এই শ্লোকবোৰত শুকদেৱ মুনিৰ আগমন, তেওঁৰ ৰূপ-লাবণ্যৰ বৰ্ণনা আৰু পৰীক্ষিত ৰজাৰ তেওঁৰ প্ৰতি ভক্তি আৰু শ্ৰদ্ধাৰ কথা বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
শুকদেৱৰ আগমন
শ্লোক ৪০৩
এহিমতে তৈত আছন্ত নৃপতি
ঋষিসৱ সমন্বিতে।
ফুৰন্তে ভ্রমন্তে ব্যাসসুত শুকে
মিলিল আসি তহিতে।।
সদায়ে ষোড়শ বৰিষ সমান।
সুকুমাৰ মহাৱেশ।
শ্যামল শৰীৰ শিৰ ছত্রাকৃত
নীল আকুঞ্চিত কেশ।।
অৰ্থঃ
“এনেদৰে তাত ৰজা ঋষিসকলৰ সৈতে আছিল। ফুৰি-ভ্ৰমি থাকোতে ব্যাসপুত্ৰ শুকদেৱ তালৈ আহিল। তেওঁ সদায় ষোল্ল বছৰীয়া যুৱকৰ দৰে সুকুমাৰ আৰু মহাৱেশধাৰী। তেওঁৰ শ্যামল শৰীৰ, ছত্ৰাকৃতি মূৰ, নীলা আৰু কুঁচকি থকা চুলি।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত শুকদেৱ মুনিৰ আগমন আৰু তেওঁৰ ৰূপ-লাবণ্যৰ বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
শ্লোক ৪০৪
ভ্ৰূৱ সুৱলিত আয়ত লোচন
যেন পঙ্কজৰ পাসি।
উন্নত নাসিকা সুন্দৰ বদন
দশন ঈষত হাসি।।
সম ৰুচিকৰ কর্ণ কম্বুকণ্ঠ
দেখন্তে চিত্ত সণ্ত্তষ্ট।
আজানুলম্বিত বাহু বক্ষস্থল
বহল পৰম পুষ্ট৷৷
অৰ্থঃ
“তেওঁৰ ভ্ৰূৱ সুৱলিত, আয়ত লোচন পদুমৰ পাহিৰ দৰে। উন্নত নাক, সুন্দৰ মুখমণ্ডল, ঈষৎ হাঁহি থকা দাঁত। তেওঁৰ কাণ আৰু কণ্ঠ সুন্দৰ, দেখিলে চিত্ত সন্তুষ্ট হয়। আজানুলম্বিত বাহু, বহল বক্ষস্থল, পৰম পুষ্ট।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত শুকদেৱ মুনিৰ শাৰীৰিক সৌন্দৰ্য্যৰ বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
শ্লোক ৪০৫
কৰ কিশলয় সদৃশ সুদীর্ঘ।
বর্তুল আঙ্গুলি পান্তি।
দেখন্তে সন্তোষ তাতে কৰৈ আতি
নখচন্দ্ৰচয় কান্তি।।
সিংহবন্ধ স্কন্ধ সুচান্দ উদৰ
দেখন্তে মিলৈ সন্তোষ।
সুগম্ভীৰ নাভি চাৰু জানু জঙ্ঘা
চৰণ পঙ্কজ কোষ।।
অৰ্থঃ
“তেওঁৰ হাত কিশলয়ৰ দৰে সুদীৰ্ঘ, বৰ্তুল আঙুলিৰ শাৰী। দেখিলে সন্তোষ হয়, তাত নখৰ চন্দ্ৰৰ দৰে কান্তি। সিংহবন্ধ স্কন্ধ, সুচান্দ উদৰ, দেখিলে সন্তোষ মিলে। সুগম্ভীৰ নাভি, চাৰু জানু আৰু জঙ্ঘা, চৰণ পদুমৰ কোষৰ দৰে।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত শুকদেৱ মুনিৰ শাৰীৰিক সৌন্দৰ্য্যৰ বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
শ্লোক ৪০৬
ৰত্নৰ শलকা সদৃশ আঙ্গুলি
নখৰ জ্যোতি উজ্জ্বল।
মহা মনোহৰ ৰাতুল কোমল
দেখি দুয়ো পদতল।।
কৃষ্ণৰ শৰীৰ সদৃশ সাক্ষাত
কৰন্তে আছে প্রকাশ।
কুটিল কুন্তল চৌভিতি লম্বিত
