| মাধ্যম | অসমীয়া (Assamese) |
|---|---|
| বিষয় | সাধাৰন বিজ্ঞান (General Science) |
| পাঠৰ নাম | গতি আৰু সময় |
| শ্ৰেণী | সপ্তম শ্ৰেণীৰ (Class VII) |
| অধ্যায় | অধ্যায় 9 (Chapter 9) |
| পাঠ্যক্ৰম | ছেবা (NCERT) |
গতি আৰু সময় Class 7
অনুশীলনী
১) তলৰ গতিসমূহত সৰল ৰৈখিক, বৃত্তিয় বা দোলন গতিত শ্ৰেণীভুক্ত কৰা।
ক) দৌৰি থকা অৱস্থাত তোমাৰ হাতৰ গতি।
উত্তৰ: দোলন গতি (হাতৰ পিছলৈ-সন্মুখলৈ দোলনময় গতি)
খ) এটা পোন ৰাস্তাৰে বাগী টানি থকা ঘোঁৰাৰ গতি।
উত্তৰ: সৰল ৰৈখিক গতি (এডাল পোন ৰেখাৰে গতি)
গ) ঘূৰণ-দোলনা(Merry-go-Round)ত উঠি থকা অৱস্থাত শিশুৰ এটাৰ গতি।
উত্তৰ: বৃত্তীয় গতি (বৃত্তাকাৰ পথত ঘূৰ্ণন)
ঘ) ঢেঁকী পাত(See-Saw)ত উঠি থকা অৱস্থা শিশু এটাৰ গতি।
উত্তৰ: দোলন গতি (ওপৰ-তললৈ দোলন)
ঙ) বৈদ্যুতিক ঘন্টাৰ হাতুৰীৰ গতি।
উত্তৰ: দোলন গতি (পিছলৈ-সন্মুখলৈ দোলন)
চ) এখন পোন দলঙত ৰে’লৰ গতি।
উত্তৰ: সৰল ৰৈখিক গতি (সৰল পথত গতি)
২) তলৰ কোনবোৰ উক্তি শুদ্ধ নহয়?
ক) সময়ৰ মৌলিক একক ছেকেণ্ড
উত্তৰ: শুদ্ধ (SI পদ্ধতিত সময়ৰ মৌলিক একক)
খ) প্ৰত্যেক বস্তুৱে ধ্ৰৱক দ্ৰুতিৰে গতি কৰে।
উত্তৰ: অশুদ্ধ (বস্তুৱে ধ্ৰৱক বা পৰিৱৰ্তনশীল দ্ৰুতিৰে গতি কৰিব পাৰে)
গ) দুখন চহৰৰ মাজৰ দূৰত্ব কিলোমিটাৰত জোখা হয়।
উত্তৰ: শুদ্ধ (দীঘল দূৰত্বৰ বাবে কিলোমিটাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়)
ঘ) এটা প্ৰদত্ত দোলকৰ পৰ্যায়কাল ধ্ৰুৱক নহয়।
উত্তৰ: অশুদ্ধ (দোলকৰ পৰ্যায়কাল ধ্ৰুৱক)
ঙ) এখন ৰেলৰ দ্ৰুতি মি.\ঘ.ত প্ৰকাশ কৰা হয়।
উত্তৰ: শুদ্ধ (দ্ৰুতিৰ সাধাৰণ একক)
৩) এটা সৰল দোলকে ২০ বাৰ দুলিবলৈ ৩২ছেকেণ্ড সময় লয়। দোলকটোৰ পৰ্যায়কাল নিৰ্ণয় কৰা।
উত্তৰ:
পৰ্যায়কাল = মুঠ সময়/দোলন সংখ্যা
