AHSEC Class 12 Political Science Question Paper 2022 (with Answers)

AHSEC Class 12 Political Science Question Paper 2022 (with Answers)

Full Marks: 80
Time: 3 hours

PART-A (ক-অংশ) – Contemporary World Politics (সমসাময়িক বিশ্ব ৰাজনীতি)

1. (a) Write the full form of NIEO.
   (NIEO-ৰ সম্পূৰ্ণ ৰূপটো লিখা।)

• উত্তৰঃ New International Economic Order (নতুন আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অৰ্থনৈতিক ব্যৱস্থা)।
• English: New International Economic Order.

(b) The collapse of which country is known as the collapse of the “Second World”?
(কোনখন ৰাষ্ট্ৰৰ পতনক “দ্বিতীয় বিশ্ব”ৰ পতন হিচাবে জনা যায়?)

• উত্তৰঃ ছোভিয়েট ইউনিয়ন।
• English: The Soviet Union.

(c) In which year Iraq invaded Kuwait?
(কিমান চনত ইৰাকে কুৱেইট আক্ৰমণ কৰিছিল?)

• উত্তৰঃ ১৯৯০ চনত।
• English: In 1990.

(d) Write the full form of SAFTA.
(SAFTA-ৰ সম্পূৰ্ণ ৰূপটো লিখা।)

• উত্তৰঃ South Asian Free Trade Area (দক্ষিণ এছিয়া মুক্ত বাণিজ্য অঞ্চল)।
• English: South Asian Free Trade Area.

(e) Earth Summit was held in the year . (Fill in the blank)
(বসুন্ধৰা সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল চনত। (খালী ঠাই পূৰণ কৰা))

• উত্তৰঃ ১৯৯২।
• English: 1992.

(f) The World Council of Indigenous people was formed in the year 1974/1975/1976. (Choose the correct answer)
(খিলঞ্জীয়া জনসাধাৰণৰ বিশ্বপৰিষদ গঠন হৈছিল ১৯৭৪/১৯৭৫/১৯৭৬ চনত। (শুদ্ধ উত্তৰটো বাচি উলিওৱা))

• উত্তৰঃ ১৯৭৫।
• English: 1975.

2. Mention two reforms Mikhail Gorbachev initiated in the Soviet Union.
   (মিখাইল গৰ্বাচেভে ছোভিয়েট ইউনিয়নত আৰম্ভ কৰা সংস্কাৰ দুটা উল্লেখ কৰা।)

• উত্তৰঃ

1. পেৰেষ্ট্ৰইকা (Perestroika): ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ‘পুনৰ্গঠন’। ইয়াৰ অধীনত অৰ্থনৈতিক সংস্কাৰ সাধন কৰি অৰ্থনীতিক অধিক মুক্ত কৰা হৈছিল।
2. গ্লাচনষ্ট (Glasnost): ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল ‘মুক্ততা’ বা ‘উন্মুক্ততা’। ইয়াৰ জৰিয়তে নাগৰিকক অধিক ৰাজনৈতিক স্বাধীনতা প্ৰদান কৰা হৈছিল আৰু চৰকাৰী কাম-কাজত স্বচ্ছতা অনা হৈছিল।

• English:

1. Perestroika: It means ‘restructuring’. Under this, economic reforms were introduced to make the economy more open.
2. Glasnost: It means ‘openness’. Through this, citizens were given more political freedom and transparency was brought into government affairs.
3. Write down the names of the Permanent member states of Security Council of United Nations Organization.
   (ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ নিৰাপত্তা পৰিষদৰ স্থায়ী সদস্য ৰাষ্ট্ৰবোৰৰ নাম লিখা।)

• উত্তৰঃ আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ, ৰাছিয়া, চীন, ফ্ৰান্স আৰু যুক্তৰাজ্য (ব্ৰিটেইন)।
• English: The United States, Russia, China, France, and the United Kingdom.

4. Write the names of two non-governmental organisations which were concerned with Protection of Human Rights all over the world.
   (সমগ্ৰ বিশ্বতে মানৱ অধিকাৰ সুৰক্ষাৰ হকে কাম কৰা দুটা বেচৰকাৰী সংগঠনৰ নাম লিখা।)

• উত্তৰঃ

1. এমনেষ্টি ইণ্টাৰনেচনেল (Amnesty International)।
2. হিউমেন ৰাইটছ ৱাচ (Human Rights Watch)।

• English:

1. Amnesty International.
2. Human Rights Watch.
3. Name the principal organs of United Nations Organisation.
   (ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ প্ৰধান অংগকেইটাৰ নাম লিখা।)

• উত্তৰঃ সাধাৰণ সভা, নিৰাপত্তা পৰিষদ, অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক পৰিষদ, আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ন্যায়ালয়, সচিবালয়, আৰু ন্যায়ৰক্ষী পৰিষদ।
• English: The General Assembly, the Security Council, the Economic and Social Council, the International Court of Justice, the Secretariat, and the Trusteeship Council.

6. Mention two sources of threats to human being.
   (মানৱজাতিয়ে সম্মুখীন হোৱা দুটা ভাবুকি উল্লেখ কৰা।)

• উত্তৰঃ

1. সন্ত্ৰাসবাদ: ই বিশ্বজুৰি নিৰীহ লোকৰ জীৱনৰ প্ৰতি ভাবুকি সৃষ্টি কৰিছে।
2. গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধি: ই পৰিৱেশৰ ভাৰসাম্য নষ্ট কৰি বানপানী, খৰাং আদি প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ সৃষ্টি কৰি মানৱ জীৱনলৈ ভাবুকি কঢ়িয়াই আনিছে।

• English:

1. Terrorism: It poses a threat to the lives of innocent people worldwide.
2. Global Warming: It disrupts the environmental balance, causing natural disasters like floods and droughts, thus threatening human life.
3. Write two causes of Water Pollution.
   (জলপ্ৰদূষণৰ দুটা কাৰণ লিখা।)

• উত্তৰঃ

1. ঔদ্যোগিক আৱৰ্জনা: উদ্যোগসমূহৰ পৰা নিৰ্গত হোৱা ৰাসায়নিক দ্ৰব্য আৰু আৱৰ্জনা পানীৰ উৎসত মিহলি হৈ জল প্ৰদূষণ কৰে।
2. কৃষিক্ষেত্ৰৰ ৰাসায়নিক সাৰ: কৃষিক্ষেত্ৰত ব্যৱহৃত ৰাসায়নিক সাৰ আৰু কীটনাশক বৰষুণৰ পানীৰ লগত উটি গৈ নদী বা অন্যান্য জলাশয়ত মিহলি হৈ পানী দূষিত কৰে।

• English:

1. Industrial Waste: Chemicals and waste discharged from industries mix with water sources, causing water pollution.
2. Agricultural Chemicals: Chemical fertilizers and pesticides used in agriculture get washed away by rain into rivers or other water bodies, contaminating the water.
3. Why did big powers need to have alliance with smaller countries? Write four reasons.
   (বৃহৎ শক্তিৰ ৰাষ্ট্ৰসমূহক সৰু সৰু ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ মিত্ৰতাৰ কিয় প্রয়োজন? চাৰিটা কাৰণ লিখা।)

• উত্তৰঃ বৃহৎ শক্তিৰ ৰাষ্ট্ৰসমূহক সৰু ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ সৈতে মিত্ৰতাৰ প্ৰয়োজন হোৱাৰ চাৰিটা কাৰণ হ’ল:

1. গুৰুত্বপূৰ্ণ সম্পদ: সৰু ৰাষ্ট্ৰবোৰৰ পৰা তেল আৰু খনিজ পদাৰ্থৰ দৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ সম্পদ আহৰণ কৰিবলৈ।
2. ভূখণ্ডৰ ব্যৱহাৰ: নিজৰ অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ আৰু সেনাবাহিনী মোতায়েন কৰিবলৈ সৰু ৰাষ্ট্ৰৰ ভূখণ্ড ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ।
3. সামৰিক ঘাটি স্থাপন: শত্ৰু পক্ষৰ ওপৰত চোৰাংচোৱাগিৰি কৰিবলৈ সামৰিক ঘাটি স্থাপন কৰিবলৈ।
4. অৰ্থনৈতিক সহায়: সামৰিক খৰচ বহন কৰাত সহায় কৰিবলৈ।

• English: Four reasons why big powers needed alliances with smaller countries are:

1. Vital Resources: To access vital resources like oil and minerals from the smaller states.
2. Territory Usage: To use the territory of smaller states to launch their weapons and troops.
3. Military Bases: To establish military bases for spying on the rival bloc.
4. Economic Support: To get help in meeting military expenses.
5. Discuss briefly about the constraints on U.S. hegemony.
   (আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ প্ৰাধান্যৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰতিবন্ধকতাসমূহৰ বিষয়ে চমুকৈ আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ প্ৰাধান্যৰ ক্ষেত্ৰত তিনিটা মূল প্ৰতিবন্ধকতা আছে:

1. সাংগঠনিক গাঁথনি: আমেৰিকাৰ শাসন ব্যৱস্থাৰ ভিতৰতে ক্ষমতাৰ বিভাজন আছে, য’ত কাৰ্যপালিকা, বিধানমণ্ডল আৰু ন্যায়পালিকাৰ মাজত ক্ষমতা ভাগ কৰা হয়। ই চৰকাৰৰ সামৰিক ক্ষমতাৰ ওপৰত এক প্ৰতিবন্ধকতা সৃষ্টি কৰে।
2. মুক্ত সমাজ: আমেৰিকাৰ সমাজখন মুক্ত আৰু ইয়াত চৰকাৰৰ উদ্দেশ্য আৰু পদ্ধতিসমূহক লৈ সদায় এক গভীৰ সন্দেহৰ ভাৱ থাকে। ইয়াৰ বাবে জনমত আৰু সংবাদ মাধ্যমে চৰকাৰৰ সামৰিক পদক্ষেপত বাধা দিব পাৰে।
3. নাটো (NATO): নাটো হৈছে আমেৰিকাৰ একমাত্ৰ সংগঠন যিয়ে ইয়াৰ প্ৰাধান্যক নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰে। নাটোৰ সদস্য ৰাষ্ট্ৰবোৰ বজাৰ অৰ্থনীতিৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি গঢ়ি উঠা গণতান্ত্ৰিক ৰাষ্ট্ৰ, সেয়েহে তেওঁলোকে আমেৰিকাৰ আধিপত্যক নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ সম্ভাৱনা থাকে।

• English: There are three main constraints on U.S. hegemony:

1. Institutional Architecture: There is a separation of powers within the American system of government, dividing power among the executive, legislative, and judicial branches. This creates a constraint on the government’s military power.
2. Open Society: American society is open, and there is always a deep sense of skepticism regarding the government’s motives and methods. Public opinion and the media can thus act as a constraint on the government’s military actions.
3. NATO (North Atlantic Treaty Organization): NATO is the only organization that can moderate U.S. hegemony. The member states of NATO are democracies based on market economies, so they have the potential to control American dominance.
4. Discuss briefly about the recent relationship between India and Pakistan.
   (ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ মাজত শেহতীয়া সম্পৰ্কৰ বিষয়ে চমুকৈ আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ মাজৰ শেহতীয়া সম্পৰ্ক অতি উত্তেজনাপূৰ্ণ। ২০১৯ চনত পুলৱামাত হোৱা সন্ত্ৰাসবাদী আক্ৰমণৰ পিছত ভাৰতে পাকিস্তানৰ বালাকোটত এয়াৰ ষ্ট্ৰাইক চলাইছিল। ইয়াৰ পিছত, ভাৰতে জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ বিশেষ মৰ্যাদা (ধাৰা ৩৭০) বাতিল কৰে, যাৰ ফলত পাকিস্তানে কূটনৈতিক সম্পৰ্ক ছিন্ন কৰে। দুয়োখন দেশৰ মাজত বাণিজ্যও বন্ধ হৈ আছে। সীমান্তত যুদ্ধবিৰতি উলংঘন আৰু সন্ত্ৰাসবাদৰ বিষয়টোৱে সম্পৰ্ক অধিক জটিল কৰি ৰাখিছে। যদিও শান্তি স্থাপনৰ বাবে কিছুমান অনানুষ্ঠানিক প্ৰচেষ্টা চলিছে, তথাপিও কোনো ডাঙৰ অগ্ৰগতি হোৱা নাই।
• English: The recent relationship between India and Pakistan is extremely tense. After the 2019 Pulwama terrorist attack, India conducted an airstrike in Balakot, Pakistan. Subsequently, India revoked the special status of Jammu and Kashmir (Article 370), leading Pakistan to sever diplomatic ties. Trade between the two countries is also suspended. Ceasefire violations at the border and the issue of terrorism continue to complicate the relationship. Although some informal efforts for peace have been made, there has been no significant breakthrough.

11. Write briefly about Global Poverty.
    (বিশ্ব দৰিদ্ৰতাৰ বিষয়ে চমুকৈ লিখা।)

• উত্তৰঃ বিশ্ব দৰিদ্ৰতা মানে হ’ল বিশ্বৰ এক বৃহৎ সংখ্যক লোকৰ ন্যূনতম জীৱন-ধাৰণৰ মানদণ্ড পূৰণ কৰিবলৈ প্ৰয়োজনীয় আয় আৰু সম্পদৰ অভাৱ। ই কেৱল খাদ্য, বস্ত্ৰ আৰু বাসস্থানৰ অভাৱকে নুবুজায়, বৰঞ্চ শিক্ষা, স্বাস্থ্যসেৱা আৰু অন্যান্য মৌলিক সুবিধাৰ পৰা বঞ্চিত হোৱাটোও বুজায়। বিশ্ব বেংকৰ মতে, যিসকল লোকে প্ৰতিদিনে ২.১৫ ডলাৰতকৈ কম আয়ত জীৱন নিৰ্বাহ কৰে, তেওঁলোকক চৰম দৰিদ্ৰ বুলি গণ্য কৰা হয়। দৰিদ্ৰতাৰ কাৰণসমূহৰ ভিতৰত আছে নিবনুৱা, অশিক্ষা, অৰ্থনৈতিক বৈষম্য আৰু সংঘাত। ই মানৱ অধিকাৰ আৰু সামাজিক বিকাশৰ বাবে এক ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান।
• English: Global poverty refers to the lack of income and resources needed to meet the minimum standard of living for a large number of people worldwide. It signifies not only the lack of food, clothing, and shelter but also deprivation from education, healthcare, and other basic amenities. According to the World Bank, people living on less than $2.15 a day are considered to be in extreme poverty. The causes of poverty include unemployment, illiteracy, economic inequality, and conflict. It is a major challenge to human rights and social development.

