ মন্দমতি সিংহটোৱে শক্তিৰ অপব্যৱহাৰ কৰি নিৰীহ প্ৰাণীবোৰক হত্যা কৰিছিল। এনে অত্যাচাৰী শত্ৰুক বুদ্ধিৰে পৰাস্ত কৰাটোৱেই একমাত্ৰ উপায় আছিল। শহাই নিজৰ প্ৰাণৰ কথা চিন্তা নকৰি সমগ্ৰ অৰণ্যৰ মংগলৰ বাবে এই বুদ্ধি খটুৱাইছিল।
- বিপক্ষে যুক্তি: কোনো বিপক্ষে যুক্তি নাই। কাৰণ অত্যাচাৰীৰ বিৰুদ্ধে লোৱা এনে পদক্ষেপ সদায় সঠিক।
১৭। দলত ভাগ হৈ প্ৰতিটো দলে তলত দিয়া শব্দসমূহৰপৰা অতি কমেও পাঁচটাকৈ শব্দ ব্যৱহাৰ কৰি একোটাকৈ দফা লিখা।
উত্তৰ: (নমুনা দফা)
আমাৰ গাঁৱৰ সভাখনত মানুহবোৰ ৰজনজনাই আছিল। সভাপতিজনে গলগলীয়া মাতেৰে ক’লে যে আমি সকলোৱে পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিব লাগে। তেওঁৰ কথা শুনি সকলোৱে পৰিপাটিকৈ কাম কৰাৰ প্ৰতিজ্ঞা কৰিলে। কিছুমানে মিচিক-মাচাক হাঁহিছিল যদিও শেষত সকলোৱে একমত হ’ল।
১৮। আগৰ শ্ৰেণীত পাই অহা নাটিকাৰ আৰ্হিত ‘শহা আৰু সিংহ’ সাধুটো নাট্যৰূপত লিখা।
উত্তৰ: (শিক্ষাৰ্থীসকলে এই কামটো শিক্ষকৰ সহায়ত কৰিব লাগে।)
প্ৰকল্প
১৯। আগৰ ১৮ নম্বৰ প্ৰশ্ন অনুসৰি প্ৰস্তুত কৰা নাটিকাখন অভিনয় কৰি ভিডিঅ’ ৰেকৰ্ডিং কৰা।
উত্তৰ: (এইটো এটা দলীয় কাৰ্যকলাপ।)
২০। তোমাৰ আটাইতকৈ ভাল লগা যিকোনো এটা সাধু কথাৰ বিষয়ে তলত দিয়া ধৰণে কোৱা আৰু লিখা।
উত্তৰ: (শিক্ষাৰ্থীয়ে নিজৰ পছন্দৰ সাধু এটা বাছি লৈ তলৰ তথ্যসমূহ পূৰ কৰিব।)
- (ক) সাধুটোৰ নাম: বান্দৰ আৰু শিয়াল
- (খ) কোনখন সাধুকথাৰ পুথিৰ অন্তৰ্গত: বুঢ়ী আইৰ সাধু
- (গ) লেখক/সংকলকৰ নাম: লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱা
- (ঘ) সাধুটোৰ কাহিনী: (সাধুটোৰ কাহিনী চমুকৈ লিখিব লাগে।)
- (ঙ) সাধুটো ভাল লগাৰ কাৰণ: সাধুটোত শিয়ালৰ চতুৰালি আৰু বান্দৰৰ ভণ্ডামিৰ কথা সুন্দৰকৈ বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
- (চ) সাধুটোৰপৰা কি শিকিলা: এই সাধুটোৰপৰা শিকিলোঁ যে আনক ঠগিবলৈ চেষ্টা কৰিলে নিজেহে বিপদত পৰিব লাগে।