বস্ত্রহীন দিগবাস।।
অৰ্থঃ
“তেওঁৰ আঙুলি ৰত্নৰ শলাকাৰ দৰে, নখৰ জ্যোতি উজ্জ্বল। মহা মনোহৰ, ৰাতুল আৰু কোমল দুয়ো পদতল। কৃষ্ণৰ শৰীৰৰ দৰে সাক্ষাত প্ৰকাশ কৰিছে। কুটিল কুন্তল চৌভিতি লম্বিত, বস্ত্ৰহীন দিগবাস।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত শুকদেৱ মুনিৰ শাৰীৰিক সৌন্দৰ্য্য আৰু তেওঁৰ কৃষ্ণৰ সৈতে সাদৃশ্যৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছে।
শ্লোক ৪০৭
অত্যন্ত উত্তম অঙ্গ লাৱণ্যক
নোজোৰৈ কোটি মদনে।
হসিত বদন দেখি মোহ হুয়া
বেঢ়ি ফুৰৈ নাৰীগণে।।
বাতুল বুলিয়া ছৱালসকলে
নছাড়ৈ শুকৰ কোল।।
মহা ঋষিগণে শুকক চিনিয়া
কৰিলন্ত হৰিৰোল।।
অৰ্থঃ
“তেওঁৰ অত্যন্ত উত্তম অঙ্গ-লাবণ্য, কোটি মদনেও তাক জোৰাব নোৱাৰে। হাঁহি থকা মুখ দেখি মোহিত হৈ নাৰীসকলে তেওঁক বেঢ়ি ফুৰে। বাতুল বুলি ছৱালসকলে শুকৰ কোল এৰিব নোখোজে। মহা ঋষিসকলে শুকক চিনি হৰিৰোল কৰিলে।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত শুকদেৱ মুনিৰ লাৱণ্যৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছে।
শ্লোক ৪০৮
শ্লোকঃ
আসনৰ পৰা উঠি তাৱক্ষণে
কৰিলা সৱে সাদৰ।
মাথাত কৰিয়া সুৱৰ্ণ আসন
আনি দিলা নৃপবৰ।।
স্ত্রী-শিশুসৱ এড়ি আন্তৰিলা
দেখি হেন অদভুত।
কৃষ্ণকেসে মনে বসিলা আসনে
মহামুনি ব্যাসসুত৷৷
অৰ্থঃ
“আসনৰ পৰা উঠি তৎক্ষণাত সকলোৱে তেওঁক সাদৰ কৰিলে। ৰজাই মূৰত সুৱৰ্ণ আসন আনি দিলে। স্ত্ৰী-শিশুসকলে এৰি আঁতৰি গ’ল, এনে অদ্ভুত দেখি। কৃষ্ণক মনে মনে ধ্যান কৰি মহামুনি ব্যাসপুত্ৰ শুকদেৱ আসনত বহিল।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত শুকদেৱ মুনিক সাদৰেৰে আদৰণি জনোৱাৰ কথা বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
শ্লোক ৪০৯
সুৱৰ্ণ ভৃঙ্গাৰে পখালিলা ভৰি
পাদোদক লৈলা মাথে।
গন্ধে পুষ্পে ধূপে দীপে উপহাৰে
পূজিলা পৃথিৱী নাথে।।
চৰণত ধৰি বুলিলন্ত তুতি
মিনতি অনেক ভাৱে।।
পৰম সাদৰে আপোনাক নৃপে
অর্পিলা মুনিৰ পাৱে।।
অৰ্থঃ
“সুৱৰ্ণ ভৃঙ্গাৰে ভৰি পখালি পাদোদক মূৰত ল’লে। গন্ধ, পুষ্প, ধূপ, দীপ আদি উপহাৰেৰে পৃথিৱী নাথক পূজা কৰিলে। চৰণত ধৰি অনেক ভাৱে তুতি আৰু মিনতি কৰিলে। পৰম সাদৰে ৰজাই নিজক মুনিৰ চৰণত অৰ্পণ কৰিলে।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত পৰীক্ষিত ৰজাই শুকদেৱ মুনিক পূজা আৰু তুতি কৰাৰ কথা বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
শ্লোক ৪১০