12. Discuss briefly about the Political Consequences of Globalization.
    (বিশ্বায়নৰ ৰাজনৈতিক পৰিণতিসমূহৰ বিষয়ে চমুকৈ আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ বিশ্বায়নৰ ৰাজনৈতিক পৰিণতিসমূহ মিশ্ৰিত।

1. ৰাষ্ট্ৰৰ ক্ষমতা হ্ৰাস: বিশ্বায়নে ৰাষ্ট্ৰৰ ক্ষমতা কিছু পৰিমাণে হ্ৰাস কৰিছে। বহুৰাষ্ট্ৰীয় নিগম আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংগঠনসমূহৰ প্ৰভাৱ বৃদ্ধি পোৱাৰ ফলত চৰকাৰসমূহে স্বাধীনভাৱে সিদ্ধান্ত লোৱাত বাধাৰ সন্মুখীন হৈছে।
2. গণতন্ত্ৰ আৰু মানৱ অধিকাৰৰ প্ৰসাৰ: তথ্য-প্ৰযুক্তিৰ বিকাশে বিশ্বজুৰি গণতান্ত্ৰিক আদৰ্শ আৰু মানৱ অধিকাৰৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধিত সহায় কৰিছে।
3. আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সহযোগিতা বৃদ্ধি: গোলকীয় সমস্যা, যেনে – সন্ত্ৰাসবাদ আৰু পৰিৱেশ প্ৰদূষণৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সহযোগিতা বৃদ্ধি পাইছে।
4. ৰাজ্যৰ ভূমিকাৰ পৰিৱৰ্তন: ৰাষ্ট্ৰৰ ভূমিকা কল্যাণকামী কাৰ্যৰ পৰা আঁতৰি আহি আইন-শৃংখলা বজাই ৰখা আৰু নাগৰিকক নিৰাপত্তা প্ৰদান কৰাৰ দৰে মূল কামত কেন্দ্ৰীভূত হৈছে।

• English: The political consequences of globalization are mixed.

1. Erosion of State Capacity: Globalization has somewhat reduced the power of the state. The growing influence of multinational corporations and international organizations has constrained the ability of governments to make independent decisions.
2. Spread of Democracy and Human Rights: The development of information technology has helped spread democratic ideals and awareness about human rights globally.
3. Increased International Cooperation: International cooperation has increased to tackle global problems like terrorism and environmental pollution.
4. Change in the Role of the State: The role of the state has shifted from welfare functions to core functions like maintaining law and order and providing security to citizens.
5. Why did Soviet Union disintegrate? Discuss three reasons.
   (ছোভিয়েট ইউনিয়ন কিয় ভংগ হৈছিল? তিনিটা কাৰণ আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ ছোভিয়েট ইউনিয়ন ভংগ হোৱাৰ তিনিটা প্ৰধান কাৰণ হ’ল:

1. অৰ্থনৈতিক দুৰ্বলতা: ছোভিয়েট অৰ্থনীতি বহু বছৰ ধৰি স্থবিৰ হৈ আছিল। দেশখনে নিজৰ সম্পদৰ অধিকাংশই পাৰমাণৱিক আৰু সামৰিক অস্ত্ৰ নিৰ্মাণত ব্যয় কৰিছিল, যাৰ ফলত জনসাধাৰণৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয় সামগ্ৰীৰ অভাৱ হৈছিল।
2. ৰাজনৈতিক আৰু প্ৰশাসনিক স্থবিৰতা: কমিউনিষ্ট পাৰ্টিয়ে ৭০ বছৰ ধৰি শাসন কৰিছিল আৰু ই জনসাধাৰণৰ প্ৰতি জবাবদিহি নাছিল। শাসন ব্যৱস্থাটো দুৰ্নীতিগ্ৰস্ত আৰু ক্ষমতাৰ অপব্যৱহাৰেৰে ভৰি পৰিছিল।
3. গৰ্বাচেভৰ সংস্কাৰ: মিখাইল গৰ্বাচেভে আৰম্ভ কৰা ‘পেৰেষ্ট্ৰইকা’ (পুনৰ্গঠন) আৰু ‘গ্লাচনষ্ট’ (মুক্ততা) নামৰ সংস্কাৰসমূহে জনসাধাৰণক অধিক স্বাধীনতা দিছিল। ইয়াৰ ফলত, বিভিন্ন গণৰাজ্যত জাতীয়তাবাদী ভাৱনা জাগি উঠে আৰু তেওঁলোকে স্বাধীনতাৰ দাবী কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে, যিয়ে অৱশেষত ছোভিয়েট ইউনিয়নৰ পতন ঘটায়।

• English: Three main reasons for the disintegration of the Soviet Union are:

1. Economic Weakness: The Soviet economy had been stagnant for many years. The country spent most of its resources on nuclear and military weapons, leading to a shortage of essential goods for the public.
2. Political and Administrative Stagnation: The Communist Party had ruled for 70 years and was not accountable to the people. The regime was corrupt and rife with abuse of power.
3. Gorbachev’s Reforms: The reforms of ‘Perestroika’ (restructuring) and ‘Glasnost’ (openness) initiated by Mikhail Gorbachev gave more freedom to the people. As a result, nationalist feelings emerged in various republics, and they began to demand independence, which ultimately led to the collapse of the Soviet Union.

(Or / অথবা)

Discuss elaborately the U.S. hegemony as an Economic Super Power.
(অৰ্থনৈতিক মহাশক্তি হিচাবে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ আধিপত্য বিশদভাৱে আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ অৰ্থনৈতিক মহাশক্তি হিচাপে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ আধিপত্য বিশ্বজুৰি বিস্তৃত। ইয়াৰ মূল দিশসমূহ হ’ল:

1. বিশ্ব অৰ্থনীতিত অংশ: আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিশ্ব অৰ্থনীতিত এক বৃহৎ অংশ আছে। ই বিশ্বৰ মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ (GDP) এক উল্লেখযোগ্য অংশ বহন কৰে।
2. আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মুদ্ৰা: আমেৰিকান ডলাৰ বিশ্বৰ প্ৰধান মুদ্ৰা। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বাণিজ্যৰ বেছিভাগেই ডলাৰত হয়, যাৰ ফলত আমেৰিকাই বিশ্ব অৰ্থনীতিক নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত সহায় পায়।
3. আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অৰ্থনৈতিক প্ৰতিষ্ঠানত প্ৰভাৱ: বিশ্ব বেংক, আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মুদ্ৰা নিধি (IMF), আৰু বিশ্ব বাণিজ্য সংস্থা (WTO) আদিৰ দৰে প্ৰধান অৰ্থনৈতিক প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ ওপৰত আমেৰিকাৰ যথেষ্ট প্ৰভাৱ আছে।
4. প্ৰযুক্তি আৰু উদ্ভাৱন: আমেৰিকা তথ্য-প্ৰযুক্তি, গৱেষণা আৰু উদ্ভাৱনৰ ক্ষেত্ৰত বিশ্বৰ আগশাৰীৰ দেশ। গুগল, মাইক্ৰ’ছফ্ট, এপ’লৰ দৰে কোম্পানীবোৰ আমেৰিকান।
5. বহুৰাষ্ট্ৰীয় নিগম: বিশ্বৰ বহুতো শীৰ্ষস্থানীয় বহুৰাষ্ট্ৰীয় নিগম আমেৰিকাৰ, যিবোৰে বিশ্ব অৰ্থনীতিত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।

• English: The U.S. hegemony as an economic superpower is widespread globally. Its main aspects are:

1. Share in the World Economy: The United States has a large share in the world economy. It accounts for a significant portion of the world’s Gross Domestic Product (GDP).
2. International Currency: The US dollar is the world’s primary currency. Most international trade is conducted in dollars, which helps the US control the global economy.
3. Influence in International Economic Institutions: The US has considerable influence over major economic institutions like the World Bank, the International Monetary Fund (IMF), and the World Trade Organization (WTO).
4. Technology and Innovation: The US is a world leader in information technology, research, and innovation. Companies like Google, Microsoft, and Apple are American.
5. Multinational Corporations: Many of the world’s top multinational corporations are American, and they play a significant role in the global economy.
6. What are the main pillars of ASEAN? Discuss elaborately.
   (ASEAN-ৰ মূল স্তম্ভ কেইটা কি কি? বিশদভাৱে আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ আছিয়ান (ASEAN) ৰ তিনিটা মূল স্তম্ভ আছে, যাক আছিয়ান সম্প্ৰদায় বুলি জনা যায়:

1. আছিয়ান নিৰাপত্তা সম্প্ৰদায় (ASEAN Security Community): ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ মাজত শান্তি আৰু নিৰাপত্তা বজাই ৰখা। ই সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ মাজত হোৱা বিবাদসমূহ আলোচনাৰ জৰিয়তে শান্তিপূৰ্ণভাৱে সমাধান কৰাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে। ই সামৰিক সংঘাতৰ পৰিৱৰ্তে সহযোগিতা আৰু বিশ্বাস গঢ়ি তোলাৰ পোষকতা কৰে।
2. আছিয়ান অৰ্থনৈতিক সম্প্ৰদায় (ASEAN Economic Community): ইয়াৰ লক্ষ্য হৈছে সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ মাজত এক উমৈহতীয়া বজাৰ আৰু উৎপাদন কেন্দ্ৰ সৃষ্টি কৰা। ই সামগ্ৰী, সেৱা, বিনিয়োগ আৰু শ্ৰমিকৰ মুক্ত চলাচলৰ বাবে কাম কৰে, যাতে অঞ্চলটোৰ অৰ্থনৈতিক বিকাশ ত্বৰান্বিত হয়।
3. আছিয়ান সামাজিক-সাংস্কৃতিক সম্প্ৰদায় (ASEAN Socio-Cultural Community): ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ জনসাধাৰণৰ মাজত পাৰস্পৰিক বুজাবুজি আৰু সাংস্কৃতিক আদান-প্ৰদান বৃদ্ধি কৰা। ই শিক্ষা, সংস্কৃতি, স্বাস্থ্য আৰু পৰিৱেশৰ দৰে বিষয়ত সহযোগিতা বৃদ্ধি কৰাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে।

• English: ASEAN has three main pillars, known as the ASEAN Community:

1. ASEAN Security Community: Its objective is to maintain peace and security among member states. It emphasizes resolving disputes among member states peacefully through dialogue. It advocates for cooperation and confidence-building instead of military conflict.
2. ASEAN Economic Community: Its goal is to create a common market and production base among member states. It works for the free movement of goods, services, investment, and labor to accelerate the economic development of the region.
3. ASEAN Socio-Cultural Community: Its objective is to enhance mutual understanding and cultural exchange among the people of member states. It focuses on increasing cooperation in areas like education, culture, health, and the environment.

(Or / অথবা)

Discuss India’s Relationship with China.
(চীনৰ সৈতে ভাৰতৰ সম্পৰ্ক আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ ভাৰত আৰু চীনৰ সম্পৰ্ক জটিল আৰু ইয়াত সহযোগিতা আৰু সংঘাত দুয়োটাই আছে।
  • ঐতিহাসিক সম্পৰ্ক: ১৯৪৯ চনত গণতান্ত্ৰিক চীন প্ৰতিষ্ঠা হোৱাৰ পিছত ভাৰত প্ৰথম দেশসমূহৰ ভিতৰত আছিল যিয়ে ইয়াক স্বীকৃতি দিছিল। “হিন্দী-চীনী ভাই-ভাই” শ্ল’গানেৰে সম্পৰ্কৰ আৰম্ভণি হৈছিল আৰু ১৯৫৪ চনত পঞ্চশীল চুক্তি স্বাক্ষৰিত হৈছিল।
  • সংঘাত: ১৯৬২ চনৰ সীমান্ত যুদ্ধই দুয়োখন দেশৰ সম্পৰ্কত গভীৰ আঘাত হানে। অৰুণাচল প্ৰদেশ আৰু আকছাই চীনক লৈ এতিয়াও সীমান্ত বিবাদ চলি আছে। সময়ে সময়ে সীমান্তত উত্তেজনা বৃদ্ধি পায়, যেনে – ২০১৭ চনৰ ডোকলাম আৰু ২০২০ চনৰ গালৱান উপত্যকাৰ সংঘাত।
  • অৰ্থনৈতিক সম্পৰ্ক: সংঘাত থকা সত্ত্বেও, দুয়োখন দেশৰ মাজত বাণিজ্যিক সম্পৰ্ক অতি শক্তিশালী। চীন ভাৰতৰ অন্যতম বৃহত্তম বাণিজ্যিক অংশীদাৰ।
  • আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মঞ্চত সহযোগিতা: ব্ৰিকছ (BRICS) আৰু ছাংহাই সহযোগিতা সংস্থা (SCO) দৰে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মঞ্চত দুয়োখন দেশে সহযোগিতা কৰে।
  • সামৰণি: সামগ্ৰিকভাৱে, সীমান্ত বিবাদ আৰু কৌশলগত অবিশ্বাস সম্পৰ্কৰ মূল প্ৰত্যাহ্বান, কিন্তু অৰ্থনৈতিক নিৰ্ভৰশীলতাই সম্পৰ্ক বজাই ৰখাত সহায় কৰিছে।
• English: The relationship between India and China is complex, involving both cooperation and conflict.
  • Historical Relations: After the establishment of the People’s Republic of China in 1949, India was among the first countries to recognize it. The relationship began with the slogan “Hindi-Chini Bhai-Bhai,” and the Panchsheel Agreement was signed in 1954.
  • Conflict: The 1962 border war dealt a severe blow to the relationship. Border disputes over Arunachal Pradesh and Aksai Chin still exist. Tensions at the border escalate from time to time, such as the Doklam standoff in 2017 and the Galwan Valley clash in 2020.
  • Economic Relations: Despite the conflict, trade relations between the two countries are very strong. China is one of India’s largest trading partners.
  • Cooperation in International Forums: Both countries cooperate in international forums like BRICS and the Shanghai Cooperation Organisation (SCO).
  • Conclusion: Overall, the border dispute and strategic mistrust are the main challenges in the relationship, but economic interdependence has helped maintain ties.

AHSEC Class 12 Political Science Question Paper 2022

PART-B (Politics in India Since Independence) (স্বাধীনোত্তৰ ভাৰতৰ ৰাজনীতি)

15. (a) In which year first general election was held in India?
    (ভাৰতত প্ৰথম সাধাৰণ নিৰ্বাচন কোন চনত অনুষ্ঠিত হৈছিল?)

• উত্তৰঃ ১৯৫২ চনত (নিৰ্বাচন প্ৰক্ৰিয়া ১৯৫১ চনৰ অক্টোবৰত আৰম্ভ হৈছিল)।
• English: In 1952 (the election process started in October 1951).

(b) Who was the first Chief Election Commissioner of India?
(ভাৰতৰ প্ৰথম গৰাকী মুখ্য নিৰ্বাচনী আয়ুক্ত কোন আছিল?)

• উত্তৰঃ সুকুমাৰ সেন।
• English: Sukumar Sen.

(c) Write the full form of NEFA.
(NEFA-ৰ সম্পূৰ্ণ ৰূপটো লিখা।)

• উত্তৰঃ North-East Frontier Agency (উত্তৰ-পূব সীমান্ত অঞ্চল)।
• English: North-East Frontier Agency.

(d) Panchsheel principles was jointly declared by Indian Prime Minister _ and Chinese Premier Zhou Enlai. (Fill in the blank)
(পঞ্চশীল নীতি ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী _ আৰু চীনৰ মুৰব্বী চৌ এনলায়ে যুটীয়াভাৱে ঘোষণা কৰিছিল। (খালী ঠাই পূৰণ কৰা))

• উত্তৰঃ জৱাহৰলাল নেহৰু।
• English: Jawaharlal Nehru.

(e) Who started “Total Revolution”?
(“সৰ্বাত্মক বিপ্লৱ” কোনে আৰম্ভ কৰিছিল?)