= ৩২ ছেকেণ্ড/২০
= ১.৬ ছেকেণ্ড
৪) দুটা আস্থানৰ মাজৰ দূৰত্ব ২৪০ কি.মি। এখন ৰেলে এই দূৰত্ব অতিক্ৰম কৰিবলৈ ৪ ঘন্টা সময় লয়। ৰেলখনৰ দ্ৰুতি নিৰ্ণয় কৰা।
উত্তৰ:
দ্ৰুতি = দূৰত্ব/সময়
= ২৪০ কি.মি./৪ ঘণ্টা
= ৬০ কি.মি./ঘণ্টা
৫) ঘড়ীয়ে পুৱা ০৮.৩০ বজা সময় দেখুওৱা মূহূৰ্তত এখন গাড়ীৰ দূৰত্বমেতাই ৫৭৩২১.০ কি.মি পাঠ দেখুৱায়। যদি পুৱা ০৮.৫০ বজাত দূৰত্বমেতাৰ পাঠ ৫৭৩৩৬.০ কি.মি.লৈ পৰিৱৰ্তন হয়। তেন্তে গাড়ীখনে অতিক্ৰম কৰা দূৰত্ব নিৰ্ণয় কৰা। এইখিনি সময়ৰ ভিতৰত কি.মি\মিনিট এককত গাড়ীখনৰ দ্ৰুতি কি.মি \ঘ এককতো প্ৰকাশ কৰা।
উত্তৰ:
দূৰত্ব = ৫৭৩৩৬.০ – ৫৭৩২১.০ = ১৫ কি.মি.
সময় = ২০ মিনিট
দ্ৰুতি = ১৫ কি.মি./২০ মিনিট = ০.৭৫ কি.মি./মিনিট
= ০.৭৫ × ৬০ = ৪৫ কি.মি./ঘণ্টা
৬) চালমাই চাইকেলেৰে ঘৰৰ পৰা বিদ্যালয়লৈ যাবলৈ ১৫ মিনিট সময় লয়। যদি চাইকেলখনৰ দ্ৰুতি ২ মি.\ছে. হয়, তেন্তে ঘৰৰ পৰা বিদ্যালয়খনৰ দূৰত্ব নিৰ্ণয় কৰা।
উত্তৰ:
সময় = ১৫ × ৬০ = ৯০০ ছেকেণ্ড
দূৰত্ব = দ্ৰুতি × সময়
= ২ মি./ছে. × ৯০০ ছেকেণ্ড
= ১৮০০ মি.
= ১.৮ কি.মি.
৭) তলত উল্লেখ কৰা অৱস্থাবোৰত গতিৰ দূৰত্ব-সময় লেখৰ আকৃতি দেখুৱা-
ক) ধ্ৰুৱক দ্ৰুতিৰে গতিশীল এখন গাড়ী
উত্তৰ: সৰল ৰেখা (ধনাত্মক ঢাল)
খ) ৰাস্তাৰ কাষত ৰৈ থকা এখন গাড়ী
উত্তৰ: সময় অক্ষৰ সমান্তৰাল ৰেখা
৮) তলৰ সমন্ধবোৰৰ কোনটো শুদ্ধ?
উত্তৰ: খ) দ্ৰুতি = দূৰত্ব/সময়
৯) দ্ৰুতিৰ মূল একক হ’ল
উত্তৰ: ঘ) মি./ছে.
১২) চিত্ৰ ১৩.১৫ ত Aআৰু Bদুখন গাড়ী ৰ গতিৰ দূৰত্ব-সময়ৰ লেখ দেখুওৱা হৈছে। কোনখন গাড়ী দ্ৰুততৰ?
উত্তৰ: লেখ B ৰ ঢাল বেছি, গতিকে গাড়ী B দ্ৰুততৰ।
১৩) তলৰ কোনডাল দূৰত্ব-সময়ৰ লেখে বিষম দ্ৰুতিৰে গতিশীল লৰী এখন সূচায়?
উত্তৰ: অসম ঢালযুক্ত বক্ৰ ৰেখাই বিষম দ্ৰুতি সূচায়।