মহা ঋষিসৱে চৌপাশে উপাসে
প্রকাশন্ত শুক বসি।
তাৰা গ্রহগণে যেন বেঢ়ি আছৈ।
আকাশত পূর্ণশশী।।
প্রসন্ন বদনে বসিয়া আছন্ত
কৃষ্ণৰ চিন্তি চৰণ।।
দেখি নৃপতিৰ প্রেম উপজিল
আনন্দে আকুল মন।।
অৰ্থঃ
“মহা ঋষিসকলে চৌপাশে উপাসি শুকদেৱক প্ৰকাশমান দেখিলে। যেনেকৈ গ্ৰহগণে পূৰ্ণচন্দ্ৰক বেঢ়ি থাকে। প্ৰসন্ন বদনেৰে বহি কৃষ্ণৰ চৰণ চিন্তি আছে। দেখি ৰজাৰ প্ৰেম উপজিল, আনন্দত মন আকুল হ’ল।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত শুকদেৱ মুনিৰ প্ৰতি ৰজাৰ প্ৰেম আৰু ভক্তিৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছে।
শ্লোক ৪১১
মুনিৰ চৰণ শিৰে পৰশিয়া
কৰিলা পড়ি প্রণাম।
লোতক ঝড়িল তনু শিহৰিল।
উচ্চাৰিলা কৃষ্ণ ৰাম।।
হা কৃষ্ণ কৃষ্ণ বুলিয়া পৰিয়া।
আছিলা মুনিৰ পাৱে।
কৰি কৃতাঞ্জলি বুলিলা বচন
বসিয়া বিনয় ভাৱে।।
অৰ্থঃ
“মুনিৰ চৰণ মূৰত পৰশি পৰি প্ৰণাম কৰিলে। চকুলো ওলাল, শৰীৰ শিহৰিত হ’ল। উচ্চাৰিলে ‘কৃষ্ণ ৰাম’। ‘হা কৃষ্ণ কৃষ্ণ’ বুলি পৰি মুনিৰ চৰণত থাকিল। কৃতাঞ্জলি কৰি বিনয় ভাৱে কথা ক’লে।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত পৰীক্ষিত ৰজাই শুকদেৱ মুনিৰ চৰণত প্ৰণাম কৰি কৃষ্ণনাম উচ্চাৰণ কৰাৰ কথা বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
শ্লোক ৪১২
অধম ক্ষত্রিয় আহ্মাৰ গৃহত
মিলিলা আসি আপুনি।
আজিসি আহ্মাক পৰম পৱিত্র
কৰিলাহা মহামুনি।।
গৃহসৱো শুদ্ধি হোৱৈ তাৱক্ষণে
যাহাৰ মাত্ৰ স্মৰণে।
কি কহিবো ভাগ্য হেনয় মুনিক
সাক্ষাতে দেখো নয়নে।।
অৰ্থঃ
“হে মহামুনি, অধম ক্ষত্ৰিয় মোৰ গৃহত তুমি আপুনি আহিলা। আজি তুমি মোক পৰম পৱিত্ৰ কৰিলা। যি মাত্ৰ স্মৰণ কৰিলে গৃহ শুদ্ধ হয়, তেনে মুনিক সাক্ষাতে দেখি মোৰ কি ভাগ্য।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত পৰীক্ষিত ৰজাই শুকদেৱ মুনিৰ আগমনত নিজৰ ভাগ্যৰ কথা উল্লেখ কৰিছে।
শ্লোক ৪১৩
তোহ্মাৰ চৰণ পৰশে আজিসি।
জীৱন জন্ম সাম্ফল।
নিশ্চয় জানিলো আজি দূৰ ভৈলা
মোৰ যত অমঙ্গল।।
যাহাৰ সমীপ চাপিল মাত্রকে
পাপসৱ হোৱৈ অস্ত।
কম্পি পলাই যেন বিষ্ণু দৰশনে
অসুৰ সেনা সমস্ত।।
অৰ্থঃ
“তোমাৰ চৰণ স্পৰ্শ কৰি আজি মোৰ জীৱন আৰু জন্ম সফল হ’ল। নিশ্চয় জানিলো যে আজি মোৰ সকলো অমঙ্গল দূৰ হ’ল। যি মুনিৰ সমীপত চাপিলে পাপ সকলো নাশ হয়, যেনেকৈ বিষ্ণুৰ দৰ্শনত অসুৰ সেনা কম্পি পলায়।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত পৰীক্ষিত ৰজাই শুকদেৱ মুনিৰ চৰণ স্পৰ্শৰ মাহাত্ম্যৰ কথা উল্লেখ কৰিছে।