• উত্তৰঃ জয়প্ৰকাশ নাৰায়ণ।
• English: Jayaprakash Narayan.

(f) What is the full form of MNF?
(MNF-ৰ সম্পূৰ্ণ ৰূপটো কি?)

• উত্তৰঃ Mizo National Front (মিজো নেচনেল ফ্ৰণ্ট)।
• English: Mizo National Front.

16. When was the Bharatiya Jana Sangh formed? Who was the founder President of Jana Sangh?
    (ভাৰতীয় জনসংঘ কেতিয়া গঠন হৈছিল? ভাৰতীয় জনসংঘৰ প্ৰতিষ্ঠাপক সভাপতি কোন আছিল?)

• উত্তৰঃ ভাৰতীয় জনসংঘ ১৯৫১ চনত গঠন হৈছিল। ইয়াৰ প্ৰতিষ্ঠাপক সভাপতি আছিল শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জী।
• English: The Bharatiya Jana Sangh was formed in 1951. Its founder President was Syama Prasad Mukherjee.

17. Write the names and symbols of any two National Political Parties in India.
    (ভাৰতৰ যিকোনো দুটা ৰাষ্ট্ৰীয় ৰাজনৈতিক দলৰ নাম আৰু প্ৰতীক লিখা।)

• উত্তৰঃ

1. ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টি (BJP): প্ৰতীক – পদুম ফুল।
2. ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছ (INC): প্ৰতীক – হাতৰ তলুৱা।

• English:

1. Bharatiya Janata Party (BJP): Symbol – Lotus.
2. Indian National Congress (INC): Symbol – Palm of the hand.
3. Write two consequences of 1977 Lok Sabha Election.
   (১৯৭৭ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনৰ দুটা পৰিণতি লিখা।)

• উত্তৰঃ

1. কংগ্ৰেছৰ পৰাজয়: এই নিৰ্বাচনত কংগ্ৰেছ দলে স্বাধীনতাৰ পিছত প্ৰথমবাৰৰ বাবে কেন্দ্ৰত ক্ষমতা হেৰুৱায়।
2. প্ৰথম অ-কংগ্ৰেছী চৰকাৰ: জনতা পাৰ্টিয়ে চৰকাৰ গঠন কৰে, যিখন আছিল ভাৰতৰ প্ৰথমখন অ-কংগ্ৰেছী চৰকাৰ।

• English:

1. Defeat of Congress: In this election, the Congress party lost power at the Centre for the first time since independence.
2. First Non-Congress Government: The Janata Party formed the government, which was India’s first non-Congress government.
3. Write any two features of Coalition Government in India.
   (ভাৰতত সম্মিলিত চৰকাৰৰ যিকোনো দুটা বৈশিষ্ট্য লিখা।)

• উত্তৰঃ

1. অস্থিৰতা: মৰ্চা চৰকাৰবোৰ প্ৰায়ে অস্থিৰ হয় কাৰণ অংশীদাৰী দলবোৰৰ মাজত মতভেদ হ’লে চৰকাৰৰ পতনৰ সম্ভাৱনা থাকে।
2. উমৈহতীয়া নূন্যতম কাৰ্যসূচী: মৰ্চা চৰকাৰে এক উমৈহতীয়া নূন্যতম কাৰ্যসূচীৰ (Common Minimum Programme) ওপৰত ভিত্তি কৰি শাসন চলায়, য’ত সকলো অংশীদাৰী দলৰ মতামতক সন্মান জনোৱা হয়।

• English:

1. Instability: Coalition governments are often unstable because disagreements among partner parties can lead to the government’s collapse.
2. Common Minimum Programme: A coalition government governs based on a Common Minimum Programme, which respects the views of all partner parties.
3. Write two causes of the emergence of communalism in India.
   (ভাৰতত সাম্প্ৰদায়িকতা উদ্ভৱৰ দুটা কাৰণ লিখা।)

• উত্তৰঃ

1. ‘ভাগ কৰা আৰু শাসন কৰা’ নীতি: ব্ৰিটিছসকলে ভাৰতত নিজৰ শাসন বজাই ৰাখিবলৈ হিন্দু আৰু মুছলমানৰ মাজত বিভেদ সৃষ্টি কৰিছিল, যিয়ে সাম্প্ৰদায়িকতাবাদৰ বীজ ৰোপণ কৰিছিল।
2. ৰাজনৈতিক স্বাৰ্থ: কিছুমান ৰাজনৈতিক দলে ভোট বেংকৰ ৰাজনীতিৰ বাবে ধৰ্মীয় আবেগক ব্যৱহাৰ কৰে, যিয়ে সাম্প্ৰদায়িকতাক ইন্ধন যোগায়।

• English:

1. ‘Divide and Rule’ Policy: The British created divisions between Hindus and Muslims to maintain their rule in India, which sowed the seeds of communalism.
2. Political Interests: Some political parties use religious sentiments for vote-bank politics, which fuels communalism.
3. Write two causes of origin of regionalism in India.
   (ভাৰতত আঞ্চলিকতাবাদৰ উৎপত্তিৰ দুটা কাৰণ লিখা।)

• উত্তৰঃ

1. অসম অৰ্থনৈতিক বিকাশ: দেশৰ বিভিন্ন অঞ্চলৰ মাজত থকা অৰ্থনৈতিক বৈষম্য আৰু অসম বিকাশে কিছুমান অঞ্চলৰ লোকৰ মাজত অসন্তুষ্টিৰ সৃষ্টি কৰে।
2. সাংস্কৃতিক আৰু ভাষিক পৰিচয়: ভাষা আৰু সংস্কৃতিৰ ভিত্তিত নিজৰ পৃথক পৰিচয় ৰক্ষা কৰাৰ আকাংক্ষাইও আঞ্চলিকতাবাদৰ জন্ম দিয়ে।

• English:

1. Uneven Economic Development: Economic disparities and uneven development among different regions of the country create dissatisfaction among people in some areas.
2. Cultural and Linguistic Identity: The desire to protect one’s distinct identity based on language and culture also gives rise to regionalism.
3. Explain briefly about “Two-Nation Theory”. (continued)
   (“দ্বি-জাতি তত্ত্ব” সম্পৰ্কে চমুকৈ ব্যাখ্যা কৰা। (অব্যাহত))

• উত্তৰঃ দ্বি-জাতি তত্ত্বটো মুছলিম লীগে আগবঢ়াইছিল। এই তত্ত্ব অনুসৰি, ভাৰতবৰ্ষত হিন্দু আৰু মুছলমান নামৰ দুটা পৃথক জাতি আছে, যিসকলৰ সংস্কৃতি, ধৰ্ম আৰু সামাজিক ৰীতি-নীতি ভিন্ন। সেয়েহে, তেওঁলোকে একেলগে এখন দেশত বাস কৰিব নোৱাৰে। এই তত্ত্বৰ ভিত্তিতেই মুছলিম লীগে মুছলমানসকলৰ বাবে এখন পৃথক ৰাষ্ট্ৰ ‘পাকিস্তান’ৰ দাবী কৰিছিল, যাৰ ফলত ১৯৪৭ চনত ভাৰত বিভাজন হয়।
• English: The Two-Nation Theory was advanced by the Muslim League. According to this theory, India consisted of two separate ‘nations’, Hindus and Muslims, who had different cultures, religions, and social customs. Therefore, they could not live together in one country. Based on this theory, the Muslim League demanded a separate state for Muslims, ‘Pakistan’, which led to the partition of India in 1947.