শ্লোক ৪১৪
পাঞ্চো পাণ্ডৱৰ পৰম সুহৃদ
মোৰ নিজ দেৱ ইষ্ট।
ভকত বৎসল কৃষ্ণেসে তোহ্মাক
পঠাইলা জানিলো নিষ্ট।।
ভৃত্যৰ সন্ততি মৰো মোক মোৰ
বুলি ত্রিজগতপতি।
তোহ্মাক দেখিয়া দিবন্ত জানিলো
অধমক মোক গতি।।
অৰ্থঃ
“পাঞ্চ পাণ্ডৱৰ পৰম সুহৃদ, মোৰ নিজ দেৱ ইষ্ট, ভক্তবৎসল কৃষ্ণই তোমাক পঠাইছে বুলি নিশ্চয় জানিলো। ত্ৰিজগতপতি কৃষ্ণই ভৃত্যৰ সন্ততি মোক মৰো বুলি তোমাক দেখুৱাইছে বুলি জানিলো।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত পৰীক্ষিত ৰজাই কৃষ্ণৰ কৃপাত শুকদেৱ মুনিৰ আগমনৰ কথা উল্লেখ কৰিছে।
শ্লোক ৪১৫
দেৱৰো দুর্লভ তযু দৰশন
অন্তকালে পাইলো আমি।
আন হেতু নাই কৃষ্ণৰেসে কৃপা
কিনো ভৃত্যপ্রিয় স্বামী।।
তোহ্মাৰ চৰণে মৰণ সময়ে।
পুছোহো প্রভু সাম্প্রত।
ম্রিয়মান নৰে সদায়ে কি কৰ্ম্ম
কৰিবে ইটো লোকত।।
অৰ্থঃ
“দেৱতাসকলৰ বাবেও দুৰ্লভ তোমাৰ দৰ্শন, অন্তকালত মই পাইছো। আন কোনো কাৰণ নাই, কৃষ্ণৰ কৃপাহে। হে ভৃত্য-প্ৰিয় স্বামী, তোমাৰ চৰণত মৃত্যুৰ সময়ত প্ৰশ্ন কৰিছো, মৃত্যুমুখী মানুহে ইহলোকত কি কৰ্ম কৰিব লাগে?”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত পৰীক্ষিত ৰজাই মৃত্যুৰ সময়ত কৰ্তব্যৰ বিষয়ে শুকদেৱ মুনিক প্ৰশ্ন কৰিছে।
এই শ্লোকবোৰত শুকদেৱ মুনিৰ উপদেশ, কৃষ্ণভক্তিৰ মাহাত্ম্য আৰু কলিযুগত কৃষ্ণনামৰ গুৰুত্বৰ কথা বৰ্ণনা কৰা হৈছে। প্ৰতিটো শ্লোকৰ অসমীয়া অৰ্থ আৰু ব্যাখ্যা তলত দিয়া হ’ল:
শ্লোক ৪১৬
কাহাক শুনিবে কাহাক জপিবে
কাহাক স্মৰিবে নৰে।
ভজিবাক যোগ্য কোননো দেৱতা
কহিয়ো মোক সত্বৰে।।
শ্ৰৱণ-কীৰ্ত্তন স্মৰণক যোগ্য
নুহি যত যত কথা।
তুমিসি পৰম গুৰু মহামুনি।
কহিয়ো মোত সৰ্ব্বথা।।
অৰ্থঃ
“কাৰ কথা শুনিব, কাক জপিব, কাক স্মৰিব? কোন দেৱতা ভজিবলৈ যোগ্য? হে মহামুনি, মোক সত্বৰে কৈ দিয়ক। শ্ৰৱণ-কীৰ্ত্তন-স্মৰণৰ যোগ্য কোন? তুমিয়েই পৰম গুৰু, মোক সকলো কথা কৈ দিয়ক।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত পৰীক্ষিত ৰজাই শুকদেৱ মুনিক কৃষ্ণভক্তিৰ বিষয়ে সুধিছে।
শ্লোক ৪১৭
জগত পৱিত্র কৰিয়া ভ্ৰমাহা
তুমি মুনি নিৰন্তৰে।
ধেনু দোহনৰ কাল মাত্র তুমি
থাকা গৃহস্থৰ ঘৰে।।
পৰম দুর্লভ তোহ্মাৰ আলাপ
পাইবো কত মহাভাগে।।
এহি বুলি ৰাজা প্রেমে সলোতক
ভৈলন্ত শুকৰ আগে।।
অৰ্থঃ
“তুমি জগতক পৱিত্ৰ কৰি নিৰন্তৰে ভ্ৰমিছা। ধেনু দোহনৰ সময় মাত্ৰ তুমি গৃহস্থৰ ঘৰত থাকা। হে মহামুনি, তোমাৰ আলাপ পাবলৈ মই কিমান মহাভাগ্যবান। এই বুলি ৰজা প্ৰেমত চকুলো টুকি শুকদেৱৰ আগত উপস্থিত হ’ল।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত পৰীক্ষিত ৰজাই শুকদেৱ মুনিৰ পৱিত্ৰতা আৰু তেওঁৰ আলাপৰ মাহাত্ম্যৰ কথা উল্লেখ কৰিছে।
শ্লোক ৪১৮
নৃপতিৰ প্রেম ভক্তিক দেখিয়া
তুষ্ট ভৈলা মুনিবৰ।।
সাধু সাধু বুলি প্রশংসা কৰিয়া
দিলন্ত পাচে উত্তৰ।।
শৌনক প্রভৃতি ঋষিক সম্বুধি
কহন্ত সুতে সম্প্রতি।
প্রথম স্কন্ধৰ উনৈশ অধ্যায়
এহিমানে সমাপতি।।
অৰ্থঃ
“ৰজাৰ প্ৰেম আৰু ভক্তি দেখি মুনিবৰ তুষ্ট হ’ল। ‘সাধু সাধু’ বুলি প্ৰশংসা কৰি তেওঁ উত্তৰ দিলে। শৌনক আদি ঋষিক সম্বোধন কৰি সুতে ক’লে, ‘প্ৰথম স্কন্ধৰ উনৈশ অধ্যায় এয়াত সমাপ্ত হ’ল।’”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত শুকদেৱ মুনিয়ে পৰীক্ষিত ৰজাৰ ভক্তিত সন্তুষ্ট হোৱাৰ কথা আৰু প্ৰথম স্কন্ধৰ সমাপ্তিৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছে।
শ্লোক ৪১৯
শুনিয়োক সভাসদ মহাভাগৱত পদ
কৃষ্ণকথা পৰম অমৃত।
ভুকুতি মুকুতি যত সৱে হোৱে উপগত
ইহ পৰলোকে মহা হিত।।
পূৰ্ব্বত নজানৈ কেৱে পৃথিৱীত শুকদেৱে
কলিযুগে কৰিলা প্রচাৰ।
বিচাৰি নিশ্চয় কৰি পিয়া আক কর্ণভৰি
মহা মহা ভাগ্য আছে যাৰ।।
অৰ্থঃ
“হে সভাসদ, শুনা, মহাভাগৱতৰ পদ কৃষ্ণকথা পৰম অমৃত। ভুকুতি আৰু মুকুতি সকলো ইয়াত উপস্থিত হয়, ইহলোক আৰু পৰলোকত মহা হিতকৰ। পূৰ্বত পৃথিৱীত কোনোৱে নাজানিছিল, শুকদেৱে কলিযুগত ইয়াক প্ৰচাৰ কৰিলে। বিচাৰি নিশ্চয় কৰি ইয়াক কৰ্ণভৰি কৰা, যি মহাভাগ্যবান।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত মহাভাগৱতৰ মাহাত্ম্য আৰু শুকদেৱ মুনিৰ দ্বাৰা ইয়াৰ প্ৰচাৰৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছে।
শ্লোক ৪২০
সমস্তে শাস্ত্ৰৰ মত বেদ বেদান্তৰ তত্ত্ব
কৃষ্ণেসে পৰম ইষ্টদেৱ।
পূজৈ যাক ব্রহ্মা হৰে কোননো পামৰ নৰে
তাঙ্ক আসি নকৰিবে সেৱ।।
যাৰ নাম লৈলে মাত্র যজ্ঞ কৰিবাৰ পাত্র
হোৱৈ আতি ম্লেচ্ছ অন্ত্যজাতি।
নভজিয়া হেন দেৱ আনকেসে কৰৈ সেৱ
সি সি জন জানা আত্মঘাতী৷৷
অৰ্থঃ
“সকলো শাস্ত্ৰৰ মত, বেদ-বেদান্তৰ তত্ত্ব, কৃষ্ণেই পৰম ইষ্টদেৱ। যাক ব্ৰহ্মা আৰু হৰে পূজে, কোন পামৰ নৰে তেওঁক সেৱা নকৰে? যি নাম ল’লে ম্লেচ্ছ আৰু অন্ত্যজো যজ্ঞ কৰিবলৈ যোগ্য হয়। হেন দেৱক নভজি আনক সেৱা কৰা সেইজন আত্মঘাতী।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত কৃষ্ণৰ পৰম ইষ্টদেৱত্ব আৰু তেওঁৰ নামৰ মাহাত্ম্যৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছে।