23. Why did India adopt the Policy of Non-Alignment? Discuss briefly.
    (ভাৰতে কিয় গোষ্ঠী-নিৰপেক্ষ নীতি গ্ৰহণ কৰিছিল? চমুকৈ আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ ভাৰতে গোষ্ঠী-নিৰপেক্ষ নীতি গ্ৰহণ কৰাৰ মূল কাৰণসমূহ হ’ল:

1. স্বাধীন বৈদেশিক নীতি বজাই ৰখা: ভাৰতে কোনো মহাশক্তিৰ শিবিৰত (আমেৰিকা বা ছোভিয়েট ইউনিয়ন) যোগদান নকৰি নিজৰ বৈদেশিক নীতিৰ স্বাধীনতা বজাই ৰাখিব বিচাৰিছিল।
2. ৰাষ্ট্ৰীয় সাৰ্বভৌমত্ব ৰক্ষা: কঠিন পৰিশ্ৰমেৰে অৰ্জন কৰা দেশৰ সাৰ্বভৌমত্বক সুৰক্ষিত কৰাটো এক মূল লক্ষ্য আছিল। কোনো সামৰিক গোটত যোগদান কৰিলে এই সাৰ্বভৌমত্ব খৰ্ব হোৱাৰ আশংকা আছিল।
3. অৰ্থনৈতিক বিকাশ: ভাৰতৰ দৰে এখন নৱ-স্বাধীন আৰু উন্নয়নশীল দেশৰ বাবে অৰ্থনৈতিক বিকাশ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ আছিল। গোষ্ঠী-নিৰপেক্ষ নীতিৰ জৰিয়তে ভাৰতে দুয়োটা শিবিৰৰ পৰা অৰ্থনৈতিক আৰু কাৰিকৰী সহায় লাভ কৰিব পাৰিছিল।
4. বিশ্ব শান্তিত অৱদান: ভাৰতে বিশ্বত শীতল যুদ্ধৰ উত্তেজনা কমাই শান্তি স্থাপনত এক ইতিবাচক ভূমিকা পালন কৰিব বিচাৰিছিল।

• English: The main reasons why India adopted the Policy of Non-Alignment are:

1. To Maintain an Independent Foreign Policy: India wanted to maintain its foreign policy independence without joining any of the superpower blocs (the USA or the Soviet Union).
2. To Preserve National Sovereignty: Protecting the country’s hard-earned sovereignty was a primary goal. Joining a military bloc was seen as a potential threat to this sovereignty.
3. Economic Development: For a newly independent and developing country like India, economic development was most crucial. Through the policy of non-alignment, India could receive economic and technical aid from both blocs.
4. To Contribute to World Peace: India wanted to play a positive role in reducing Cold War tensions and establishing peace in the world.
5. Discuss briefly the causes of decline of the Congress Party.
   (কংগ্ৰেছ দলৰ অৱনতিৰ কাৰণসমূহ চমুকৈ আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ কংগ্ৰেছ দলৰ অৱনতিৰ কেইটামান প্ৰধান কাৰণ হ’ল:

1. শক্তিশালী নেতৃত্বৰ অভাৱ: জৱাহৰলাল নেহৰু আৰু ইন্দিৰা গান্ধীৰ দৰে carismatic নেতাৰ পিছত দলটোত দেশজোৰা প্ৰভাৱ থকা শক্তিশালী নেতৃত্বৰ অভাৱ দেখা গৈছিল।
2. দলীয় কন্দল: দলৰ ভিতৰত আভ্যন্তৰীণ কন্দল আৰু গোটবাজিয়ে দলটোক দুৰ্বল কৰি তুলিছিল।
3. আঞ্চলিক দলৰ উত্থান: বিভিন্ন ৰাজ্যত শক্তিশালী আঞ্চলিক দলৰ উত্থানে কংগ্ৰেছৰ ভোট বেংকত আঘাত হানিছিল।
4. দুৰ্নীতিৰ অভিযোগ: দলটোৰ নেতা আৰু চৰকাৰৰ বিৰুদ্ধে উত্থাপিত হোৱা দুৰ্নীতিৰ অভিযোগে জনসাধাৰণৰ মাজত দলটোৰ ভাবমূৰ্তি ম্লান কৰিছিল।
5. জনসাধাৰণৰ পৰা আঁতৰি যোৱা: সময়ৰ লগে লগে দলটো জনসাধাৰণৰ মূল সমস্যাবোৰৰ পৰা আঁতৰি গৈছিল বুলি বহুতে অনুভৱ কৰিছিল।

• English: Some of the main causes for the decline of the Congress Party are:

1. Lack of Strong Leadership: After charismatic leaders like Jawaharlal Nehru and Indira Gandhi, the party faced a lack of strong leadership with a nationwide appeal.
2. Internal Factionalism: Internal conflicts and factionalism within the party weakened it.
3. Rise of Regional Parties: The emergence of strong regional parties in various states eroded the Congress’s vote bank.
4. Corruption Allegations: Allegations of corruption against the party’s leaders and governments tarnished its image among the public.
5. Disconnect from the People: Over time, many felt that the party had become disconnected from the core issues of the common people.
6. Discuss briefly the importance of Social Movement.
   (সামাজিক আন্দোলনৰ গুৰুত্ব চমুকৈ আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ সামাজিক আন্দোলনৰ গুৰুত্ব অপৰিসীম:

1. সামাজিক পৰিৱৰ্তন: সামাজিক আন্দোলনে সমাজত প্ৰচলিত কু-প্ৰথা, বৈষম্য আৰু অন্যায়ৰ বিৰুদ্ধে মাত মাতি সামাজিক পৰিৱৰ্তন আনে। উদাহৰণস্বৰূপে, ভাৰতত দলিত আন্দোলন।
2. গণতন্ত্ৰক শক্তিশালী কৰা: এই আন্দোলনবোৰে চৰকাৰৰ নীতিসমূহক প্ৰভাৱিত কৰে আৰু জনসাধাৰণৰ মতামতক প্ৰতিনিধিত্ব কৰি গণতন্ত্ৰক অধিক শক্তিশালী আৰু অংশগ্ৰহণমূলক কৰি তোলে।
3. অধিকাৰ সাব্যস্ত কৰা: সামাজিক আন্দোলনে মহিলা, শ্ৰমিক, কৃষক আৰু অন্যান্য পিছপৰা শ্ৰেণীৰ লোকসকলক তেওঁলোকৰ অধিকাৰ সাব্যস্ত কৰাত সহায় কৰে।
4. নতুন ধাৰণাৰ সৃষ্টি: এই আন্দোলনবোৰে সমাজত নতুন চিন্তা-চৰ্চা আৰু ধাৰণাৰ জন্ম দিয়ে, যেনে – পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ বাবে হোৱা চিপকো আন্দোলন।

• English: The importance of social movements is immense:

1. Social Change: Social movements bring about social change by raising voices against prevailing evil customs, discrimination, and injustice in society. For example, the Dalit movement in India.
2. Strengthening Democracy: These movements influence government policies and represent public opinion, making democracy stronger and more participatory.
3. Asserting Rights: Social movements help women, laborers, farmers, and other marginalized sections of society to assert their rights.
4. Creating New Ideas: These movements give rise to new thoughts and ideas in society, such as the Chipko movement for environmental protection.
5. Explain any two reasons for the emergence of the Coalition Politics in the Indian Democratic System.
   (ভাৰতীয় গণতান্ত্ৰিক ব্যৱস্থাত সংযুক্ত ৰাজনীতি উদ্ভৱৰ যিকোনো দুটা কাৰণ ব্যাখ্যা কৰা।)

• উত্তৰঃ ভাৰতীয় গণতান্ত্ৰিক ব্যৱস্থাত সংযুক্ত ৰাজনীতি বা মৰ্চা চৰকাৰৰ উদ্ভৱৰ দুটা প্ৰধান কাৰণ হ’ল:

1. কংগ্ৰেছ ব্যৱস্থাৰ পতন: ১৯৮৯ চনৰ পৰা কংগ্ৰেছ দলৰ একচ্ছত্ৰী আধিপত্যৰ অৱসান ঘটে। কোনো এটা ৰাজনৈতিক দলেই লোকসভাত একক সংখ্যাগৰিষ্ঠতা লাভ কৰিব নোৱাৰা হয়। ইয়াৰ ফলত, চৰকাৰ গঠন কৰিবলৈ বিভিন্ন দল একত্ৰিত হৈ মৰ্চা বা সংযুক্ত চৰকাৰ গঠন কৰাটো বাধ্যতামূলক হৈ পৰে।
2. আঞ্চলিক দলৰ উত্থান: একে সময়তে, ভাৰতৰ বিভিন্ন ৰাজ্যত শক্তিশালী আঞ্চলিক দলৰ উত্থান হয়। এই দলবোৰে নিজ নিজ ৰাজ্যত জনসমৰ্থন লাভ কৰে আৰু কেন্দ্ৰীয় ৰাজনীতিতো এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। কেন্দ্ৰত চৰকাৰ গঠনৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় দলবোৰ এই আঞ্চলিক দলবোৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল হৈ পৰে।

• English: Two main reasons for the emergence of coalition politics in the Indian democratic system are:

1. Decline of the Congress System: Since 1989, the one-party dominance of the Congress party ended. No single political party was able to secure a clear majority in the Lok Sabha. As a result, it became mandatory for different parties to come together to form a coalition government.
2. Rise of Regional Parties: Simultaneously, strong regional parties emerged in various states of India. These parties gained popular support in their respective states and began to play a crucial role in central politics as well. National parties became dependent on these regional parties to form the government at the Centre.
3. Discuss the main controversies around planned development in the early years of India’s Independence.
   (ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ আৰম্ভণিৰ সময়ছোৱাত পৰিকল্পিত বিকাশৰ সৈতে জড়িত মূল বিতৰ্কসমূহৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ স্বাধীনতাৰ আৰম্ভণিৰ সময়ছোৱাত পৰিকল্পিত বিকাশক লৈ কেইবাটাও মূল বিতৰ্কৰ সৃষ্টি হৈছিল:

1. কৃষি বনাম উদ্যোগ: এক মূল বিতৰ্ক আছিল যে ভাৰতে কৃষিৰ বিকাশত অধিক গুৰুত্ব দিব লাগে নে উদ্যোগৰ বিকাশত। বহুতো গান্ধীবাদী নেতাই গ্ৰাম্য অৰ্থনীতি আৰু কৃষিৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াৰ পোষকতা কৰিছিল। আনহাতে, নেহৰুৰ দৰে নেতাসকলে দ্ৰুত ঔদ্যোগীকৰণক দৰিদ্ৰতা নিৰ্মূলৰ উপায় হিচাপে দেখিছিল। অৱশেষত, দ্বিতীয় পঞ্চবার্ষিক পৰিকল্পনাত উদ্যোগক অধিক গুৰুত্ব দিয়া হয়।
2. ব্যক্তিগত খণ্ড বনাম ৰাজহুৱা খণ্ড: আন এক বিতৰ্ক আছিল অৰ্থনীতিৰ আৰ্হিটোক লৈ। কিছুমানে ব্যক্তিগত খণ্ডক গুৰুত্ব দিয়া পুঁজিবাদী আৰ্হিৰ সমৰ্থন কৰিছিল, আনহাতে আন কিছুমানে সমাজবাদী আৰ্হিৰ পোষকতা কৰিছিল, য’ত ৰাজহুৱা খণ্ডৰ ভূমিকা প্ৰধান। ভাৰতে অৱশেষত এক ‘মিশ্ৰিত অৰ্থনীতি’ (mixed economy) গ্ৰহণ কৰে, য’ত ব্যক্তিগত আৰু ৰাজহুৱা দুয়োটা খণ্ডৰে সহ-অৱস্থান থাকে।

• English: In the early years of India’s independence, there were several main controversies surrounding planned development:

1. Agriculture vs. Industry: A major debate was whether India should focus more on agricultural development or industrial development. Many Gandhian leaders advocated for focusing on the rural economy and agriculture. On the other hand, leaders like Nehru saw rapid industrialization as the way to eradicate poverty. Ultimately, the Second Five-Year Plan gave more importance to industry.
2. Private Sector vs. Public Sector: Another debate was about the model of the economy. Some supported a capitalist model focusing on the private sector, while others advocated for a socialist model where the public sector plays a major role. India eventually adopted a ‘mixed economy’, where both the private and public sectors coexist.

(Or / অথবা)

What do you mean by planned development? Discuss the role of Planning Commission in the development of India.
(পৰিকল্পিত বিকাশ মানে তুমি কি বুজা? ভাৰতৰ বিকাশত পৰিকল্পনা আয়োগৰ ভূমিকা আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ
  • পৰিকল্পিত বিকাশ: পৰিকল্পিত বিকাশ মানে হ’ল এখন দেশৰ সম্পদসমূহক এক নিৰ্দিষ্ট সময়সীমাৰ ভিতৰত পূৰ্বনিৰ্ধাৰিত লক্ষ্যত উপনীত হ’বলৈ এক সুচিন্তিত আঁচনি অনুসৰি ব্যৱহাৰ কৰা। ইয়াৰ উদ্দেশ্য হ’ল সম্পদৰ সঠিক ব্যৱহাৰ কৰি দ্ৰুত আৰু সন্তুলিত অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক বিকাশ সাধন কৰা।
  • পৰিকল্পনা আয়োগৰ ভূমিকা:

1. পঞ্চবার্ষিক পৰিকল্পনা: পৰিকল্পনা আয়োগে ১৯৫১ চনৰ পৰা দেশৰ বাবে পঞ্চবার্ষিক পৰিকল্পনা (Five-Year Plans) প্ৰস্তুত কৰিছিল। এই পৰিকল্পনাবোৰৰ জৰিয়তে কৃষি, উদ্যোগ, শিক্ষা, স্বাস্থ্য আদি বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছিল।
2. সম্পদৰ আৱণ্টন: আয়োগে কেন্দ্ৰ আৰু ৰাজ্যসমূহৰ মাজত সম্পদৰ আৱণ্টনৰ ক্ষেত্ৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল।
3. নীতি নিৰ্ধাৰণ: ই দেশৰ অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক বিকাশৰ বাবে নীতি নিৰ্ধাৰণত চৰকাৰক পৰামৰ্শ দিছিল।
4. মূল্যায়ন: ই বিভিন্ন আঁচনিৰ অগ্ৰগতিৰ মূল্যায়ন কৰিছিল আৰু প্ৰয়োজন অনুসৰি পৰিৱৰ্তনৰ পৰামৰ্শ দিছিল।
   ২০১৫ চনত পৰিকল্পনা আয়োগৰ স্থানত ‘নীতি আয়োগ’ (NITI Aayog) গঠন কৰা হয়।

• English:
  • Planned Development: Planned development means using a country’s resources according to a well-thought-out plan to achieve predetermined goals within a specific timeframe. Its objective is to achieve rapid and balanced economic and social development through the proper utilization of resources.
  • Role of the Planning Commission:

1. Five-Year Plans: The Planning Commission prepared Five-Year Plans for the country starting from 1951. Through these plans, targets were set in various sectors like agriculture, industry, education, health, etc.
2. Allocation of Resources: The Commission played a crucial role in the allocation of resources between the Centre and the states.
3. Policy Formulation: It advised the government on policy formulation for the country’s economic and social development.
4. Evaluation: It evaluated the progress of various schemes and recommended changes as needed.
   In 2015, the Planning Commission was replaced by the ‘NITI Aayog’.
5. Discuss the consequences of National Emergency declared on 25th June, 1975.
   (১৯৭৫ চনৰ ২৫ জুনত ঘোষণা কৰা জাতীয় জৰুৰী অৱস্থাৰ পৰিণতিসমূহ আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ ১৯৭৫ চনত ঘোষণা কৰা জাতীয় জৰুৰী অৱস্থাৰ পৰিণতিসমূহ আছিল সুদূৰপ্ৰসাৰী:

1. গণতন্ত্ৰৰ ওপৰত আঘাত: ই ভাৰতীয় গণতন্ত্ৰৰ ওপৰত এক গভীৰ আঘাত আছিল। নাগৰিকৰ মৌলিক অধিকাৰসমূহ স্থগিত ৰখা হৈছিল, সংবাদ মাধ্যমৰ ওপৰত চেঞ্চৰশ্বিপ আৰোপ কৰা হৈছিল, আৰু ন্যায়পালিকাৰ স্বাধীনতা খৰ্ব কৰা হৈছিল।
2. বিৰোধীৰ দমন: হাজাৰ হাজাৰ বিৰোধী ৰাজনৈতিক নেতা, কৰ্মী আৰু সমালোচকক বিনা বিচাৰে গ্ৰেপ্তাৰ কৰি কাৰাগাৰত ৰখা হৈছিল।
3. ১৯৭৭ চনৰ নিৰ্বাচনত কংগ্ৰেছৰ পৰাজয়: জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ অভিজ্ঞতাৰ পিছত, ১৯৭৭ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত জনসাধাৰণে কংগ্ৰেছক সম্পূৰ্ণৰূপে প্ৰত্যাখ্যান কৰে। ই কংগ্ৰেছৰ প্ৰথমটো ডাঙৰ পৰাজয় আছিল।
4. জনতা পাৰ্টিৰ উত্থান: বিভিন্ন বিৰোধী দল একত্ৰিত হৈ জনতা পাৰ্টি গঠন কৰে আৰু নিৰ্বাচনত জয়ী হৈ কেন্দ্ৰত প্ৰথমখন অ-কংগ্ৰেছী চৰকাৰ গঠন কৰে।
5. সংবিধান সংশোধন: জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ সময়ত কৰা ৪২তম সংবিধান সংশোধনীৰ জৰিয়তে বহুতো অগণতান্ত্ৰিক পৰিৱৰ্তন অনা হৈছিল, যাক পিছত জনতা চৰকাৰে বহুলাংশে বাতিল কৰে।

• English: The consequences of the National Emergency declared in 1975 were far-reaching:

1. Blow to Democracy: It was a severe blow to Indian democracy. The fundamental rights of citizens were suspended, press censorship was imposed, and the independence of the judiciary was curtailed.
2. Suppression of Opposition: Thousands of opposition political leaders, activists, and critics were arrested and imprisoned without trial.
3. Defeat of Congress in the 1977 Election: After the experience of the Emergency, the people completely rejected Congress in the 1977 Lok Sabha elections. It was the first major defeat for Congress.
4. Rise of the Janata Party: Various opposition parties united to form the Janata Party, which won the election and formed the first non-Congress government at the Centre.
5. Constitutional Amendments: Many undemocratic changes were made through the 42nd Constitutional Amendment during the Emergency, which were later largely repealed by the Janata government.

(Or / অথবা)

Discuss elaborately about the Secessionist Movements of North-East India.
(উত্তৰ-পূৱ ভাৰতৰ বিচ্ছিন্নতাবাদী আন্দোলনসমূহৰ বিষয়ে বিশদভাৱে আলোচনা কৰা।)

• উত্তৰঃ উত্তৰ-পূব ভাৰতত কেইবাটাও বিচ্ছিন্নতাবাদী আন্দোলনে গা কৰি উঠিছিল, যাৰ মূল কাৰণ আছিল জনগোষ্ঠীয় পৰিচয়, অৰ্থনৈতিক পিছপৰা অৱস্থা আৰু কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ অৱহেলা।

1. নগা আন্দোলন: নগা বিচ্ছিন্নতাবাদ হৈছে উত্তৰ-পূবৰ আটাইতকৈ পুৰণি আন্দোলন। অংগামি জাপু ফিজোৰ নেতৃত্বত নগা নেচনেল কাউন্সিলে (NNC) ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ আগতেই এখন সাৰ্বভৌম নগালেণ্ডৰ দাবী কৰিছিল। ইয়াৰ ফলত দশক দশক ধৰি সশস্ত্ৰ সংঘাত চলে। যদিও ১৯৬৩ চনত নাগালেণ্ড ৰাজ্য গঠন কৰা হয় আৰু পিছত শ্বিলং চুক্তি স্বাক্ষৰিত হয়, তথাপিও NSCN (I-M) আৰু NSCN (K) ৰ দৰে গোটে এতিয়াও সংগ্ৰাম চলাই আছে।
2. মিজো আন্দোলন: মিজো নেচনেল ফ্ৰণ্টে (MNF) লালডেংগাৰ নেতৃত্বত ১৯৬৬ চনত স্বাধীনতা ঘোষণা কৰি সশস্ত্ৰ বিদ্ৰোহ আৰম্ভ কৰে। ইয়াৰ মূল কাৰণ আছিল ১৯৫৯ চনৰ ‘মৌটাম’ দুৰ্ভিক্ষৰ সময়ত চৰকাৰৰ উদাসীনতা। ১৯৮৬ চনত ভাৰত চৰকাৰৰ সৈতে শান্তি চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰাৰ পিছত এই বিদ্ৰোহৰ অৱসান ঘটে আৰু মিজোৰামক পূৰ্ণাংগ ৰাজ্যৰ মৰ্যাদা দিয়া হয়।
3. অসমৰ আলফা আন্দোলন: সংযুক্ত মুক্তি বাহিনী, অসম (ULFA) ১৯৭৯ চনত অসমক এখন সাৰ্বভৌম ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ লক্ষ্যৰে গঠিত হৈছিল। ইয়াৰ মূল কাৰণ আছিল অসমৰ সম্পদৰ শোষণ আৰু অবৈধ অনুপ্ৰৱেশৰ সমস্যা। যদিও চৰকাৰৰ সৈতে আলোচনা চলি আছে, তথাপিও ইয়াৰ এটা গোটে এতিয়াও সশস্ত্ৰ সংগ্ৰাম চলাই আছে।
   এইবোৰৰ উপৰিও ত্ৰিপুৰা আৰু মণিপুৰতো বিভিন্ন সশস্ত্ৰ বিচ্ছিন্নতাবাদী গোটে সক্ৰিয় হৈ আছিল।

• English: Several secessionist movements have emerged in North-East India, primarily due to ethnic identity, economic backwardness, and neglect by the central government.

1. Naga Movement: Naga secessionism is the oldest movement in the North-East. Under the leadership of Angami Zapu Phizo, the Naga National Council (NNC) demanded a sovereign Nagaland even before India’s independence. This led to decades of armed conflict. Although Nagaland state was formed in 1963 and the Shillong Accord was later signed, groups like NSCN (I-M) and NSCN (K) are still continuing the struggle.
2. Mizo Movement: The Mizo National Front (MNF), under the leadership of Laldenga, declared independence in 1966 and started an armed rebellion. The main reason was the government’s indifference during the 1959 ‘Mautam’ famine. This rebellion ended after the signing of a peace accord with the Government of India in 1986, and Mizoram was granted full statehood.
3. ULFA Movement in Assam: The United Liberation Front of Asom (ULFA) was formed in 1979 with the goal of establishing Assam as a sovereign state. The main reasons were the exploitation of Assam’s resources and the problem of illegal immigration. Although talks with the government are ongoing, one faction is still engaged in armed struggle.
   Besides these, various armed secessionist groups have also been active in Tripura and Manipur.