শ্লোক ৪২১
দুর্লভ মনুষ্য জন্ম পায়া সিটো নৰোত্তম
হোৱৈ এক শৰণ কৃষ্ণত।
স্মৰৈ ৰামনাম মুখে সংসাৰক তৰি সুখে
সি সি পাইলে বেদান্তৰো তত্ত্ব।।
সি সি মহাকৰ্ম্মী নিষ্ঠ সি সি মহাজ্ঞানী শিষ্ট
দেৱসৱো বখানন্ত তাক।
হেন জানি স্থিৰ মতি কৃষ্ণত কৰিয়ো ৰতি
তেৱে নিস্তাৰিবা আপোনাক।।
অৰ্থঃ
“দুৰ্লভ মনুষ্য জন্ম পাই যি নৰোত্তম কৃষ্ণত এক শৰণ লয়, মুখে ৰামনাম স্মৰণ কৰি সংসাৰ তৰে, সিয়েই বেদান্তৰ তত্ত্ব পায়। সিয়েই মহাকৰ্ম্মী, নিষ্ঠাবান, মহাজ্ঞানী আৰু শিষ্ট, দেৱতাসকলে তেওঁক প্ৰশংসা কৰে। গতিকে স্থিৰ মতি কৰি কৃষ্ণত ৰতি কৰা, তেতিয়াহে আপোনাক নিস্তাৰ কৰিব পাৰিবা।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত কৃষ্ণত শৰণ লোৱাৰ গুৰুত্ব আৰু ৰামনামৰ মাহাত্ম্যৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছে।
শ্লোক ৪২২
নেনা আয়ু আলে জালে কেতিক্ষণে ধৰৈ কালে
ইটো কথা নপশে কাণত।
বন্ধু মাধৱক এড়ি খেলাৱে মায়াৰ খেড়ি
কিনো মোহে ভৈলা বুদ্ধি হত।।
কৃষ্ণে পৰলোক বিত কৃষ্ণেসে সুহৃদ হিত
জানি তান নছাড়িবা নাম।
যত দেখা কিছু নোহে কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে কহে
নিৰন্তৰে বোলা ৰাম ৰাম।।
অৰ্থঃ
“আয়ু আলে-জালে যায়, কেতিয়া কালে ধৰে, এই কথা কাণত নপৰে। বন্ধু মাধৱক এৰি মায়াৰ খেল খেলে, কিনো মোহে বুদ্ধি হত হ’ল। কৃষ্ণই পৰলোকৰ বিত, কৃষ্ণই সুহৃদ আৰু হিতকৰ। জানি তেওঁৰ নাম নেৰিবা। যি দেখা যায় সকলো নাই, কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে কয়, নিৰন্তৰে ৰাম-ৰাম বোলা।”
ব্যাখ্যাঃ
ইয়াত সংসাৰৰ অনিত্যতা আৰু কৃষ্ণনামৰ মাহাত্ম্যৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছে।
সাৰাংশঃ
এই শ্লোকবোৰত শুকদেৱ মুনিৰ উপদেশ, কৃষ্ণভক্তিৰ মাহাত্ম্য আৰু কলিযুগত কৃষ্ণনামৰ গুৰুত্বৰ কথা বৰ্ণনা কৰা হৈছে। পৰীক্ষিত ৰজাই শুকদেৱ মুনিক কৃষ্ণভক্তিৰ বিষয়ে সুধিছে, আৰু মুনিয়ে তেওঁক কৃষ্ণনামৰ মাহাত্ম্য আৰু সংসাৰৰ অনিত্যতাৰ কথা বুজাইছে। ইয়াত কৃষ্ণত শৰণ লোৱাৰ গুৰুত্ব আৰু ৰামনামৰ প্ৰচাৰৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছে। শেষত প্ৰথম স্কন্ধৰ সমাপ্তি ঘোষণা কৰা হৈছে।
।।ইতি শ্ৰীমদ্ভাগৱত প্ৰথম স্কন্ধ সমাপ্ত।।
